"İçtihat Metni"
...
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/964 E., 2022/1540 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm kurma
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 3. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2020/325 E., 2022/234 K.
Taraflar arasındaki davacı tarafından açılan aile konutu nedeniyle tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle;kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava ve cevaba cevap dilekçesinde özetle; davalı eşin davacıyı aldattığını, ekonomik şiddet uyguladığını, Ocak ayında tapuya götürerek imza attırdığını, tehdit ettiğini, kendisini ve çocukları aç bırakacağını söylediğini, tarafların bir tartışması sırasında oturdukları evi sattığını ve davacı ile eşyaları kapının önüne koyacağını söylediğini, aile konutunun diğer davalıya sattığını öğrendiğini,davacı ve ailesi tarafından halihazırda aile konutu olarak kullanılan taşınmazın davacının haberi ve rızası olmaksızın eşi tarafından davalı ...'a satıldığını, davalıların daha öncesinde tanışıyor olduklarını, kötü niyetli olduklarını, işlemin geçersiz olduğunu, aile konutu olduğunu bildiğini, ihtarı sadece davalı eşe gönderdiğini, evi görmeye geldiklerinde aile konutu olduğunu öğrendiklerini iddia ederek, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 336 ncı ve 337 nci maddeleri gereğince adli yardım talebinin kabulüne, 4721 sayılı Türk Medeni Kanun'un (4721 sayılı Kanun) 194 üncü maddesi gereğince davasının kabulüne ... ili İzmit ilçesi ... Mahallesi 1189 ada 189 parsel A Blok 2.normal kat + Çatı piyesi olarak kayıtlı taşınmazın, davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile davalı ... adına kayıt ve tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
1-Davalı ... vekili cevap ve ikinci cevap dilekçesinde özetle; iddiaların asılsız olduğunu, davalının satış ilanını "sahibinden.com" isimli internet sitesinden gördüğünü, davalının doktor olan eşi ve emlakçı D.E. ile birlikte dava konusu taşınmaza giderek evi gezdiğini hatta davacı ve eşi ... ile bizzat tanıştığını, bundan önce tarafları tanımadıklarını, davacı ve eşinin satış sonrası evi boş olarak teslim edeceklerini beyan etmeleri üzerine satın aldıklarını, davacının söz konusu dairenin satışından başından itibaren haberdar olduğunu, daireyi gezmelerine muvafakat ettiğini, satıştan sonra evi kısa sürede boşaltmayı taahhüt ettiğini, davacı ile eşi arasındaki evlilik sorunlarını bilme ihtimallerinin bulunmadığını ve zorunluluğu olmadığını, satışın yapıldığı 08.04.2020 tarihinden sonra taşınmaz boş olarak teslim edilmediğinden satışı yapan ...'a Karamürsel Noterliği 25.06.2020 tarih 005749 yevmiye nolu ihtarname keşide edildiğini, davalının iyi niyetli olduğunu, satış aşamasında sözlü beyanlara güvenerek hareket ettiğini, kötü niyetli ve gerçek dışı iddialara dayanılarak açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
2-Birleşen davalı ... cevap dilekçesinde özetle; söz konusu taşınmazın satış işleminin gerçekleştiğini, davacının kendi hür iradesi ile aile konutu şerhini kaldırdığını, karşılığında kazanımlar elde ettiğini, buna rağmen bu davayı açarak ek kazanımlar elde etmeye çalıştığını, davacı ile boşanma aşamalarında olduklarını bu nedenle bu iddiaları öne sürdüğünü, evi satın alan kişinin görmeden almasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, evi satın alan kişilerle daha önce bir tanışıklığının bulunmadığını, açık rızası dahilinde satış işlemlerinin yapıldığını davacı tarafından kötü niyetli açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dinlenilen tanık beyanlarıyla davaya konu taşınmazın aile konutu olduğu, tanık beyanlarıyla, sahibinden.com isimli sitede satışa çıkan taşınmazın davalı ... ve ailesi tarafından beğenildiği, emlakçıyla anlaşılmak suretiyle evin gezildiği, fotoğraflar çekildiği, pazarlığın yapıldığı, davaya konu taşınmazdan çıkılması sırasında davacının geldiği ve emlakçı ile konuştuğu, davalılar arasında daha önce tanışıklık olmadığı, Tanık tapu kaydından davalı ...'in 08.04.2020 tarihinde satış yoluyla taşınmazı edindiği, terkin işleminin 07.01.2020 tarihinde ve davacı ...'ın talebi üzerine tesis edildiği davacının tutum ve davranışı değerlendirildiğinde, satış konusunda tanık beyanları ve terkin gözetilerek açık muvafakatinin olduğu gerekçesi ile 4721 sayılı Kanun’un 194 üncü maddesi gereğince davaların reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davanın reddine karar verilmesinin hatalı olduğunu, davalı eş ile aralarında boşanma davasının devam ettiğini, davalıdan gördüğü şiddet nedeniyle bir süre kadın sığınma evinde kaldığını, davalı eşin, davacıya şerhi kaldırmasını aksi takdirde kendisini eve almayacağını ve çocukları ile görüştürmeyeceğini söylemesi üzerine, yazılı onayı alınmadan evin satılamayacağını tapudan öğrenince şerhi kaldırmaya razı olduğunu, hem ilanda ki resimlerden ve hem de evi görmeye geldiklerinde evin aile konutu olduğunu gördüklerini, yine de ... almadıklarını, tanık beyanı ile de bu durumun sabit olduğunu. ileri sürerek karar kaldırılmasına yeniden esas hakkında hüküm kurmak suretiyle karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davaya konu aile konutu olarak kullanıldığının sabit olduğunu, taşınmazın davalı eşi tarafından diğer davalıya satılmasına açık ... gösterdiğine ilişkin dosyada herhangi bir delil bulunmadığı, somut olayın şartları dikkate alındığında davacı kadının taşınmaz üzerinde bulunan aile konutu şerhini kaldırmasının da açık ... olarak kabulüne olanak bulunmadığı gerekçesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) inci alt bendi gereğince kadının istinaf başvurusunun kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm kurmak suretiyle davanın kabulüne, ... ili İzmit ilçesi ... Mahallesi 1189 ada 189 parsel A Blok 2.normal kat + Çatı piyesi olarak kayıtlı taşınmazın, davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile davalı ... adına kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... vekili temyiz başvuru dilekçesinde özetle;davacının kötü niyetli olarak bu davayı açtığını, evin satışını daha önce öğrendiğini, aile konutu şerhinin davacının talebi üzerine terkin edildiğini, aile içi durumlarını bilebilecek durumda olmadıklarını, evi görmeye gittiklerinde hayırlı olsun dediğini ki bunun da rızasının olduğunu gösterdiğini, kanunda rızanın bir şekil şartı öngörülmediğini ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacı kadın tarafından açılan aile konutu nedeniyle tapu iptal ve tescil davasında malik olmayan eş talebi ile aile konutu şerhinin kaldırılmasının ... olarak değerlendirilip değerlendirilmeyeceği ile tapuya güvenerek iyi niyetli edinimin hukuken korunup korunmayacağı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Kanun'un 2 nci maddesi, 194 üncü maddesi,1023 üncü maddesi, 6100 sayılı Kanun’un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 370 inci maddesi ile 371 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1-Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2-4721 Sayılı Kanun'un 194 üncü maddesi yetkili eşin izni için bir geçerlilik şekli öngörmemiştir. Bu nedenle söz konusu izin bir şekle tabi olmadan, sözlü olarak dahi verilebilir. Ancak maddenin ifadesinden de anlaşılacağı üzere, iznin "açık" olması gerekir. Aile konutu olduğu iddia edilen taşınmazın tapu kaydına, davacının talebi ile 09.10.2019 tarihinde aile konutu şerhi konulduğu ancak kısa bir süre sonra davacının bu iradesini 07.01.2020 tarihli talebi ile değiştirdiği ve kısa bir süre sonrada davalı eş tarafından taşınmazın devredildiği anlaşılmaktadır. Bu aşamadan sonra davacı kadın tarafından rızasının olmadığı gerekçesi ile dava açması 4721 sayılı Kanun'un 2 nci maddesinde belirtilen dürüstlük kuralı ile de izah edilemeyeceği gibi dosyada bulunan tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde davacı kadının iddia ettiği gibi tehdit ile aile konutu şerhini kaldırtığını ispatlayamadığı, davalılar tanık beyanları ile bu satışa ... gösterdiği ispatlandığının kabulü gerekmektedir. Gerçekleşen bu durum karşısında yukarıda açıklanan yasal düzenleme ile ilkelere uygun değerlendirme yapılarak davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde kabul hükmü kurulması usul ve kanuna aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle
Yukarıda (2) numaralı paragrafta belirtildiği üzere, Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan harcın istek halinde yatırana geri verilmesine,
Dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
20.06.2023 tarihinde oy çokluğuyla karar verildi.
KARŞI OY YAZISI
Dava, aile konutu olduğu iddia edilen taşınmazın üçüncü kişiye yapılan satışının iptali ile davalı eş adına tescili istemine ilişkindir.
Davacı kadın, dava konusu taşınmazın aile konutu olduğunu iddia ile davalı ...'a yapılan satış işleminin iptali ile davalı eş ... adına tapuya tescilini istemiştir. Bu talep 4721 sayılı Kanun'un 194 üncü maddesinin birinci fıkrasına dayanmaktadır. 4721 sayılı Kanun'un 194 üncü maddesinin birinci fıkrası aile konutunun hak sahibi eş tarafından devrini diğer eşin açık rızasına bağlı olduğunu öngörmüş bulunmaktadır. Bu ... alınmadan konutun satışına ilişkin işlem geçersizdir.
4721 sayılı Kanun'un 194 üncü maddesinde yer alan şerhin açıklayıcı şerh olduğu tartışmasızdır. Aile konutu şerhi konulmuş olsa da olmasa da bu hüküm ile fiil ehliyetinin sınırlandırıldığı hukuki bir gerçekliktir.
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlışlık görünmemesine göre usul ve yasaya uygun olan hükmün onanmasına karar verilmesi gerekirken, bozma kararı verilmesi şeklindeki sayın çoğunluğun görüşüne katılmıyoruz.