"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/3390 E., 2023/219 K.
DAVA TARİHİ : 18.02.2019
KARAR : Başvurunun kısmen kabulü ile esas hakkında yeniden hüküm kurma
İLK DERECE MAHKEMESİ : Çorum 2. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2019/115 E., 2022/430 K.
Taraflar arasındaki karşılıklı boşanma davalarından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince her iki davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına ve fer'ilere karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince kadının istinaf başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmünün ilgili bölümlerini kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle karar verilmiş, erkeğin istinaf başvurusu ise esastan reddedilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı ... erkek vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
... erkek vekili dava dilekçesinde; evliliklerinin Almanya ülkesinde geçtiğini, sürekli aralarında tartışma yaşandığını, karşılıklı kavgalarının olduğunu, bu nedenle Almanya'da evden uzaklaştırılmasına bile karar verildiğini, bunun üzerine 8 yıl önce Almanya'yı terk etmek zorunda kaldığını, 20 yılı ... süredir fiilen ayrı yaşadıklarını, bu süre içerisinde hiçbir şekilde yan yana gelmediklerini, daha önce Çorum Aile Mahkemesi'nin 2008/796 Esas sayılı dosyasıyla boşanma davası açtığını, iş bu davanın reddedildiğini, buna karşın sonraki süreçte de hiç bir araya gelmediklerini, hatta ortak kız çocuklarının evlendiğini bile başkalarından öğrendiğini, ortak çocuklarla bile ilişkisinin kesildiğini ileri sürerek tarafların 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesinin dördüncü fıkrası gereği boşanmalarına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı-davacı kadın vekili birleşen dava dilekçesinde; Çorum Aile Mahkemesi'nin 2008/796 Esas sayılı dosyasında açılan davanın 2009/754 sayılı karar ile reddedildiğini, ret kararının 14.03.2011 tarihinde kesinleştiğini, davalının yıllardır başka bir bayan ile yaşamakta olduğunu, davalının açtığı boşanma davasında haklı olmadığını, yıllar önce terk edip gittiğini, reddedilen boşanma davasının açtığını, erkeğin boşanmaya sebep olan olaylarda ağır kusurlu olduğunu beyanla, asıl davanın reddine, birleşen davanın kabulüne, boşanmanın reddi kararının kesinleşmesinden itibaren 3 yıldan fazla süre geçmesine rağmen evlilik birliği kurulamadığından tarafların 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin dördüncü fıkrası gereği boşanmalarına, erkeğin başka bir bayanla nikahsız yaşadığından 50.000,00 TL maddî, 50.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; erkek tarafından Çorum 1. Aile Mahkemesi'nin 2008/796 Esas sayılı dosyası ile evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanma davası açıldığı, Mahkemece 15.10.2009 tarihli ve 2008/796 Esas, 2009/754 Karar sayılı karar ile davanın reddine karar verildiği, 14.03.2011 tarihinde kesinleştiği, tarafların ilk davanın ret ile sonuçlanıp kesinleştiği 14.03.2011 yılından beri ayrı yaşadıkları, iş bu derdest asıl boşanma davasının ilk boşanma davasının reddine ilişkin kararın kesinleşmesinden sonra 3 yıllık bekleme süresinin akabinde 18.02.2019 tarihinde, birleşen boşanma davasının ise 06.09.2019 tarihinde açıldığı, dinlenen tanıkların görgüye dayalı anlatımlarıyla önceki boşanma davasından sonra tarafların bir araya gelmedikleri ve evlilik birliğinin yeniden tesis edilmediği, kadın tanıklarının görgüye dayalı anlatımlarıyla; erkeğin ilk boşanma davası öncesinde başka bir kadınla ilişki yaşayarak evlilik dışı çocuk sahibi olduğu ve bu kadınla birlikte yaşadığı, ilk boşanma davasının reddi sonrasında da uzun bir süre bu kadın ile birlikte yaşamaya devam ettiği, buna karşılık kadına yönelik iddiaların ispatına elverişli herhangi bir delil erkek tarafından sunulamamış olup, dinlenen tanık anlatımlarında da bu yönde görgüye dayalı bir beyan yer almadığı, bu sebeple sadakat yükümlülüğünü ihlal ederek başka kadından evlilik dışı çocuk sahibi olan ve başka kadınla yaşayan erkeğin boşanmaya neden olan olaylarda tam kusurlu olduğu, kadının kusursuz olduğu gerekçesiyle tarafların fiili ayrılık nedenine dayalı davalarının ayrı ayrı kabulüne ve tarafların 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin dördüncü fıkrası gereği boşanmalarına, kadın için 25.000,00 TL maddî ve 25.000,00 TL manevî tazminata, erkeğin tazminat taleplerinin ise reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.... erkek vekili istinaf dilekçesinde; kadın kusur belirlemesi, aleyhine hükmedilen tazminatlar ile kendi tazminat taleplerinin reddi yönlerinden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2.Davalı-davacı kadın vekili istinaf dilekçesinde; lehine takdir edilen tazminatların miktarı ve yargılama giderine eksik hükmedilmesi yönlerinden istinaf yasa yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; kadın tanığının dinlenilmesi için Almanya'ya istinabe yazıldığı, ancak istinabe ve tercüman masraflarının kadın tarafından yapılan yargılama masraflarına dahil edilmediği, yargılama masraflarının istinabe ve tercüman masrafları dahil edilerek hesaplanması gerekirken bu hususun mahkemece sarfı nazar edildiği, tarafların tespit edilen ekonomik ve sosyal durumları, boşanmaya yol açan olaylardaki kusur dereceleri, paranın alım gücü, kişilik haklarına yapılan saldırı ile boşanma yüzünden zedelenen mevcut ve beklenen menfaatlerin kapsamı dikkate alındığında kadın yararına takdir edilen maddî ve manevî tazminat miktarının az olduğu gerekçesi ile kadının istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesinin ilgili bentlerinin kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurmak suretiyle kadın için 50.000,00 TL maddî ve 50.000,00 TL manevî tazminata ve birleşen boşanma davasında kadın tarafından dava açılışı sırasında 44,40 TL başvurma harcı, 44,40 TL peşin harç, dava nedeniyle yapılan 4 adet tebligat masrafı 64,80 TL 1 adet KEP masrafı 0,50 TL, 1 adet e-tebligat masrafı 5,50 TL Posta masrafı 15,00 TL, bilirkişi masrafı 1.200,00 TL, istinabe masrafı (Brackenheim Yerel Mahkemesi'nde ifade almada 175,42 Euro tercüman masrafı) 2.200,00 TL olmak üzere toplam 3.574,60 TL yargılama giderinin erkekten alınarak kadına verilmesine karar verilmiş, erkeğin istinaf taleplerinin ise 6100 sayılı Kanun'un 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) inci alt bendi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde ... erkek vekili temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
... erkek vekili temyiz dilekçesinde; kadın tarafından, müvekkile yüklenen sözde kusur olayında zaman aşımının geçmiş olup, artık söz konusu durum müvekkil aleyhine kullanılamayacağıını, iş bu sebeple kadın lehine tazmianata hükmedilmeyeceğini, kadının kusurlu olduğunu, erkeğin tazminat taleplerinin reddinin hatalı olduğunu ileri sürerek kusur belirlemesi ve tazminatlar ile yargılama gideri yönlerinden kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kusur belirlemesi, kadın yararına hükmedilen tazminatlar ve yargılama giderleri noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 323 üncü ve 326 ncı maddeleri, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 4721 sayılı Kanun’un 174 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkraları, 175 inci maddesi. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 50 nci ve 51 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen ..., tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı erkek vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
11.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.