"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2814 E., 2022/2083 K.
KARAR : Kararın kaldırılarak kısmen yeniden esas hakkında hüküm tesisi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Manisa 2. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2019/339 E., 2020/495 K.
Taraflar arasındaki karşılıklı boşanma ve ziynet alacağı davalarından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince asıl ve karşı davanın kabulüyle tarafların boşanmalarına ve boşanmanın fer'îlerine, kadının ziynet alacağı davasının ise kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı-karşı davalı kadın vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulüyle kararın kaldırılarak kısmen yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına, sair istinaf taleplerinin ise esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı-karşı davacı kadın vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı-karşı davalı kadın vekili dava ve cevaba cevap dilekçesinde; erkeğin küçük düşürücü söz ve davranışlarda bulunduğunu, kadına ve kadının ailesine ağır hakaretler ettiğini, fiziksel şiddet ve psikolojik baskı uyguladığını, ev eşyalarını kırarak zarar verdiğini, nereye gittiğini söylemeden evden ayrıldığını, tek başına tatil yaptığını, öldürmekle tehdit ettiğini, harçlık bırakmadığını, evin giderlerini karşılamadığını, eve yatmadan yatmaya geldiğini, kadının aile ziyaretlerini kısıtladığını, çarşı, pazara gitmesine izin vermediğini, en son fiziksel şiddet uygulayıp eve almadığını belirterek, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca tarafların boşanmalarına, kadın yararına aylık 750,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakası ile 20.000,00 TL maddî, 20.000,00 TL manevî tazminata, ortak konutun tapu kaydına aile konutu şerhi konulmasına, düğünde takılıp arsa alınırken bozdurularak iade edilmeyen 11 adet bileziğin aynen iadesine, olmadığı takdirde bedelinin erkekten tahsiline, ortak konutun tedbiren kadına tahsisine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı-karşı davacı erkek vekili cevap ve karşı dava dilekçesinde; kadının erkeğe hakaret ettiğini, küçük düşürücü söz ve davranışlarda bulunduğunu, aşağıladığını, ütü, yemek, temizlik yapmadığını, saygı göstermediğini, evi ile ilgilenmediğini belirterek, evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına neden olan olaylarda kadının kusurlu olduğundan bahisle asıl davanın reddine, karşı davanın kabulü ile 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca tarafların boşanmalarına, erkek yararına 50.000,00 TL manevî, 50.000,00 TL maddî tazminata, hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; erkeğin, sık aralıklarla evden gittiği, uzun süre gelmediği, eşinin ve evinin ihtiyaçlarını karşılamadığı, eşini yalnız bıraktığı, kadının ise; evin temizliğini yapmadığı, pislikten eve girilmediği, erkeğe hakaret ettiği böylece evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına neden olan olaylarda tarafların eşit kusurlu oldukları gerekçesiyle asıl ve karşı davanın kabulüyle 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca tarafların boşanmalarına, eşit kusurlu olmaları nedeniyle tarafların maddî ve manevî tazminat taleplerinin reddine, tarafların sosyal ve ekonomik durumları göz önünde bulundurularak kadının tedbir nafakası talebinin reddine, ziynet alacağı davasının kadın tarafından ispatlandığı gerekçesiyle davanın kabulüne, cins ve miktarı gerekçeli kararda ayrıntılı olarak belirtilen ziynet eşyalarının kadına aynen iadesine, iade mümkün değil ise 22.870,00 TL bedelin erkekten alınarak kadına ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, kadının aile konutu şerhi konulmasına dair davasının ise hukuki yarar yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı-karşı davalı kadın vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı-karşı davalı kadın vekili istinaf dilekçesinde; İlk Derece Mahkemesi kararının erkeğin kabul edilen karşı davası, kusur belirlemesi, tedbir nafakası ile maddî ve manevî tazminat talebinin reddi, yoksulluk nafakası talebi hakkında olumlu veya olumsuz bir karar verilmemesi, ziynet alacağı davasının reddedilen kısmı ile aile konutu şerhi davasında aleyhine hükmedilen vekâlet ücreti yönünden kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; İlk Derece Mahkemesince kadın aleyhine belirlenen ve gerçekleşen "hakaret ettiği, evin temizliğini yapmadığı, pislikten eve girilmediği" maddî vakıalarının sabit olduğu, erkeğin istinaf talebinde bulunmaması nedeniyle aleyhine belirlenen kusurların kesinleştiği, kadın aleyhine başkaca kusur belirlemesi yapılamayacağı, erkeğin kesinleşen kusurlarının yanında, kadına "pis, mikrop" diyerek hakaret ettiği, "çingene alırım daha iyi" diyerek aşağıladığı bizzat görgüye dayalı tanık beyanları ile ispat edildiği halde erkeğe kusur olarak yüklenmemesinin doğru olmadığı, gerçekleşen bu durum karşısında, boşanmaya sebep olan olaylarda kadının az, erkeğin ağır kusurlu olduğu, bu itibarla kadın yararına maddî ve manevî tazminat takdiri gerektiği ve yasal şartları oluşmasına rağmen kadın lehine tedbir nafakasına hükmedilmemesinin hatalı olduğu gerekçesiyle kadın vekilinin kusur belirlemesi, maddî ve manevî tazminat ile tedbir nafakası taleplerinin reddi ile yoksulluk nafakası hakkında karar verilmemiş olmasına yönelik istinaf taleplerinin kabulüne, İlk derece Mahkemesinin bu hususlara ilişkin hüküm fıkralarının kaldırılmasına, yeniden kısmen esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle kadın yararına 20.000,00 TL maddî, 20.000,00 TL manevî tazminat ödenmesine, kadın yararına dava tarihinden itibaren geçerli olmak üzere aylık 400,00 TL tedbir nafakası takdirine, yasal şartları oluşmadığı gerekçesiyle kadının yoksulluk nafakası talebinin reddine, kadının sair istinaf taleplerinin ise esastan reddine, ziynet alacağı ve aile konutu şerhi konulmasına ilişkin taleplerin ise dosyadan tefriki ile başka esasa kaydedilmesine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı-karşı davacı erkek vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı-karşı davacı erkek vekili temyiz dilekçesinde özetle; erkeğe hakaret ve aşağılama şeklinde yüklenen kusurların görgüye dayalı tanık beyanlarına dayanmadığını, kadının birlik görevlerini yerine getirmediğini, hakaret edip aşağıladığını, evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına neden olan olaylarda kadının tam kusurlu olduğunu, kadının maddî desteğe ihtiyacı olmadığını ileri sürerek kusur belirlemesi, aleyhine hükmedilen tedbir nafakası ile maddî ve manevî tazminatlar yönünden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taraflarca karşılıklı olarak açılan boşanma davasında taraflar arasında ortak hayatı temelinden sarsacak derecede ve birliğin devamına imkan vermeyecek nitelikte bir geçimsizlik bulunup bulunmadığı, geçimsizlik var ise kusurun kimden kaynaklandığı, kadın yararına maddî ve manevî tazminat ile tedbir nafakası verilmesi şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediği, gerçekleşmiş ise miktarların hakkaniyete uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Kanun'un 4 üncü maddesi, 166 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 169 uncu maddesi, 174 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkrası; 6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 inci ve 371 inci maddesi; 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 50 nci ve 51 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen ..., tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı- karşı davacı erkek vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
12.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.