"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2648 E., 2022/2758 K.
HÜKÜM/KARAR : Başvurunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm kurma
İLK DERECE MAHKEMESİ : Gerze (Sinop) Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
SAYISI : 2020/196 E., 2021/376 K.
Taraflar arasındaki boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına ve fer'îlerine karar verilmiştir.
Kararın, davacı kadın vekili tarafından tazminatları ve nafakalar yönünden istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kısmen kaldırılarak bu yönlerden yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına, davacı kadın vekilinin diğer yönlere ilişkin istinaf başvurusunun ise esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı erkek vekili tarafından; kusur belirlemesi, tazminatlar, ortak çocuk Rıfat ... yararına hükmedilen iştirak nafakası yönünden temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda;
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) öngördüğü yargılama sistemine göre ilk derece mahkemesinin kesin olmayan kararına karşı önce istinaf yoluna başvurulabilmektedir. İstinaf başvurusu üzerine bölge adliye mahkemesince, başvuran tarafın istinaf başvurusunun usulden ya da esastan reddine karar verilebilir veya ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden hüküm kurulabilir. Bu durumda bölge adliye mahkemesi kararına karşı, istinaf başvurusu reddedilen tarafın ya da istinaf incelemesi sonucunda ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak yeni hüküm kurulması hâlinde aleyhine karar verilen tarafın temyiz hakkı bulunmaktadır. Başka bir deyişle istinaf başvurusunun reddi hâlinde bölge adliye mahkemesi kararına karşı temyiz hakkı sadece istinaf başvurusu reddedilen tarafa ait olup bu hâlde ilk derece mahkemesi kararını istinaf etmeyen tarafın temyiz hakkı bulunmamaktadır.
Somut uyuşmazlıkta, İlk Derece Mahkemesince, kusur belirlemesine yönelik olarak verilen hüküm davalı erkek tarafından istinaf edilmeyerek kesinleşmiştir. Bu nedenle davalı erkek vekilinin, istinaf edilmeyerek kesinleşen bu yöne ilişkin temyiz dilekçesinin reddine karar vermek gerekmiştir.
Davalı erkek vekilinin reddedilen yön dışında gerekli şartları taşıdığı anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenildikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı kadın vekili dava dilekçesinde özetle; tarafların 1998 yılında evlendiğini, bu evliliklerinden ortak çocukları olduğunu, erkeğin, sadakat yükümlülüğünü ihlal ettiği, fiziksel şiddet uyguladığını, hakaret ettiğini, birlik görevini ihmal ettiğini, sürekli alkol tükettiğini iddia ederek davanın kabulü ile tarafların evlilik birliğinin sarsılması hukuki sebebiyle boşanmalarına, ortak çocukların velâyetlerinin anneye verilmesine, ortak çocukların her biri yararına ayrı ayrı aylık 750,00'şer TL tedbir nafakası, 750,00'şer TL iştirak nafakası, kadın yararına aylık 500,00 TL tedbir nafakası, 500,00 TL yoksulluk nafakası, 50.000,00 TL maddî tazminat, 50.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı erkeğe, dava dilekçesi usulüne uygun tebliğ edilmesine rağmen davalı erkek tarafından yasal süresi içerisinde cevap dilekçesi sunulmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile erkeğin, birlik görevini ihmal ettiği, kadına fiziksel şiddet uyguladığı ve hakaret ettiği, ... sarsıcı davranışta bulunduğu bu durumun tüm dosya kapsamı ile ispatlandığı, boşanmaya sebebiyet veren olaylarda erkeğin tam kusurlu olduğu gerekçesiyle, davanın kabulü ile tarafların 4721 sayılı Kanun'un 166 ıncı maddesinin birinci fıkrası hükmü uyarınca boşanmalarına, ortak çocuk Yasin Hançer için talep edilen velâyet, tedbir nafakası, iştirak nafakası taleplerinin, ortak çocuğun ergin olması sebebiyle reddine, ortak çocuk Rıfat ... Hançer'in velâyetinin anneye verilmesine, ortak çocukla baba arasında kişisel ilişki tesisine, ortak çocuğun yaşı, ihtiyaçları, tarafların ekonomik ve sosyal durumu dikkate alınarak ortak çocuk yararına aylık 200,00 TL tedbir nafakası, davalı erkeğin, ortak çocuğun ihtiyaçlarına katılma gücü olmadığından iştirak nafakası talebinin reddine, kadın yararına aylık 100,00 TL tedbir nafakası, davacı kadının ekonomik durumunun davalı erkekten daha ... olduğu dikkate alınarak yoksulluk nafakası talebinin reddine, boşanmaya sebebiyet veren olaylarda erkeğin tam kusurlu olduğu, kusurlu davranışının kadının kişilik haklarına saldırı niteliğinde olduğu, tarafların ekonomik ve sosyal durumu, hakkaniyet ilkesi, paranın alım gücü dikkate alınarak kadın yararına 15.000,00 TL maddî tazminat, 15.000,00 TL manevî tazminata karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı kadın vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı kadın vekili istinaf dilekçesinde özetle; İlk Derece Mahkemesi tarafından yoksulluk nafakası ve iştirak nafakası taleplerinin reddine karar verilmesinin hatalı olduğu, kadının çalışmadığı, düzenli ve sürekli gelir getiren işi olmadığı, kusur durumu, tarafların ekonomik ve sosyal duruku dikkate alındığında hükmedilen tedbir nafakası ve tazminat miktarlarının az olduğu belirtilerek; tazminatlar ve nafakalar yönünden istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile 4721 sayılı Kanunu'nun 182 ... maddesi hükmü uyarınca velâyet kendisine verilmeyen eşin, ortak çocuğun bakım ve eğitim giderlerine maddî gücü oranında katılmak zorunda olduğu, İlk Derece Mahkemesince, tarafların ortak çocuğu Rıfat ... Hançer yararına ergin olduğu tarihe kadar iştirak nafakasına hükmedilmesi gerekirken reddine karar verilmesinin hatalı olduğu, tarafların ekonomik ve sosyal durumu, kusur durumu, paranın alım gücü, mevcut ve beklenen menfaatlerin kapsamı dikkate alındığından kadın yararına hükmedilen tazminatların miktarlarının az olduğu gerekçesiyle kadın vekilinin tazminatların miktarları ile ortak çocuk 24.05.2004 doğumlu Rıfat ... Hançer yararına talep edilen iştirak nafakası talebinin reddine ilişkin istinaf itirazlarının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kabul edilen yönlerden kaldırılmasına ve bu yönlerden yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına, kadın yararına 30.000,00 TL maddî tazminat, 30.000,00 TL manevî tazminat, ortak çocuk Rıfat ... Hançer yararına ergin olduğu tarihe kadar aylık 600,00 TL iştirak nafakasına davacı kadın vekilinin sair yönlere ilişkin istinaf itirazının ise esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı erkek vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı erkek temyiz dilekçesinde özetle; boşanmaya sebebiyet veren olaylarda kadının tam kusurlu olduğu, kadının kendi kusurlu davranışları ile evlilik birliğini sürdürülemez hale getirdiği, tam kusurlu olan kadın yararına tazminata hükmedilmesinin hatalı olduğu, herhangi bir geliri bulunmadığı, tazminatları ve iştirak nafakasını ödeme gücü olmadığı belirtilerek; kusur belirlemesi, tazminatlar, ortak çocuk Rıfat ... yararına hükmedilen iştirak nafakası yönünden Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması talep edilmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taraflar arasındaki boşanma davasında ortak çocuk Rıfat ... yararına iştirak nafakası ile kadın yararına maddî ve manevî tazminat verilmesi şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediği ve miktarları noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Kanun'un 4 üncü, 166 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 174 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 182 ... maddesi, 327 ... maddesi, 328 ... maddesi, 330 uncu maddesi 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 50 nci ve 51 ... maddesi, 6100 sayılı Kanunu'nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ... ve 371 ... maddeleri.
3.Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ... maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen ..., tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı erkek vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1 Davalı erkek vekilinin kusur belirlemesine yönelik temyiz dilekçesinin REDDİNE,
2.Davalı erkek vekilinin diğer hususlara yönelik temyizinin incelenmesine gelince;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.