"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1224 E., 2023/341 K.
DAVA TARİHİ : 22.04.2019
HÜKÜM/KARAR : Başvurunun kısmen kabulü, yeniden esas hakkında hüküm kurma
İLK DERECE MAHKEMESİ : Konya 5. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2019/347 E., 2022/78 K.
Taraflar arasındaki boşanma davalarından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince erkeğin davasının reddine, kadının davasının kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmünün ilgili bölümleri kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı- karşı davacı kadın vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı karşı davalı erkek vekili dava dilekçesinde özetle; tarafların 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesinin birinci fıkrası gereğince boşanmalarına, maddi ve manevi tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı karşı davacı kadın vekili cevap ve karşı dava dilekçesinde özetle; asıl davanın reddine, karşı davanın kabulü ile tarafların 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci fıkrası gereğince
boşanmalarına, nafakaya, maddi ve manevi tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile ; erkeğin, kadının kızını arayarak "ben deli annenle uğraşmayacağım" demesi sebebiyle tam kusurlu olduğu gerekçesi ile asıl davanın reddine, karşı davanın kabulü ile tarafların 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci fıkrası gereğince
boşanmalarına, kadın için dava tarihinden itibaren 400,00 TL, karar tarihinden itibaren 500,00 TL tedbir ve kesinleşmeden itibaren aylık 500,00 TL yoksulluk nafakasına, kadın için yasal faiziyle birlikte 16.000,00 TL maddi, 15.000,00 TL manevi tazminata karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.... vekili erkek vekili istinaf dilekçesinde özetle; her iki davanın tamamı yönünden İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak talepleri doğrultusunda karar verilmesi istemi ile istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2.Davalı-davacı kadın vekili istinaf dilekçesinde özetle; kusur belirlemesi, tedbir, yoksulluk nafakası ve maddi, manevi tazminat miktarı yönünden İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak talepleri doğrultusunda karar verilmesi istemi ile istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile İlk Derece Mahkemesince, erkeğe yüklenen kusurların yerinde olduğu, erkeğin ayrıca kadına sürekli şiddet uyguladığı ve hakaret ettiği, kadının kusurunun bulunmadığı, kadının evlenmeden önce psikolojik rahatsızlığını erkekten sakladığı yönüyle kadına kusur verilmemesinin nispi butlan sebebi olması sebebiyle yerinde olduğu, kadın için aldırılan doktor raporunun yeterli olduğu, tarafların sosyal ve ekonomik durumlarına göre, kadının ev hanımı olduğu, kira giderinin bulunmadığı, üzerine kayıtlı bir arsasının olduğu, erkeğin ise emekli maaşı aldığı, üzerine kayıtlı bir taşınmaz ve bir aracının olduğu, tarafların gerçekleşen ekonomik ve sosyal durumlarına, günün ekonomik şartlarına, hakkaniyete ve ölçülülük ilkesine göre kadın yararına hükmedilen yoksulluk nafakasının yetersiz olduğu, kadın yararına takdir edilen maddi ve manevi tazminat miktarının yetersiz kaldığı İlk Derece Mahkemesi tarafından erkeğin tazminat talepleri hakkında olumlu ya da olumsuz karar verilmediği gerekçeleri ile, gerekçenin vakıalar yönünden düzeltilmesine, ... erkeğin maddi ve manevi tazminat talebinin reddine, kadın için aylık 1.000,00 TL yoksulluk nafakasının ... erkekten alınıp davalı-davacı kadına ödenmesine, bu nafakanın her yıl ÜFE oranında arttırılmasına, 20.000,00 TL maddi, 20.000,00 TL manevi tazminatın boşanma kararının kesinleşme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ... erkekten alınıp davalı-davacı kadına ödenmesine, tarafların sair istinaf taleplerinin esastan reddine karar verilmiş, Bölge Adliye Mahkemesi kararı vefat ettiği anlaşılan erkeğin mirasçılarına tebliğ edilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı-karşı davacı kadın vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı-karşı davacı kadın vekili; erkeğin Bölge Adliye Mahkemesinin karar tarihinden önce vefat ettiğini, davanın konusuz kaldığını, boşanma davası kesinleşmeden eşlerden birinin ölmesi halinde, evlilik birliği ölümle birlikte sona ereceğinden, mahkemenin yargılama neticesinde, boşanma konusunda “karar verilmesine yer olmadığı” şeklinde karar vermesi gerekirken yazılı şekilde karar vermesinin usul ve kanuna aykırı bulunduğunu beyanla; hükmün tamamı yönünden kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taraflarca 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci fıkrasında düzenlenen evlilik birliğinin sarsılması hukuki sebebine dayalı olarak açılan boşanma ve fer'ileri istemine ilişkin davalarda, erkeğin yargılamanın devamı sırasında boşanma henüz kesinleşmeden vefat etmesi sebebiyle konusuz kalan davada karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekip gerekmediği, yargılama giderleri ve vekâlet ücreti noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 323 üncü, 326 ncı, 331 inci maddesinin birinci fıkrası, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 inci ve 371 inci maddeleri, 4721 sayılı Kanun'un 6 ıncı maddesi, 166 ıncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 181 inci maddesinin ikinci fıkrası.
3. Değerlendirme
Somut uyuşmazlıkta nüfus kaydına göre, davacı- karşı davalı erkeğin boşanma kararı verilmesinden sonra, hüküm henüz kesinleşmeden 09.01.2023 tarihinde öldüğü anlaşılmaktadır. Evlilik birliği ölümle sona erdiğinden dava konusuz kalmıştır. O halde, davanın esası hakkında "konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına" ve tarafların haklılık durumuna göre yargılama gideri ve vekâlet ücretine hükmedilmesine karar verilmek üzere hükmün bozulması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple,
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
08.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.