"İçtihat Metni"
...
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2189 E., 2022/2195 K.
KARAR : Başvurunu kabulü ile esas hakkında yeniden hüküm kurulması
İLK DERECE MAHKEMESİ : Avanos Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
SAYISI : 2020/499 E., 2022/103 K.
Taraflar arasındaki karşılıklı boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince asıl davanın reddine karşı davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ... kadın vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulüne esas hakkında yeniden hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda;
Bölge Adliye Mahkemesi tarafından verilen kararın, davalı ... kadın vekiline 22.11.2022 tarihinde tebliğ edildiği; temyiz dilekçesinin ise 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 361 inci maddesinin birinci fıkrasında belirlenen iki haftalık temyiz süresi geçirildikten sonra 07.12.2022 tarihinde verildiği anlaşılmakla; davalı ... kadın vekilinin temyiz dilekçesinin reddine karar vermek gerekmiştir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) öngördüğü yargılama sistemine göre ilk derece mahkemesinin kesin olmayan kararına karşı önce istinaf yoluna başvurulabilmektedir. İstinaf başvurusu üzerine bölge adliye mahkemesince, başvuran tarafın istinaf başvurusunun usulden ya da esastan reddine karar verilebilir veya ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden hüküm kurulabilir. Bu durumda bölge adliye mahkemesi kararına karşı, istinaf başvurusu reddedilen tarafın ya da istinaf incelemesi sonucunda ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak yeni hüküm kurulması hâlinde aleyhine karar verilen tarafın temyiz hakkı bulunmaktadır. Başka bir deyişle istinaf başvurusunun reddi hâlinde bölge adliye mahkemesi kararına karşı temyiz hakkı sadece istinaf başvurusu reddedilen tarafa ait olup bu hâlde ilk derece mahkemesi kararını istinaf etmeyen tarafın temyiz hakkı bulunmamaktadır.
Somut uyuşmazlıkta, İlk Derece Mahkemesince verilen karara karşı davalı ... tarafça yararına hükmolunan tazminat miktarları yönünden istinaf yoluna başvurulmuştur. Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun kabulüne karar verilmiştir. Hâl böyle iken İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf yoluna başvurmayan davacı ... erkeğin, kusur belirlemesi yönünden Bölge Adliye Mahkemesi kararına karşı temyiz hakkı bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle; davacı ... kusur belirlemesi yönünden temyiz isteminin reddine karar vermek gerekir.
Davacı ... erkek vekilinin ret gerekçesi dışında gerekli şartları taşıdığı anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı ... erkek vekili dava dilekçesinde özetle; tarafların 15 aydır ayrı yaşadıklarını, müvekkilinin Avanos'ta yaşadığını, davalı ... kadının ...'da öğretmenlik yaptığını, müvekkilinin emekli askeri personel olduğunu, davalı ... kadının müvekkiline karşı sürekli onur, şahsiyetini yaralayıcı ve ailesine hor görücü, aşağılayıcı, sözler söylediğini, erkeksi bir yapısı olduğunu ve müvekkiline aşağılayıcı lakaplar taktığını, en ufak meseleleri dahi büyüttüğünü, müvekkilinin ailesi ile irtibata geçmesini istemediğini, eve misafir gelmesini istemediğini, son 10 yılda müvekkiline yemek vermediğini, psikolojik baskı yaptığını, davalı davacının aşırı geçimsiz olduğunu, dominant bir yapısı olduğunu, müvekkilinin ailesi ile görüşmemek için sudan sebepler uydurduğunu, müvekkilinin aşırı derecede yıprandığını iddia ederek tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeni ile boşanmalarına, erkek yararına 300.000,00 TL maddî 300.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... kadın vekili cevap ve birleşen dava dilekçesinde özetle; iddiaları kabul etmediklerini, davanın reddine karar verilmesini, davacı ... erkeğin ailesinin özellikle babasının tarafların evliliklerine olumsuz etkisi olduğunu, davacı ... erkeğin ailesine yaptığı yüklü miktarlı desteklerden müvekkiline haber vermediğini, ortak evin tüm ihtiyaçlarını müvekkilinin karşıladığını, davacı davalının eve gelen misafirlere kötü davrandığını, ortak çocuğu Ted Kolejinden alarak devlet okuluna kaydettirmek istediğini, evlilik birliği süresince müvekkiline şiddet uyguladığını, müvekkilinin darp ettiğini, darp olayı sonrası müvekkilinin fizik tedavi almaya başladığını, erkeğin evlilik birliğinin yüklediği sorumluluklardan hep kaçtığını, geçimsiz mizacı ve kavgacı tavırlarından komşularınında rahatsız olduklarını ve posta kutusuna erkeği şikayet eden mektuplar bıraktıklarını, en son yaşanan şiddet olayında kavga sesinden rahatsız olan komşularının polise haber verdiklerini, akabinde erkeğin ortak evi terk ettiğini ve bir daha konuta gelmediğini, bu nedenlerle tarafların boşanmalarına, müvekkili yararına 500.000,00 TL maddî, 500.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı ... erkeğin davalı ... kadına şiddet uyguladığı, tarafların birbirlerine hakaretlerde bulunduğu, davalı ... kadının davacının ailesiyle görüşmek istemediği, boşanmaya sebep olan olaylarda davacı, davalı erkeğin ağır, davalı- davacı kadının az kusurlu olduğu gerekçesi ile asıl davanın reddine, birleşen davanın kısmen kabulüne, tarafların 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesinin birinci fıkrası gereği boşanmalarına, davalı ... kadın yararına 15.000,00 TL maddî, 15.000,00 TL manevî tazminata karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... kadın vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı ... kadın vekili istinaf dilekçesinde özetle; davacı ... erkeğin emekli maaşı haricinde gelirlerinin de olduğunu, oyak emekli sisteminden maaş aldığı, bankada bulunan paralarından faiz getirisini olduğunu, adına kayıtlı 2 adet araç ve bir adet ev olduğunu, ortak hesap haricinde kendi adına hesap açtığını ve burada para biriktirdiğini, ekonomik durumu dikkate alınarak yararına hükmolunan maddî ve manevî tazminatların artırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile boşanmaya sebep olan olaylarda daha ziyade veya eşit kusurlu olmadığı anlaşılan, mevcut veya beklenen menfaatleri boşanma yüzünden zedelenen, en azından eşinin maddî desteğini yitiren, evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına konu olaylar nedeniyle kişilik hakları saldırıya uğrayan kadın yararına tarafların boşanmaya neden olan olaylardaki kusur dereceleri, tespit edilen ekonomik ve sosyal durumları, paranın alım gücü ve beklenen menfaatlerin kapsamı birlikte değerlendirildiğinde yararına hükmolunan maddî ve manevî tazminat miktarının az olduğu gerekçesi ile davalı ... kadının vekilinin maddî ve manevî tazminat miktarlarına yönelik istinaf başvurusunun kabulüne, ilgili bendin hükümden çıkarılmasına, kadın yararına 80.000,00 TL maddî, 75.000,00 TL manevî tazminata; fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı ... erkek vekili temyiz dilekçesinde özetle; dosyada isnat edilen kusuların ispat edilemediğini, tanıkların bir kısmı ile şahsi husumeti bulunduğu, bir kısmının soyut beyanları olup mahkemenin bunlara itibar etmemesi gerektiği, tarafların arasındaki olayları en iyi ortak çocuğun bilebileceğini, aleyhe olan kısımların bozulmasını Bölge Adliye Mahkemesince kadın yararına hükmolunan tazminat kararının kaldırılmasını talep ederek; kararı kusur belirlemesi ve kadın yararına hükmolunan tazminat miktarları yönünden temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kadın yararına hükmedilen maddî ve manevî tazminatların miktarlarının dosya kapsamına ve hakkaniyete uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Kanun'un 4 üncü maddesi, 174 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkrası; 6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi; 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 50 nci ve 51 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen ..., tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı ... erkek vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davalı- davacı kadın vekilinin temyiz dilekçesinin tümüyle, davacı davalının temyiz dilekçesinin kusur belirlemesi yönünden REDDİNE,
2.... erkek vekilinin, kadın yararına hükmolunan tazminat miktarlarına yönelik temyizinin incelenmesine gelince;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden Sezer'e yükletilmesine,
Peşin alınan harcın istek halinde yatıran ...'e geri verilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
07.06.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.