"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/262 E., 2024/201 K.
Taraflar arasındaki kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescili davasının bozma kararına uyularak yapılan yargılaması sonunda, kısmen kabulüne karar verilmiş olup hükmün davacılar vekili ile davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı ...; kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak çekişmeli 154 ada 14 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının iptali ile adına tescili istemi ile dava açmıştır.
II. CEVAP
Davalı Hazine; çekişmeli taşınmazın tapuda Hazine adına kayıtlı Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olup zilyetlikle kazanılamayacağını belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Kars 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin kararıyla; davacı yararına zilyetlikle mülk edinme koşullarının oluştuğu gerekçesiyle davanın kabulüne, çekişmeli 154 ada 14 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacı adına tesciline karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
1. Mahkemenin yukarıda anılan kararının süresi içerisinde davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 22.04.2021 tarihli ve 2021/2226 Esas, 2021/3925 Karar sayılı ilamıyla; "davacı yararına zilyetlikle kazanım koşulları oluştuğundan davalı Hazine tarafından ileri sürülen sair temyiz itirazlarının yerinde olmadığı, ne var ki davacı adına belgesiz zilyetlik yolu ile 98.310,50 metrekare yer tespit edildiği anlaşılmakla, davacı taraftan tercih hakkı sorulmak suretiyle tercihte bulunmadıkları takdirde Mahkemece re'sen belirlenecek 100 dönüme ulaşacak kadar taşınmaz bölümü belirlenerek bu konuda fen bilirkişisinden infaza elverişli rapor alınmak suretiyle belirlenecek taşınmaz bölümünün davacı adına tesciline; geriye kalan bölümünün ise tapu kayıt maliki davalı Hazine üzerinde bırakılmasına karar verilmesi" gereğine değinilmek suretiyle karar bozulmuştur.
2. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda yukarıda tarih ve sayısı belirtilen karar ile; davacıya seçimlik hakkı hatırlatılmak suretiyle belgesiz norm sınırı kapsamında kalan ve davacı yararına zilyetlikle kazanım koşullarının oluştuğu çekişmeli taşınmaz bölümü yönünden davanın kısmen kabulüne, dava konusu 154 ada 14 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının iptaline, 18.07.2024 havale tarihli fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 1.689,50 metrekare yüzölçümlü kısmının taşınmazdan ifrazı ile aynı adanın son parsel numarası adı altında müteveffa davacı ... mirasçıları davacılar adına veraset ilamındaki payları oranında tapuya kayıt ve tesciline, bakiye bölümün Hazine üzerinde bırakılmasına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
1. Davacılar vekili temyiz dilekçesinde; somut olayda belgesiz sınırının uygulanamayacağı, taşınmazın toprak tevzi kayıtlarına göre belgeli vasıfta tespit edilen yerlerden olduğu ve tevzi sırasında davacı ... kullanımında olduğunun kayıtlar ile belirlendiğini, mevcut kayıtlar nedeniyle taşınmazın belgeye dayalı olarak tespitinin gerektiği ve belgesiz norm sınırının yürütülemeyeceğini, aksi kanaatte dahi taşınmazın önceki zilyedi olan müteveffa davacı ... 'nın eşi ... yönünden belgesiz sınırının araştırılması gerektiğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Davalı Hazine vekili; kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, davacı yararına zilyetlikle iktisap koşullarının ve 3402 sayılı Yasa'nın 14 ve 46. maddesinde yazılı kazanım koşullarının oluşup oluşmadığı hususunda yeterli inceleme ve araştırma yapılmadan gerçeğe aykırı bilirkişi raporlarına itibar edilerek hüküm kurulduğunu, taşınmazın tapuda Hazine adına kayıtlı Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olup zilyetlikle kazanılamayacağını belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali - tescil isteğine ilişkindir.
Kadastro sonucu; Kars ili, Merkez ilçesi, Hacıhalil köyü çalışma alanında bulunan 154 ada 14 parsel sayılı 19.541,73 metrekare yüz ölçümündeki taşınmaz toprak tevzi komisyonu tarafından Hazine adına belirtmesinin yapıldığından söz edilerek tarla niteliği ile davalı Hazine adına tespit ve tescil edilmiştir.
Temyizen incelenen kararın bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla, davacılar vekili ile davalı Hazine vekilinin temyiz dilekçelerinde ileri sürülen sebepler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle davacılar vekili ile davalı Hazine vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usule, kanuna ve bozmaya uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 187,80 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacılardan alınmasına,
Temyiz eden davalı Hazine harçtan muaf olduğundan bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
Dosyanın Kars 1. Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere
19.03.2025 tarihinde oy birliği ile karar verildi.