"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ: Van Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/142 E., 2024/471 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ: Yüksekova 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/331 E, 2020/349 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I .DAVA
Davacı Hazine vekili dava dilekçelerinde; Hakkâri ili, Yüksekova ilçesi, ... köyünde kain 103 ada 7 parsel sayılı taşınmazın hatalı şekilde davalı Nazım Çobanoğlu adına tespit edildiğini, 1963 yılında yapılan Toprak Tevzi çalışmalarında 52 nolu Toprak Tevzi Komisyonunca belirtme tutanağında 12 belirtme numarasıyla gösterildiğini, taşınmazın 1936 yılından bu yana Hazinenin özel mülkiyetinde olduğunu ileri sürerek davalı adına olan tapusunun iptali ile Hazine adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEME KARARI
1.Yüksekova Sulh Hukuk Mahkemesinin 12.12.2011 tarihli ve 2011/476 Esas, 2011/785 Karar sayılı ve 09.11.2013 tarihli ve 2011/346 Esas, 2012/454 Karar sayılı kararlarıyla; tarafları, dava sebebi ve talep sonucu aynı olan dava dosyalarının Sulh Hukuk Mahkemesinin 2009/587 Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine karar verilmiştir.
2.Yüksekova Sulh Hukuk Mahkemesinin 12.12.2018 tarihli ve 2009/587 Esas, 2018/664 Karar sayılı kararıyla; dava değeri bakımından Sulh Hukuk Mahkemesinin görevsizliğine, davanın usulden reddine karar verilmiş, talep üzerine asıl 2009/587 Esas ve birleştirilen 2011/346 Esas, 2011/476 Esas sayılı dosyalar görevli Yüksekova 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/136 Esasına kaydedilmiştir.
3. Yüksekova 2. Asliye Hukuk Mahkemesince 2019/136 Esas sayılı davanın 13.11.2020 tarihli celsesinde verilen ara kararı ile; Sulh Hukuk Mahkemesince birleştirilen 2011/346 Esas ve 2011/476 Esas sayılı dava dosyalarının asıl 2019/136 Esas (görevsizlik öncesi 2009/587 Esas) sayılı dosyadan tefrikine karar verilmesi üzerine, tefrik edilen 2011/346 Esas sayılı dosya 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2020/330 Esasına, tefrik edilen 2011/476 Esas sayılı dosya ise 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin eldeki 2020/331 Esasına kaydedilmiş, asıl 2019/136 Esas sayılı davanın yapılan yargılaması sonucunda ise İlk Derece Mahkemesinin 22.12.2020 tarihli ve 2019/136 Esas, 2020/356 Karar sayılı kararıyla davanın esastan reddine karar verilmiştir.
4.Tefrik edilen 2020/330 Esas sayılı (tefrik öncesi 2011/346 Esas) dosyada İlk Derece Mahkemesince 11.12.2023 tarihli ve 2020/330 Esas, 2020/348 Karar sayılı kararıyla davanın derdestlik nedeniyle usulden reddine karar verilmiş, Bölge Adliye Mahkemesince davacı Hazine vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine dair verilen kararın davacı vekilince temyizi üzerine, Dairenin 13.05.2024 tarihli ve 2023/2929 Esas, 2024/3444 Karar sayılı kararıyla Mahkemenin 2020/330 Esas (tefrik öncesi 2011/346 Esas), 2020/348 Karar sayılı kararının onanmasına karar verilmiştir.
5.Yüksekova 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin eldeki 2020/331 Esas (tefrik öncesi 2011/476 Esas) sayılı dosyasında 11.12.2020 tarihli ve 2020/331 Esas, 2020/349 Karar sayılı kararıyla; eldeki dava ve 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin derdest olan asıl 2019/136 Esas sayılı dosyasının taraflarının, davanın konusunun ve talebin aynı olduğu gerekçesiyle dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin 11.12.2020 tarihli ve 2020/331 Esas, 2020/349 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde davacı Hazine vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dava konusu 103 ada 7 parsel sayılı taşınmaza yönelik, aynı davalılara karşı Yüksekova Sulh Hukuk Mahkemesinde 2009/587 Esasında kayıtlı dosyasıyla açılan davanın görevsizlik kararıyla gönderildiği, gönderilen dosyanın 2019/136 Esas sayılı dosyası ile yargılamasının yapıldığı, her iki davanın taraflarının, müddeabihlerinin, sebeplerinin aynı olduğu, davanın derdest olduğunun anlaşıldığı, kararda usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı Hazine vekili temyiz dilekçesinde; İlk Derece Mahkemesi ve Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek kararların bozulmasını istemiştir.
B.Değerlendirme ve Gerekçe
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı Hazine vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370/1. maddesi uyarınca ONANMASINA,
492 sayılı Harçlar Kanunu'nun değişik 13. maddesinin "j" bendi gereğince temyiz eden davacı Hazine harçtan muaf olduğundan bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
27.03.2025 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.