"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Bandırma Aile Mahkemesi
Taraflar arasındaki tanıma ve tenfiz davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı erkek vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı erkek vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı kadın vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasındaki evlilik birliğinin, Moldova Cumhuriyeti Laloveni Mahkemesi tarafından 17.10.2013 tarihinde verilen ve 24.10.2013 tarihinde kesinleşen boşanma kararı ile sonlandırıldığını, kesinleşme şerhli boşanma kararından bir suretin iş bu dava dosyası arasına sunulduğunu, ayrıca 04.06.2015 tarihinde kadın tarafından Laloveni Mahkemesine başvuruda bulunarak davalı erkeğin ebeveynlik hakkını kaybettirilmesi amacıyla dava açıldığını, bu davanın da kabul edilerek velâyet hakkının kadına bırakıldığını, bu kararın temyiz edilmeden kesinleştiğini, iddia ederek davanın kabulü ile Laloveni Mahkemesinin 24.10.2013 kesinleşme tarihli boşanma kararının, 09.09.2013 tarihli 2-1143/13 dosya numaralı velâyetin anneye bırakıldığına dair kararın, 2-597/2015 dosya numaralı 04.06.2015 tarihli babanın ebeveynlik hakkının sona erdiğine ilişkin Laloveni Mahkemesinin kararlarının Türkiye'de tanınmasına ve tenfizine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Dava dilekçesi davalıya 27.08.2019 tarihinde tebliğ edilmiş, davalı yasal süresinde davaya cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Moldova Cumhuriyeti Laloveni İli Mahkemesi'nin 09.09.2013 tarih ve 2-1143/13 Sayılı kararının 18.10.2013 tarihinde, Moldova Cumhuriyeti Laloveni İli Mahkemesinin 04.06.2015 tarih ve 2-597/2015 Sayılı kararlarının ise 06.07.2015 tarihinde kesinleştiği, 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un (5718 sayılı Kanun) 50 inci maddesi uyarınca yabancı mahkemelerden hukuk davalarına ilişkin olarak verilmiş ve o devlet kanunlarına göre kesinleşmiş bulunan ilamların Türkiye'de icra olunabilmesi yetkili Türk mahkemesi tarafından tenfiz kararı verilmesine bağlı olduğu, aynı Kanun'un 54 üncü maddesiyle de tenfiz kararı verilebilmesi şartlarının belirtildiği, 5718 sayılı Kanun'un 58 inci maddesi uyarınca tanıma kararı verilebilmesi için yabancı ilâmın, aynı Kanun'un 54 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi dışında, tenfiz şartlarını taşıdığının mahkemece tespit edilmesi gerektiği, tanınması ve tenfizi istenen ilâmın belirtilen hükümler çerçevesinde; tanınması ve tenfizi için gerekli yasal koşulları taşıdığı gerekçesiyle davanın kabulü ile ... İli, Bandırma İlçesi, ... Mahallesi, cilt 54, hane no 9'da nüfusa kayıtlı, ... ve ... kızı, Drochia/Moldova 08.04.1979 doğumlu, ... T.C. kimlik numaralı (aynı zamanda Moldova Cumhuriyeti Vatandaşı. ...) ... ile aynı hanede nüfusa kayıtlı ... ve ... oğlu, Bandırma 26.05.1982 doğumlu, ... T.C. kimlik numaralı davalı ...'ın boşanmalarına ve ortak çocuklarının velâyetine dair Moldova Cumhuriyeti Laloveni İli Mahkemesinin 18.10.2013 tarihinde kesinleşen, 09.09.2013 tarih ve 2-1143/13 sayılı karar ile Moldova Cumhuriyeti Laloveni İli Mahkemesi'nin 06.07.2015 tarihinde kesinleşen 04.06.2015 tarih ve 2-597/2015 sayılı kararlarının tanınmasına ve nüfus kayıtlarına işlenmek suretiyle tenfizine, tarafların ortak çocukları 04.04b2005 Constanta/Romanya doğumlu ... ... ve 02.10.2009 Laloveni/Moldova doğumlu ... ...'ın velâyetlerinin davacı anneye verilmesine ilişkin Moldova Cumhuriyeti Laloveni İli Mahkemesinin 18.10.2013 tarihinde kesinleşen, 09.09.2013 tarih ve 2-1143/13 sayılı karar ile Moldova Cumhuriyeti Laloveni İli Mahkemesi'nin 06.07.2015 tarihinde kesinleşen 04.06.2015 tarih ve 2-597/2015 sayılı kararlarının tanınmasına ve nüfus kayıtlarına işlenmek suretiyle tenfizine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı erkek vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı erkek vekili istinaf dilekçesinde özetle; ortak çocuk ... ...'ın velâyetinin yabancı mahkeme kararı ile davacı anneye verildiği ancak davacı anne tarafından beş yıldır velâyet görevinin gereği gibi yerine getirilmediği, ortak çocuğun 2014 yılından bu yana davalı baba ile birlikte Türkiye'de yaşadığı, davacı annenin de bu duruma muvafakatı olduğu, ortak çocuğun hiperaktif olduğu, mevcut rahatsızlığı sebebiyle tedaviye ihtiyaç duyduğu, davacı kadının ekonomik durumu dikkate alındığında ortak çocuğun tedavisini karşılayabilecek gücü olmadığı, davacı kadının ekonomik ve sosyal durumunun araştırılmadığı, davacı kadının İtalya'da oturduğu, ortak çocuğun dil bilmediği, bu durumun da ortak çocuk açısından yıkıma sebebiyet vereceği, bu hususların mahkemece kendiliğinde araştırılması gerektiği, İlk Derece Mahkemesi tarafından tanıma kararı ile ortak çocuğun velâyetinin babaya verilmesi gerekirken yabancı mahkeme kararına bağlı kalınarak karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu belirtilerek istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava dosyası içeriğine, dosyadaki yazılara göre İlk Derece Mahkemesi kararında usule ve esasa ilişkin herhangi bir aykırılığın bulunmadığı, davanın esasıyla ilgili hükme etki edecek tüm delillerin dava dosyası içinde bulunduğu, kanunun olaya uygulanmasında ve gerekçede hata edilmediği inceleme konusu kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle davalı erkek vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı erkek vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı erkek vekili; istinaf başvurusunun reddi kararının hatalı olduğunu belirterek istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçelerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortak çocuk ...'in velâyetine dair verilen kararın tanınması ve tenfizi yönünden bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; ortak çocuk ...'in velâyetine dair yabancı mahkeme kararının tanıma ve tenfiz şartlarının oluşup oluşmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
5718 sayılı Kanun'un 50 nci, 52 nci, 54 üncü ve 58 inci maddeleri; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 370 inci maddesi, 371 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı kadın vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
04.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.