"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 5. Aile Mahkemesi
Taraflar arasındaki tanıma ve tenfiz davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı erkek vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı erkek vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı kadın vekili dava dilekçesinde özetle; tarafların 1997 yılında evlendiğini, Bezau Bölge Mahkemesinin 07.10.2009 tarihli ve 3 C 275/09 sayılı kararı ile boşandıklarını, boşanma davasının kesinleşmesinden sonra kadın tarafından erkek aleyhine mal paylaşımı ve tazminat davası açıldığını ve Bezau Bölge Mahkemesinin 17.11.2010 tarihli ve 3 FAM 27/10 f numaralı kararı ile erkeğin, kadına 12.000,00 Euro ödenmesine karar verildiğini, bu kararın 20.12.2010 tarihinde kesinleştiğini belirterek Bezau Bölge Mahkemesinin 17.11.2010 tarihli ve 3 FAM 27/10 f numaralı kararının tanınmasına ve tenfizine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı erkek vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın yetkili mahkemede açılmadığını, iş bu dava ile ilgili yargılama yapmakla görevli ve yetkili mahkemenin ... Aile Mahkemesi olduğunu, yabancı mahkeme kararına konu yargılama sırasında davalı erkeğin savunma hakkının ihlal edildiğini, davanın yokluğunda karara çıktığını iddia ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
1.Dava, ... Nöbetçi Aile Mahkemesine hitaben açılmış ve ... 8. Aile Mahkemesine tevzi edilmiş, ... 8. Aile Mahkemesinin 2018/375 Esas, 2019/109 Karar sayılı kararıyla davanın yetkisiz mahkemede açılmış olası nedeniyle dava şartı bulunmadığınından davanın usulden reddine karar verilmiş ve dosya ... Aile Mahkemesine gönderilmiştir.
2.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile tarafların 1997 yılında evlendikleri, Bezau Bölge Mahkemesi'nin 07.10.2009 tarihli ve 3 C 275/09 numaralı kararı ile boşandıkları, boşanma davasının ardından kadın tarafından erkek aleyhine Avusturya'nın Evlilik Yasası'nın 82.maddesi fıkra 1 satır 1'e göre mal paylaşımı ve tazminat davası açıldığı, Avusturya Cumhuriyeti Bezau Bölge Mahkemesi tarafından verilen 17.11.2010 tarihli ve 3 FAM 27/10 f numaralı, 20.12.2010 kesinleşme tarihli kararına göre erkeğin, kadına 20.06.2011 tarihine kadar 12.000,00 Avro tazminat ödemesine, geç ödeme yapılması durumunda 01.07.2011 tarihinden itibaren 12.000 Avro üzerinden %4 faiz ödemesine karar verildiği, yabancı mahkeme kararının kesinleştiği, yabancı mahkeme kararının onaylı örneği ile noter tarafından onaylı tercümesinin dosyaya sunulduğu 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un (5718 sayılı Kanun) 54 üncü ve 58 inci maddelerindeki şartların gerçekleştiği, tarafların dava ve savunma haklarının kısıtlanmadığı gerekçesiyle davanın kabulü ile Avusturya'nın Evlilik Yasası'nın 82.maddesi fıkra 1 satır 1'e göre paylaşıma dair Avusturya Cumhuriyeti Bezau Bölge Mahkemesi tarafından verilen 17.11.2010 tarihli ve 3 FAM 27/10 F numaralı, 20.12.2010 kesinleşme tarihli ilamının tanınmasına ve tenfizine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı erkek vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı erkek vekili istinaf dilekçesinde özetle; İlk Derece Mahkemesi tarafından eksik araştırma ile karar verildiği, yabancı mahkeme kararında davalı erkeğin savunma hakkının ihlal edildiği ve kararın tenfizinin mümkün olmadığı, İlk Derece Mahkemesi karar gerekçesinin yeterli ve anlaşılır olmadığı belirtilerek hükmün tamamı yönünden istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile tanınması ve tenfizi talep edilen yabancı mahkeme kararının onaylı suretinin ve kesinleşme şerhi ile onaylanmış tercümesinin dosya arasına sunulduğu, alacak davasının Türk Mahkemelerinin münhasır yetki kapsamında kalmadığı ve usul ile esas yönünden kamu düzenine açıkça aykırı bir uygulama tespit edilmediği, yabancı mahkemedeki yargılama sırasında davalının savunma hakkının kısıtlanmadığı ve böylelikle kanunun aradığı tanıma ve tenfiz şartlarının gerçekleştiği, Türkiye Cumhuriyeti ile kararın verildiği Avusturya arasında karşılıklılık esasına dayanan bir anlaşma bulunduğu davanın kabulü ile yabancı mahkeme kararının tanınmasına ve tenfizine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle davalı erkek vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı erkek vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı erkek vekili temyiz başvuru dilekçesinde özetle; istinaf başvurusunun reddi kararının hatalı olduğunu belirterek istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçelerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının tamamı yönünden bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; yabancı mahkeme kararının tanıma ve tenfiz şartlarının oluşup oluşmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
5718 sayılı Kanun'un 50 nci, 52 nci, 54 üncü ve 58 inci maddeleri; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 370 inci maddesi, 371 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı erkek vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
04.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.