"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/54 E., 2021/1417 K.
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen karşılıklı boşanma davalarında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece somut olayda davalı-karşı davacı kadının davadan feragat ettiği belirtilerek feragat konusunda ek karar verilmek üzere dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda ek kararla; davalı-karşı davacı kadının feragat beyanının iptaline karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi ek kararı taraf vekillerince temyiz edilmiş, incelemenin duruşmalı olarak yapılması davacı- karşı davalı erkek vekili tarafından istenilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 08.10.2024 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde duruşmalı temyiz eden davacı-karşı davalı ... ile vekili Avukat ... ile karşı taraf davalı-karşı davacı ... ... vekili Avukat ... geldiler. Gelenlerin sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için uygun görülen günde Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı-karşı davalı erkek vekili dava dilekçesinde özetle; tarafların 2008 yılında evlendiğini, bu evlilikten ortak çocukları olduğunu, boşanmaya sebebiyet veren olaylarda kadının kusurlu olduğunu iddia ederek davanın kabulü ile tarafların evlilik birliğinin sarsılması hukuki sebebiyle boşanmalarına ve boşanmanın fer'îlerine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı-karşı davacı kadın vekili cevap, karşı dava dilekçesinde özetle; asıl davada dayanılan vakıaların gerçeği yansıtmadığını, boşanmaya sebebiyet veren olaylarda erkeğin kusurlu olduğunu iddia ederek karşı davanın kabulü ile tarafların evlilik birliğinin sarsılması hukuki sebebiyle boşanmalarına, asıl davanın reddine ve boşanmanın fer'îlerine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 10.05.2019 tarihli ve 2018/335 Esas, 2019/289 Karar sayılı kararıyla; boşanmaya sebebiyet veren olaylarda erkeğin kadına nazaran ağır kusurlu olduğu gerekçesiyle her iki davanın da kabulü ile tarafların evlilik birliğinin sarsılması hukuki sebebiyle boşanmalarına, ortak çocukların velâyetinin anneye verilmesine, ortak çocuklarla baba arasında kişisel ilişki kurulmasına, ortak çocukların her biri yararına ayrı ayrı aylık 400,00 TL tedbir nafakası, 400,00 TL iştirak nafakası, kadın yararına aylık 600,00 TL tedbir nafakası, 600,00 TL yoksulluk nafakası, 8.000,00 TL maddî tazminat, 8.000,00 TL manevî tazminat, erkeğin tazminat taleplerinin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı-karşı davalı erkek vekili tarafından kadının davasının kabulü, kusur belirlemesi, tazminatlar, nafakalar ve velâyet yönünden, davalı-karşı davacı kadın vekili tarafından ise erkeğin davasının kabulü, kusur belirlemesi, tazminatların ve nafakaların miktarları yönünden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 13.09.2021 tarihli ve 2020/54 Esas, 2021/1417 Karar sayılı kararıyla; taraf vekillerinin istinaf başvurularının ayrı ayrı kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmünün kabul edilen yönlerden kaldırılmasına ve bu yönlerden yeniden esas hakkında hüküm tesisine, İlk Derece Mahkemesinin boşanmaya ilişkin karar gerekçesinin düzeltilmesine, kadın yararına 25.000,00 TL maddî tazminat, 20.000,00 TL manevî tazminat, aylık 750,00 TL yoksulluk nafakası ile ortak çocukların her biri yararına ayrı ayrı aylık 550,00 TL iştirak nafakasına, taraf vekillerinin diğer yönlere ilişkin istinaf itirazlarının ise ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
V. GÖNDERME KARARI VE GÖNDERME KARARINDAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Gönderme Kararı
1.Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davacı-karşı davalı erkek tarafından kusur belirlemesi, velâyet, nafaka ve tazminatlar yönünden; davalı-karşı davacı kadın tarafından ise erkeğin davasının kabulü, kusur belirlemesi, nafaka ve tazminatların miktarı yönünden temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Dairenin 11.05.2022 tarih, 2021/9032 Esas, 2022/4290 Karar sayılı kararıyla; somut olayda; davalı-karşı davacı kadının 01.01.2022 ve 04.01.2022 tarihli dilekçeleri ile davadan feragat ettiğini bildirdiği ve feragat konusunda ek karar verilmek; hükmün temyize konu edilmiş ve davalı-karşı davacı kadının feragati dışında kalan bölümleri hususunda, feragat ile ilgili ek karar verilmesini müteakip dosyanın temyiz incelemesi için Dairemize gönderilmek üzere dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Gönderme Kararı Sonraıs Verilen Ek Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen ek kararıyla; tüm dosya kapsamından, davalı-karşı davacı kadının kazandığı bir davadan barışma ihtimali dışında feragat etmesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğu gibi davacı- karşı davalı erkeğin de aynı gün kadınla birlikte giderek aynı yer mahkemesinden olmayan davasından feragat etmesinin de hayatın olağan akışına uygun olmadığı ve bu hususun kadının iddiası, davadan feragat etmesine ilişkin süreçte yaşananlar tanık ... ve tarafların ortak çocuklarının beyanları ile de doğrulanmadığı, her ne kadar erkek tanıkları kadının isteği ile davadan feragat ettiği, erkeğin bu yönde bir beyanının olmadığı "...çocuklardan da vazgeçiyorum, davalardan da vazgeçiyorum, senden de geçtim...." dediğini ifade etmiş iseler de bu tanıkların feragat dilekçesi verildiği sırada tarafların yanında olmadığı gibi kadının çocuklarından ve eşinden vazgeçmesi halinde sadece velâyet ve ona bağlı nafaka taleplerinden feragat etmesi gerekirken kazandığı ve hatta kesinleşen boşanma davasından feragat etmesinin de hayatın olağan akışına uygun olmadığı gibi çocuklarından vazgeçen kadının 06.01.2022 tarihinde okulun önünde çocukları ve eşi kendisini bırakıp gittikten sonra çocuklarının kaçırıldığı ve kandırıldığı iddiası ile emniyette şikayetçi olmasının da hayatın olağan akışına uygun bulunmadığı, davalı-karşı davacı kadının feragat beyanının erkeğin hilesinden kaynaklı irade bozukluğu sebebiyle iptaline yönelik talebinde haklı olduğu gerekçesiyle davalı-karşı davacı kadının temyiz incelemesine konu boşanma ve fer'îlerine ilişkin davasından 04.01.2022 ve 05.01.2022 tarihli dilekçelerine konu feragat beyanının iptaline karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı-karşı davalı erkek vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı-karşı davalı erkek vekili temyiz dilekçesinde özetle; Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğu, kadının davasından feragat ettiği, iradesini sakatlayan erkekten kaynaklanan bir durum olmadığı, kaldı ki dosya kapsamından bu hususun da ispatlanamadığı belirtilerek; ek karar yönünden temyiz isteminde bulunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava; taraflarca açılan karşılıklı boşanma istemine ilişkin olup uyuşmazlık kadın tarafından açılan boşanma davasından feragat beyanının irade bozukluğuna dayanıp dayanmadığı, feragat beyanının geçerli olup olmadığı, feragat beyanının iptaline karar verilmesi şartlarının somut olayda gerçekleşip gerçekleşmediği oluşmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanun'un (6100 sayılı Kanun) 190 ıncı maddesi, 307 inci, 310 uncu ve 311 inci maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 inci ve 371 inci maddesi; 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 30 uncu ila 36 ncı maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı-karşı davalı erkek vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi ek kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Duruşma için takdir olunan 28.000,00 TL vekâlet ücretinin Salim'den alınarak Kadriye'ye verilmesine,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
08.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.