"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1810 E., 2023/166 K.
KARAR : Kısmen kabul
Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen karşılıklı boşanma davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi kararının, boşanmaya sebep olan olaylarda erkeğin ağır kusurlu olduğundan bahisle kadın yararına maddî ve manevî tazminat verilmesi gerekçesiyle bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda, kadın yararına maddî ve manevî tazminat verilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı ... erkek vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
... erkek vekili dava dilekçesinde özetle; davasının kabulü ile 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesinin birinci fıkrası gereğince boşanmalarına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı-davacı kadın vekili cevap ve birleşen dava dilekçelerinde özetle; asıl davanın reddi ile 4721 sayılı Kanunun 166 ncı maddesinin birinci fıkrası gereğince davasının kabulüne tarafların boşanmalarına, kadın yararına 150.000,00 TL maddî ve 150.000,00 TL manevî tazminat ile aylık 5.000,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 12.01.2021 tarihli, 2017/518 Esas, 2021/14 Karar sayılı kararı ile erkeğin eşinin iradesine aykırı olarak yurt dışında yaşadığı ve yurt dışında kazandığı ücretin Türkiye’de asgari ücretten biraz yüksek olduğu değerlendirildiğinde yurt dışında yaşamasının haklı nedene dayanmadığı, bu durumun 4721 sayılı Kanun'un 185 ... maddesinde yer alan birlikte yaşama yükümlülüğünü ihlal niteliğinde olduğu, yurtdışındayken eşi ile yeterince iletişim kurmadığı ve ekonomik şiddet uyguladığı, kadının ise erkeğin ekonomik durumu hakkında uygun olmayan tavırlar sergilediği ve gelir seviyesinden yüksek taleplerde bulunduğu belirterek boşanmaya sebep olan olaylarda erkeğin kadına nispeten ağır kusurlu olduğu, tarafların ekonomik sosyal durumu, kusur durumu ve kadının boşanmakla yoksulluğa düşeceği değerlendirilerek nafaka ve maddî ve manevî tazminat ödenmesine hükmedildiği gerekçesi ile kadının birleşen davasının kabulüne tarafların 4721 sayılı Kanunun 166 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca evlilik birliğinin sarsılması nedeniyle boşanmalarına, kadın yararına aylık 600,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakasına, 15.000,00 TL maddî ve 15.000,00 TL manevî tazminata karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, ... erkek; kusur tespiti, maddî ve manevî tazminat, nafakalar yönünden kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 24.05.2022 tarihli, 2021/449 Esas, 2022/897 Karar sayılı kararı ile erkeğin çalışmak amacıyla Gürcistan/Batum’a taşındığı, erkeğin bu süreçte kadının aramalarına dönmediği, evin kirasını ödemediği, kadın ise davacı erkeğin ekonomik durumu hakkında uygun olmayan tavırlar sergilediği ve gelir seviyesinden yüksek taleplerde bulunduğu belirtilerek evlilik birliğini sona erdiren olaylarda tarafların eşit olarak kusurlu bulundukları gerekçesi ile erkeğin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile kabul edilen yönlerden yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına; kusurun düzeltilerek, kadının tazminat taleplerinin reddine ve sair istinaf itirazlarının ise esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1.Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı ... erkek vekili, yoksulluk nafakası ile vekâlet ücreti, davalı-davacı kadın vekili, kusur ve reddedilen tazminat talepleri yönlerden temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Dairenin 23.11.2022 tarihli, 2022/7033 Esas, 2022/9509 Karar sayılı ilamıyla, Bölge Adliye Mahkemesince belirlenen ve gerçekleşen kusurlu davranışlara göre boşanmaya sebebiyet veren olaylarda ... erkeğin, davalı-davacı kadına göre ağır kusurlu olduğu, gerçekleşen kusurlu davranışların aynı zamanda kadının kişilik haklarına saldırı teşkil ettiği, kadın yararına tarafların sosyal ve ekonomik durumları, kusurun ağırlığı ve hakkaniyet ilkesi de dikkate alınarak uygun miktarda maddî ve manevî tazminat takdir edilmesi gerektiği gerekçesi ile hükmün bozulmasına, erkek vekilinin tüm, kadın vekilinin ise bozma dışında kalan temyiz itirazlarının reddi ile bozma kapsamı dışında kalan yönlerden hükmün onanmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; bozma ilamına uyulmakla tarafların sosyal ve ekonomik durumları, kusurun ağırlığı ve hakkaniyet ilkesi de dikkate alınarak kadın yararına 15.000,00 TL maddî ve 10.000,00 TL manevî tazminata karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde ... erkek vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı-davacı erkek vekili, kararın usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek, kusur belirlemesi, maddî ve manevî tazminatlar, kadın yararına hükmedilen nafakalar ile vekâlet ücreti yönünden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, bozma ilâmına uyulmasına karar veren Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmanın amacına uygun olup olmadığı ve kadın yararına hükmedilen tazminatların miktarının fazla olup olmadığı ve bozma sonrası Bölge Adliye Mahkemesinde duruşma açılması nedeniyle vekâlet ücretine hükmedilip hükmedilmeyeceği, bozma kapsamı dışında kalmakla kesinleşen yönler hakkında tekrardan karar verilip verilmeyereceği noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Kanun'un 4 üncü maddesi, 174 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanun'un (6100 sayılı Kanun) 323 üncü, 326 ncı, 369 uncu, 370 ... ve 371 ... maddeleri, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 50 nci ve 51 ... maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ... maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmanın kapsamı dışında kalarak kesinleşmiş olan yönlere ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesinin artık mümkün olmadığı gibi bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak oluşturan yönlerin de yeniden incelenmesinin hukuken mümkün olmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
... erkek vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
18.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.