"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 28. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1249 E., 2022/1449 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm kurma
İLK DERECE MAHKEMESİ : Sivas 2. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2021/451 E., 2022/173 K.
Taraflar arasındaki karşılıklı boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince erkeğin boşanma davasının reddine ve kadının boşanma davasının kabulü ile tarafların boşanmalarına ve fer'îlerine karar verilmiştir. Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince, davalı-davacı erkek vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile kararda belirtilen eksiklikler giderip karar verilmek üzere, kararın her iki boşanma davası ve fer'îleri yönünden kaldırılarak dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine ve ... kadın vekilinin istinaf başvurusunun şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Gönderme kararı sonrasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince her iki davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına ve fer'îlerine karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalı-davacı erkek vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine ve ... kadın vekilinin başvurusunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle kadın lehine hükmedilen tazminatların miktarının artırılmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı ... kadın vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
... kadın vekili dava ve karşı davaya cevap dilekçelerinde özetle; erkeğin sürekli olarak fiziksel şiddet uyguladığını, hakaret ve tehdit ettiğini, psikolojik şiddet uyguladığını, eşyalara zarar verdiğini, ihtiyaçları karşılamadığını, zamanını ve parasını ailesine harcamadığını, kahvehane alışkanlığı olduğunu, ailesinin kadına hakaret ettiğini, eşine ve çocuklara beddua ve hakaret ettiğini, ortak kız çocuğunu evden atacağını, reddedeceğini ve kuruma yerleştireceğini söyleyip psikolojisini bozduğunu, kadının namusuna dil uzattığını, taraflar arasında yaşanan en son tartışmada aynaya vurup elini kestiğini, eşyaları kırdığını, kendini balkondan atacağını söylediğini, eşine kül tablası fırlatıp tehdit ettiğini, evi terk ettiğini ve akabinde abonelikleri iptal ettiğini iddia ederek; tarafların evlilik birliğinin sarsılması nedeniyle boşanmalarına, ortak çocukların velâyetlerinin anneye verilmesine, her bir çocuk yararına ayrı ayrı aylık 750,00 TL tedbir ve iştirak nafakası ile kadın yararına aylık 1.000,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakasına ve kadın yararına 100.000,00 TL maddî, 100.000,00 TL manevî tazminata hükmedilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı-davacı erkek vekili cevap ve karşı dava dilekçesinde özetle; kadının eşini para için sevdiğini, sürekli gelirinin üstünde harcama yapmaya zorladığını, kadının ailesinin erkeğe hakaret ve tehditleri olduğunu, fiziksel şiddet uyguladıklarını, erkeğin ailesine hakaret ettiklerini, gezmeyi sevdiğini ve ev işi yapmadığını, ailenin sürekli ortak haneye geldiğini ve tarafların özel hayatına müdahale ettiğini, erkeğin annesini eve almadığını ve başından aşağı kaynar su döktüğünü, ortak çocuklara şiddet uyguladığını ve ortak çocuğun telefonundan erkeğe erkeğin telefonundan çocuğa hakaret içerikli mesajlar yazdığını ileri sürerek; tarafların evlilik birliğinin sarsılması nedeniyle boşanmalarına, ortak çocukların velâyetinin babaya verilmesine ve erkek yararına 200.000,00 TL maddî, 200.000,00 TL manevî tazminata hükmedilmesini talep etmiştir.
2.Davalı-davacı erkek vekili tarafından açılmış olan çocukla kişisel ilişki kurulması davası Sivas 1. Aile Mahkemesinin 12.10.2016 tarihli ve 2016/353 Esas, 2016/584 Karar sayılı kararı ile karşılıklı boşanma davası ile birleştirilmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
A. İlk Derece Mahkemesinin Birinci Kararı
İlk Derece Mahkemesinin 21.11.2017 tarih ve 2016/331 Esas, 2017/568 Karar sayılı kararı ile; boşanmaya sebebiyet veren olaylarda çocukları ile ilgilenmeyen, birlik görevlerini yerine getirmeyen, eşine hakaret ve tehdit eden erkeğin tam kusurlu olduğu ve kadın lehine boşanmanın fer'îlerine hükmedilmesinin yasal koşullarının bulunduğı gerekçesiyle; erkeğin boşanma davasının reddine, kadının davasının kabulü ile tarafların 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası uyarınca boşanmalarına, ortak çocuklar ... ve ... ...'un velâyetinin anneye verilmesine, çocuklar ile baba arasında kişisel ilişki tesisine, Yamur yararına aylık 250,00 TL tedbir ve iştirak ve ... ... yararına aylık 150,00 TL tedbir ve 200,00 TL iştirak nafakasının babadan alınarak anneye verilmesine, aylık 350,00 TL tedbir ve yoksulluk ile 10.000,00 TL maddî, 15.000,00 TL manevî tazminatın erkekten alınıp kadına verilmesine ve erkeğin tazminat taleplerinin reddine karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesinin Gönderme Kararı
1.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde ... kadın vekili tarafından kusur belirlemesi ile tazminatlar ve nafakaların miktarı; davalı-davacı erkek vekili tarafından her iki boşanma davası ve fer'îleri yönlerinden istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
2.Bölge Adliye Mahkemesinin 01.06.2021 tarih ve 2021/97 Esas, 2021/919 Karar sayılı kararı ile, çocuklardan ...'un yargılama sırasında ergin olduğu, ... ...'un velâyet konusundaki görüşünün alınmadığı, babanın ... ... ile yaşadığını beyan ettiği, çocuğun kiminle yaşadığının araştırılıp uzman raporu alınarak ve görüşüne de başvurularak velâyet konusunda karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile hüküm kurulmasının ve yine kadının işe başlamış olması nedeniyle gelirinin kendisini yoksulluktan kurtarıp kurtarmadığının araştırılmadan karar verilmesinin ... olmadığı gerekçesi ile; erkeğin istinaf başvurusunun kabulü ile kararının her iki boşanma davası ve fer'îleri yönünden kaldırılmasına ve dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, kadının istinaf itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
C. İlk Derece Mahkemesinin Son Kararı
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen son kararı ile; boşanmaya sebebiyet veren olaylarda kadını boşanmakla tehdit eden, eşine ve ortak çocuk ...'a hakaret eden ve fiziksel şiddet uygulayan, evi ve çocuklarıyla ilgilenmeyen, sık sık kahvehaneye gidip eve geç gelen, evin aboneliklerini iptal ettiren, agresif davranıp sürekli kavga çıkaran, sinirlenince ev eşyalarına zarar veren, eşine ve çocuklarına sevgi ve saygı göstermeyen ve eşinin annesine hakaret edip tehdit eden erkeğin ağır, eşine hakaret eden kadının az kusurlu olduğu; ortak çocuk ...'un yargılama sırasında ergin olması nedeniyle ... için olan velâyet ve iştirak nafakası talebi hakkında karar verilmesine yer olmadığı, ortak çocuk ... ...'un babası ile yaşıyor olması ve uzman raporu dikkate alındığında velâyetinin babaya verilmesinin yüksek yararına uygun olduğu, tarafların gelir düzeylerinin yakın olması nedeniyle kadın lehine hükmedilen tedbir nafakasının kaldırılması gerektiği ve kadının boşanmakla yoksulluğa düşmediği, kadın lehine tazminatlara hükmedilmesinin yasal koşullarının bulunduğu gerekçesiyle; her iki davanın kabulü ile tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanmalarına, ... için velâyet ve iştirak nafakası talebi hakkında karar verilmesine yer olmadığına, ... için hükmedilmiş olan tedbir nafakasının ergin olduğu tarih itibariyle kalktığının tespitine, ... ...'un velâyetinin babaya verilerek anne ile çocuk arasında kişisel ilişki tesisine, ... ... yararına 29.03.2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, aylık 500,00 TL tedbir nafakasının anneden alınarak babaya verilmesine, aynı miktar nafakanın boşanmanın kesinleşmesinden sonra iştirak nafakası olarak devamına, kadın yararına hükmedilen aylık 350,00 TL tedbir nafakasının 29.03.2022 tarihi itibariyle kaldırılmasına, kadının yoksulluk nafakası talebinin reddine, 30.000,00 TL maddî, 25.000,00 TL manevî tazminatın erkekten alınarak kadına verilmesine ve erkeğin tazminat taleplerinin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.... kadın vekili istinaf dilekçesinde özetle; boşanmaya sebebiyet veren olaylarda erkeğin tam kusurlu olduğunu, kadının kusuru bulunmadığını ve kadın yararına hükmedilen tazminatların miktarının az olduğunu belirterek; erkeğin davasının kabulü, kusur belirlemesi ve tazminatların miktarı yönünden istinafa başvurmuştur.
2.Davalı-davacı erkek vekili istinaf dilekçesinde özetle; kadının tam kusurlu olduğunu belirterek kadının davasının kabulü, kusur belirlemesi, aleyhine hükmedilen tazminatlar ve reddedilen tazminat talepleri yönünden istinafa başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; İlk Derece Mahkemesi hükmünün kadın lehine hükmedilen tazminatların miktarı dışındaki yönlerden usul ve kanuna uygun olduğu ve kadın lehine hükmedilen tazminatların miktarının az olduğu gerekçesi ile; kadının yararına hükmedilen tazminatların miktarına ilişkin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kadın lehine hükmedilen tazminatlara ilişkin kısımlarının kaldırılmasına, 50.000,00 TL maddî ve 40.000,00 TL manevî tazminatın erkekten alınarak kadına verilmesine ve kadının sair, erkeğin tüm istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde ... kadın vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
... kadın vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesindeki kanun yolu itirazlarını tekrar ederek erkeğin davasının kabulü, kusur belirlemesi ve tazminatların miktarı yönünden kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kadının davasındaki boşanma hükmü ve erkeğe yüklenen kusurlar erkek tarafından temyize başvurulmamak suretiyle kesinleşmiş olmakla, kadına kusur yüklenmesinin ve buna bağlı olarak erkeğin davasının kabulünün ... olup olmadığı ve kadın yararına hükmedilen tazminatların miktarının az olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 190 ıncı maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 ... maddeleri. 4721 sayılı Kanun’un 4 üncü maddesi, 6 ncı maddesi, 166 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 174 üncü maddesi. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 50 nci ve 51 ... maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ... maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen ..., tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup ... kadın vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
04.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.