"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2001 E., 2022/1995 K.
DAVACI-DAVALI : ... vekili Av. ...
DAVALI-DAVACI : ... vekili Av. ...
DAVA TARİHİ : 25.03.2019-12.04.2019
HÜKÜM/KARAR : İstinaf başvurusunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm tesisi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Savaştepe Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
SAYISI : 2020/147 E., 2022/44 K.
Taraflar arasındaki, davacı-davalı baba tarafından açılan velâyetin değiştirilmesi, mümkün olmazsa çocukla kişisel ilişkinin yeniden düzenlenmesi davası ile davalı-davacı anne tarafından karşı dava olarak açılan çocukla kişisel ilişkinin kaldırılması, mümkün olmazsa yeniden düzenlenmesi davalarından dolayı yapılan yargılama sonunda; İlk Derece Mahkemesince velâyetin değiştirilmesi ile davalı-davacı annenin kişisel ilişkinin kaldırılması davasının reddine ve kişisel ilişkinin yeniden düzenlenmesine karar verilmiştir. Kararın tarafların vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların kabulü ile hükmün kaldırılarak kararda belirtilen eksiklikler giderildikten sonra karar verilmek üzere dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Gönderme kararı sonrasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davacı-davalı babanın velâyetin değiştirilmesi, mümkün olmazsa kişisel ilişkinin yeniden düzenlenmesi terditli davasının reddine, davalı-davacı annenin terditli karşı davadaki çocukla kişisel ilişkinin kaldırılması talebinin reddine ve çocukla kişisel ilişkinin yeniden düzenlenmesine dair karşı davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı-davacı anne vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı-davalı baba dava ve vekili karşı davaya cevap dilekçesinde; boşanma ilâmıyla çocuğun velâyetinin anneye verilerek baba ile kişisel ilişki tesis edildiğini, o dönemde çocuğun yaşının küçük olması ve babanın da başka şehirde görevli olması nedeniyle kişisel ilişkinin sınırlı olduğunu ancak babanın çocukla aynı şehire taşındığını, çocuğun da büyüdüğünü, daha fazla kişisel ilişki talebinin anne tarafından reddedildiğini, çocukla kişisel ilişkinin hep icra yoluyla sağlandığını, çocuğun babasına ve onun eşine karşı kötü sözler söylemesi konusunda tembihlendiğini, annenin yanında kendine ait bir odasının olmadığını, annenin çocuğu intikam aracı olarak kullandığını ve çocuğa psikolojik şiddet uyguladığını iddia ederek; ortak çocuğun velâyetinin değiştirilerek babaya verilmesine, mümkün olmadığı takdirde her hafta sonu, yarıyıl tatili boyunca ve yazın bir ay olacak şekilde kişisel ilişki düzenlenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı-davacı anne vekili cevap ve karşı dava dilekçesi ile karşı davaya cevaba cevap dilekçesinde; babanın çocuğa "senin adın ... değil ..." diyerek aklını karıştırdığını, anneyi hamile iken terk ettiğini, çocuğun annesiz uyuyamadığını, babanın eşi olan kadının ölen ilk eşinin çocuklarına dahi bakmadığını, çocuğa annesine "o..pu" demesini söylediğini ve babanın çocuğa aldığı oyuncağı "annen atar" diyerek yanında taşımasına izin vermediğini belirterek asıl davanın reddine, karşı davanın kabulü ile kişisel ilişkinin kaldırılmasına, uygun görülmediği takdirde sınırlandırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
A. İlk Derece Mahkemesinin Birinci Kararı
İlk Derece Mahkemesinin 12.02.2020 tarih ve 2019/38 Esas, 2020/18 Karar sayılı birinci kararı ile, davacı-davalı babanın velâyetin değiştirilmesi davasının ve davalı-davacı annenin kişisel ilişkinin kaldırılması davasının reddine ve baba ile çocuk arasındaki kişisel ilişkinin kararda belirtildiği şekliyle yeniden düzenlenmesine karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesinin Gönderme Kararı
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen birinci kararına karşı süresi içinde davacı-davalı baba vekili tarafından velâyetin değiştirilmesi davasının reddi ve yargılama giderleri ve vekâlet ücreti ve davalı-davacı anne vekili tarafından kişisel ilişkinin kaldırılması davasının reddi ve kişisel ilişkinin yeniden düzenlemesi yönünden istinaf başvurusunda bulunulması üzerine; Bölge Adliye Mahkemesinin 13.11.2020 tarih ve 2020/1159 Esas, 2020/1441 Karar sayılı kararı ile; davalı-davacı tarafa ikinci cevap hakkı verilerek yeniden ön inceleme yapılması, tarafların varsa eksik delillerinin toplanması, davalı-davacı tanığı ...'nin dinlenmesi ve davaların terditli açıldığı dikkate alınarak her bir talep hakkında tereddüte yol açmayacak şekilde karar verilmesi gerektiğinden bahisle; kararının kaldırılarak eksiklikler tamamlandıktan sonra karar verilmek üzere dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
C.İlk Derece Mahkemesinin Son Kararı
İlk Derece Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen son kararı ile; her ne kadar uzman raporlarında kişisel ilişkinin artırılması yönünde görüş bildirilmişse de, çocuk ve tanıkların birbiriyle örtüşen beyanları göz önüne alındığında ilişkinin sınırlandırılmasının çocuğun üstün yararına uygun olduğu gerekçesiyle; davacı-davalı babanın velâyetin değiştirilmesi ve kişisel ilişkinin yeniden düzenlenmesi davasının reddine, davalı-davacı annenin kişisel ilişkinin kaldırılması talebinin reddine, sınırlandırılması davasının kabulü ile baba ve çocuk arasında her ayın birinci ve üçüncü hafta sonu cumartesi günü saat 10:00'dan 17:00'ye ve dini bayramların ikinci günü 10:00'dan 18:00'e kadar kişisel ilişki kurulmasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde tarafların vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı-davalı baba vekili istinaf dilekçesinde özetle; annenin çocuğu babasıyla görüştürmek istemeyip etkilediğini, velâyetin babaya verilmesi talebinin reddinin çocuğun yararına uygun olmadığını, kişisel ilişkinin değişen koşullar nedeniyle yeniden düzenlenmesi gerektiğini, annenin çocuğun adını babayı tahrik etmek için değiştirdiğini, çocukla görüşmesinin hep icra yoluyla sağlandığını ve uzman raporlarında kişisel ilişkinin artırılması yönünde görüş bildirildiğini belirterek; kararının kaldırılarak davalı-davacı annenin davasının reddine ve davacı-davalı babanın davasının kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalı-davacı anne vekili istinaf dilekçesinde özetle; baba ve çevresindekilerin çocuğa adıyla hitap etmediklerini, babanın eşine anne dedirttiklerini, babanın kişisel ilişki zamanlarında çocukla ilgilenmediğini, anneye olan kinini çocuğa yansıttığını, çocuğun görüşmek istemediğini, İlk Derece Mahkemesinin çocuğu bizzat dinleyerek karar verdiğini ve çocuğa annesine "o...pu" demesini söylediklerini ileri sürerek; kararın kaldırılarak çocukla baba arasındaki kişisel ilişkinin kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dosya kapsamındaki uzman raporlarında baba ile çocuk arasındaki kişisel ilişkinin artırılmasının uygun olacağı yönünde görüş bildirilmesine ve babanın çocuğun gelişimini tehlikeye soktuğuna dair somut bir delil bulunmamasına rağmen, davacı-davalı babanın kişisel ilişkinin artırılmak suretiyle yeniden düzenlenmesine dair talebinin reddinin ve annenin kişisel ilişkinin sınırlandırılmak suretiyle yeniden düzenlenmesi talebinin ise kabulünün doğru olmadığı gerekçesi ile; davalı-davacı anne vekilinin tüm istinaf talebi ile davacı-davalı baba vekilinin velâyetin değiştirilmesi davasına yönelik istinaf talebinin esastan reddine; davacı-davalı babanın kişisel ilişkinin artırılmak suretiyle yeniden düzenlenmesine yönelik istinaf talebinin kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına; davalı-davacı annenin davasının reddine, davacı-davalı babanın velâyetin değiştirilmesi davasının reddine, babanın kişisel ilişkinin yeniden düzenlenmesi davasının kabulü ile çocuk ile baba arasında her ayın birinci ve üçüncü hafta sonları cumartesi saat 10:00'dan pazar günü 18:00'e, dini bayramların ikinci günü saat 10:00'dan üçüncü günü 18:00'e, babalar günü saat 10:00'dan 18:00'e, temmuz ayının birinci günü saat 10:00'dan otuz birinci günü 18:00'e ve yarıyıl tatilinin birinci günü saat 10:00'dan yedinci günü 18:00'e kadar kişisel ilişki tesisine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı-davacı anne vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı-davacı anne vekili temyiz dilekçesinde özetle; baba ve çevresindekilerin çocuğa adıyla hitap etmediklerini, babanın eşine anne dedirttiklerini, babanın kişisel ilişki zamanlarında çocukla ilgilenmediğini, anneye olan kinini çocuğa yansıttığını, çocuğun görüşmek istemediğini, İlk Derece Mahkemesinin çocuğu bizzat dinleyerek karar verdiğini ve çocuğa annesine "o...pu" demesini söylediklerini ileri sürerek; davalı-davacı annenin kişisel ilişkinin kaldırılması, mümkün olmazsa sınırlandırılması davasının reddi ve babanın kişisel ilişkinin yeniden düzenlenmesi davasının kabulü yönlerinden kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, baba ile çocuk arasında boşanma ilâmıyla kurulan kişisel ilişkinin kaldırılması ve/veya sınırlandırılması koşullarını bulunup bulunmadığı, bulunmuyorsa Bölge Adliye Mahkemesi ilâmında hükmedildiği şekliyle yeniden düzenlenmesinin çocuğun üstün yararına uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 182 nci, 323 üncü ve 324 üncü maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı-davacı anne vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
30.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.