"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1274 E., 2022/1998 K.
KARAR : Başvurunun kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm kurma
İLK DERECE MAHKEMESİ : Çorlu 3. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2020/70 E., 2021/167 K.
Taraflar arasındaki boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı kadın vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle, davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına ve fer'îlerine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı kadın vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı kadın vekili dava dilekçesinde özetle; erkeğin sürekli ve sistematik şekilde fiziksel ve psikolojik şiddet uyguladığını, hakaret ettiğini, eş olarak görmekten ziyade yalnızca ev işlerini yapma görevi üstlenen bir işçi yerine konumlandırdığını ileri sürerek davanın kabulüne, tarafların 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun ( 4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanmalarına, ortak çocukların velâyetinin anneye bırakılmasına, ortak çocuklar için ayrı ayrı aylık 500,00 TL tedbir ve iştirak, kadın için aylık 1.000,00 TL tedbir ve yoksulluk, 50.000,00 TL maddî ve 50.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı erkeğe dava dilekçesi usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş olup davalı tarafından cevap dilekçesi verilmemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile kadın tarafından erkeğin kusurunun ispatlanmadığı belirterek davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı kadın vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı kadın vekili, hükmün usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek, hükmün tamamı yönünden kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile ortak çocuğa şiddet uyguladığının anlaşıldığı gerekçesi ile istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmünün kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurmak suretiyle davanın kabulüne ve tarafların 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci fıkrası gereğince boşanmalarına, ortak çocukların velâyetinin anneye bırakılmasına, ortak çocuklar ... ve... için ergin olduğu tarihe kadar aylık 125,00'er TL tedbir nafakasına, çocuk ...ve...için aylık 125,00 TL tedbir ve aylık 400,00 TL iştirak nafakasına, kadın yararına aylık 125,00 TL tedbir ve 500,00 TL yoksulluk nafakasına, kadın yararına 20.000,00 TL manevî tazminata, kadının maddî tazminat talebinin 4721 sayılı Kanun'un 174 üncü maddesinin birinci fıkrası kapsamında olmadığından bu yönden İlk Derece Mahkemesi'ne gönderilmesine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı kadın vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı kadın vekili, kararın usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek özetle, çocuklar ve davacı için belirlenmiş nafaka tutarlarının ekonomik koşullara göre yetersiz kaldığını, kadının fiziksel ve psikolojik şiddete maruz kaldığını, özel alanlarına saygı duyulmayan, evden ayrılmasından önce ve sonra yaşanan olaylar nedeniyle çocuklarıyla birlikte büyük mağduriyetler yaşadığını, hükmedilen manevî tazminat tutarının az olduğunu, erkeğin dava devam ederken kasten öldürme suçunu işlediğini, yaşları küçük olan ortak çocukların babalarıyla görüşmek istemediğini, evlilik süresince ortak çocuklara da şiddet uygulandığını belirterek, nafakaların ve manevî tazminatın miktarı ile kişisel ilişki yönlerinden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kusur belirlemesinin yerinde olup olmadığı, kadın lehine hükmedilen manevî tazminatın ve nafakaların miktarının az olup olmadığı, kişisel ilişkinin düzenlenmesinin çocukların üstün yararına uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Kanun'un 4 üncü, 169 uncu, 174 üncü, 175 inci, 176 ncı, 182 nci, 327 nci, 328 inci, 330 uncu maddeleri. 6100 sayılı Kanun'un 369 uncu, 370 inci ve 371 inci maddeleri. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 50 nci ve 51 inci maddeleri. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi'nin 3 üncü maddesi, 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrası ve 12 nci maddesi. Çocuk Haklarının Kullanılmasına Dair Avrupa Sözleşmesi'nin 3 üncü, 4 üncü ve 6 ncı maddeleri. Çocuklarla Kişisel İlişki Kurulmasına Dair Avrupa Sözleşmesi'nin 4 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı kadın vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.Bölge Adliye Mahkemesince tarafların ortak çocukları ...(2008) ve...(2017)'nın velâyeti anneye verilmiş olup, ortak çocuklar ile baba arasında her ayın 1.ve 3. haftaları Cumartesi günü saat 09.00'dan Pazar günü saat 19.00'a kadar, dini bayramların 2.günü saat 09.00'dan 3.günü saat 19.00'a kadar, her yıl yarıyıl tatilinin (Şubat tatili) 1.Pazartesi günü saat 09.00'dan takip eden Pazar günü saat 19.00'a kadar, her yıl 1 Temmuz günü saat 09.00'dan 31 Temmuz günü saat 19.00'a kadar babalarının yanında kalmaları suretiyle kişisel ilişki kurulmasına karar verilmiştir. Somut uyuşmazlıkta, davalı babanın ortak çocuklar ile arasında kişisel ilişki kurulmasının kabul edilmesi doğru olmuş ise de, dosyanın tetkikinden ve uzman raporlarından çocukların baba ile bir süredir görüşmedikleri, çocuklardan ...'nın anne bakımına muhtaç yaşta olduğu, babanın tek başına yaşadığı ve ailesinden destek görmediği, yaşadığı konutta ortak çocuklara ait bir yaşam alanı bulunmadığı anlaşılmakla baba ile çocuklar arasında kurulan kişisel ilişkinin süresi fazladır. Bölge Adliye Mahkemesince tarafların ortak çocukları ile davacı baba arasında daha uygun süreli kişisel ilişki kurulması gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi doğru bulunmamıştır.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca Bölge Adliye Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Davacı kadın vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2.Temyiz olunan, Bölge Adliye Mahkemesi kararının kişisel ilişki düzenlemesi yönünden ORTADAN KALDIRILMASINA, davacı kadın vekilinin kişisel ilişkiye yönelik temyiz itirazının kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının hüküm fıkrasının beşinci paragrafındaki " velâyeti anneye verilen ortak çocuklar ...ve...ile babaları arasında her ayın 1.ve 3. haftaları Cumartesi günü saat 09.00'dan Pazar günü saat 19.00'a kadar, dini bayramların 2.günü saat 09.00'dan 3.günü saat 19.00'a kadar, her yıl yarıyıl tatilinin (Şubat tatili) 1.Pazartesi günü saat 09.00'dan takip eden Pazar günü saat 19.00'a kadar, her yıl 1 Temmuz günü saat 09.00'dan 31 Temmuz günü saat 19.00'a kadar babalarının yanında kalmaları suretiyle kişisel ilişki kurulmasına, " ifadesinin çıkarılarak yerine " velâyeti anneye verilen ortak çocuklar ...ve... ile babaları arasında her ayın 1. haftası Cumartesi günü saat 09.00'dan Pazar günü saat 19.00'a kadar, dini bayramların 2. günü saat 09.00'dan 3.günü saat 19.00'a kadar, her yıl 1 Temmuz günü saat 09.00'dan 5 Temmuz günü saat 19.00'a kadar babalarının yanında kalmaları suretiyle kişisel ilişki kurulmasına," ibaresinin yazılması suretiyle kararın DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde temyiz edene iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
30.11.2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.