"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2011/65 E., 2011/141 K.
KARAR : Davanın reddi
Taraflar arasındaki soy bağının reddi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece davanın reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı mirasçısı ... tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı asıl dava dilekçesinde özetle; davalı ... ile 20.09.1973 tarihinde evlendiğini, henüz düğün yapılmadan önce ...'in başka bir şahıstan hamile kaldığını öğrendiğini, bu nedenle kendisinden 17.06.1974 tarihinde boşandığını, evli kaldıkları süre içerisinde davalı ...'nin başka şahıstan olan ... isimli çocuğu dünyaya getirdiğini ve bu çocuğu 14.03.1975 tarihinde kendisi üzerine nüfusa kaydettirdiğini, kendisinin bu durumu yeni öğrendiğini belirterek, ...'ın babası olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar cevap sunmamıştır.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla davacının iddiası niteliği itibari ile soybağının reddi davası olduğu, soybağının reddi davası açma hakkının hak düşürücü süreye tabi olduğu, tarafların iddia ve savunmalarına, nüfus kaydına, gelen müzekkere cevaplarına ve tüm dosya münderecatına göre; davacının nüfusuna kayıtlı olan davalı ...'ın davacı ile davalı ... Önal'ın evlilik birliği içerisinde doğduğu, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu (4721 sayılı Kanun) hükümlerine göre evlilik birliği içerisinde ... çocuğun babasının koca olacağı karinesinin bulunduğu, davalı ...'nin doğum tarihinin 05.12.1973 olduğu, davacının çocuğun kendisinden olmadığını davalı ... Önal ile boşanma tarihi olan 17.06.1974 tarihinden önce öğrendiği, davacının baba olmadığını veya ananın gebe kaldığı sırada başka bir erkek ile cinsel ilişkide bulunduğunu öğrendiği tarihten başlayarak bir yıllık hak düşürücü süre içerisinde nesebin reddi davasını açmadığı, dava açıldığı tarihte yürürlükte bulunan kanun hükümlerinin uygulama alanı bulacağı, davacı tarafından bir yıllık hak düşürücü sürenin haklı nedenle geciktiğine yönelik bir sebep de belirtilmediği, bu sebeple davacı tarafından açılan soybağının reddi davasının 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açılmadığı, resen gözönüne alınması gereken hak düşürücü süre nedeni ile açılan davanın reddine karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı mirasçısı ... temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı mirasçısı temyiz dilekçesinde özetle; tarafların sadece kağıt üzerinde evli kaldıkları, boşanmanın gerçekleştiğinde davalı çocuğun henüz dünyaya gelmediği, davacı müteveffanın durumu daha önceden bile bilmesinin imkanı olmadığı, bu nedenle hak düşürücü sürenin olağanüstü koşulların geçmesinden itibaren işlemeye başlayacağı, Mahkemenin bu durumu ve davalının çocuğun davacı müteveffadan olmadığı beyanını da dikkate almadığını ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, müteveffa davacı tarafından açılan soybağının reddi davasında Mahkemenin görevli olup olmadığı, asılıp asılmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 428 ... maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası. 4721 sayılı Kanun’un 289 uncu ve 291 ... maddeleri.
3.Değerlendirme
Dava soybağının reddi davası olup 4721 sayılı Kanun'un 282 nci maddesi ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. 4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanunu'nun (4787 sayılı Kanun) 4 üncü maddesi; 4721 sayılı Kanun'un ikinci kitabından üçüncü kısım hariç olmak üzere (4721 sayılı Kanun'un 118 ila 395 ... maddeleri) kaynaklanan bütün davaların Aile Mahkemesinde bakılacağını hükme bağlamıştır. Bu hale göre görevli mahkeme aile mahkemesidir. Görev kamu düzenindendir. Yargılamanın her aşamasında mahkemece kendiliğinden dikkate alınması gerekir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 16.11.2005 tarih ve 2/673-617 sayılı kararı gereğince Aile Mahkemesi kurulmayan yerlerde Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca belirlenen Asliye Hukuk Mahkemelerinde davanın Aile Mahkemesi sıfatı ile görülüp karara bağlanması gerekir. Mahkemece, davaya bakmakla görevli mahkemenin Aile Mahkemeleri olduğu gözetilerek müstakil Aile Mahkemesi bulunması halinde bu taleple ilgili görevsizlik kararı verilmesi, aile mahkemesi bulunmaması halinde aile mahkemesi sıfatı ile karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde görev hususu düşünülmeksizin Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından davaya bakılmış olması ... görülmemiştir.
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan mahkeme kararının BOZULMASINA, bozma sebebine göre temyize konu diğer itirazların şimdilik incelenmesine yer olmadığına,
Temyiz peşin harcının istek halinde yatırana geri verilmesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
İş bu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
18.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.