"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/84 E., 2023/424 K.
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ereğli(Konya) 2. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2022/179 E., 2022/175 K.
Taraflar arasındaki çocukla kişisel ilişkinin yeniden düzenlenmesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı baba vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı baba vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalının boşandığını, ortak çocuğun velayetinin anneye verildiğini, ortak çocukla baba arasında kişisel ilişki tesisi için gidildiğinde davalının ailesinin tartışma ve kavga ortamı yarattığını, ortak çocukla baba arasında geçerli olan kişisel ilişkinin yatılı olmadığını, müvekkilinin de davalının da Ereğli de yaşadıklarını belirterek hafta sonları sömestri tatili dini ve milli bayramlar, yaz tatili için yatılı olacak biçimde kişisel ilişki tesisine, babalar günü için günlük kişisel ilişki tesisine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; açılan davayı kabul etmediğini, ziynet alacağı davası açması üzerine eldeki davanın ikame edildiğini, davacının çocukla görüşmek için icra yoluna başvurmadığını, her kişisel ilişki günü için çocuğu hazırlamasına rağmen davacının gelmediğini, çocukla baba arasında kuvvetli bir bağ oluşmadığını, çocuk için davacının yabancı olduğunu, çocuğun henüz kendi bakım ve gözetimine bağlı çağda olduğunu, çocuğun görüştürülmemesi iddiasının gerçek dışı olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı ile davalının Konya 2. Aile Mahkemesinin 2018/587 Esas 2019/522 Karar sayılı ilamı ile boşanmalarına karar verildiği, ortak çocuğun velayetinin davalı anneye verildiği, baba ile çocuk arasında, her ayın 1. ve 3. Cumartesi günleri saat 09.00'da teslim alıp aynı gün saat: 17.00'da teslim etmek, dini bayramların 2. Günü saat 09.00'da teslim alıp aynı gün saat 17.00'da teslim etmek sureti ile şahsi ilşki tesisine karar verildiği, davacı babanın dosyaya sunulan imzalı tutanaklar uyarınca beş kez teslim aldığı, en son 06.06.2020 tarihinde çocuğu aldığı, o tarihten beri de çocuğu ile kişisel ilişki tesisi için bir girişimde bulunmadığı, çocuk ile baba arasında o bağın oluşmadığı, çocuğun sosyal inceleme raporunda alınan beyanında ''...ona büyüyünce gidebilirim...'' şeklinde beyanda bulunduğu görülmüş olup, davacı baba ile çocuk arasında kurulankişisel ilişkinin düzenli ve kaliteli olarak kurulamadığı, her ne kadar davacı baba bu hususta davalı ve ailesini suçlamakta ise de annenin bu görüşmelere karşı çıktığı engel olduğu iddiasının ispatlanamadığı, babanın çocuğunu görmek için yasal haklarından faydalanmadığı, anne ile çocuk arasında sıkı bir bağın oluştuğu, babası ile ilişkisi olmayan çocuğun birden baba ile yatılı olacak şekilde kişisel ilişki tesisine hazır olmadığı, çocuğun ... yararı ve menfaatleri dikkate alındığında, babanın öncelikli olarak kurulan saatlik kişisel ilişki tesisini sağlayarak çocuk ile arasındaki bağı güçlendirmesinin akabinde yatılı kişisel ilişki tesisinin kurulmasının gerektiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı baba vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı baba vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; boşanma sırasında henüz sekiz aylık olan çocuğun dava tarihi itibariyle altı yaşına gelip ilkokula başladığı dolayısıyla annesi yanında gece gündüz kalmasını zorunlu kılan emzirme gibi, beslenme ihtiyacının artık bulunmadığı, boşanma ve boşanmadan sonraki bir kısım süreçte babanın ortak çocuk ile boşanmaya hükmeden Mahkemece verilen kişisel ilişki kararı doğrultusunda ortak çocuğu davalıdan alarak gördüğü bu görüşlerin vekiller vasıtası ile sağlandığı ancak davalının son iki yıldır müvekkilimin ısrarla ortak çocuğu görme taleplerini, tanık olarak dinlenen ana ve babasının olumsuz yönlendirme ve müdahaleler neticesinde reddettiği ve görüş için çocuğu almaya geldiğinde sorunlar yaşadığı esasen bu durumun babayı etkileyip ortak çocuğa sevgi ve şefkatini gösterememesini sonuçladığı gibi ortak çocuk içinde babadan uzaklaşmayı, babaya karşı sevgi ve özlem duymasını ve neticesinde çocuğun baba sevgi ve şefkatinden mahrum kalmasını sonuçladığını belirterek reddedilen davası yönünden kararı istinaf etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Konya 2. Aile Mahkemesinin 2018/587 Esas ve 2019/522 Karar sayılı ilamıyla boşandıkları, ortak çocuk Ertuğrul'un velayetinin anneye verildiği, baba ile yatılı olmayacak halde kişisel ilişki kurulduğu, davacı kurulan kişisel ilişkinin yatılı olacak halde genişletilmesi istemiyle dava açmış ise de gerek kendi tanıklarının anlatımından gerek dosyaya sunulan teslim tutanaklarından gerekse de sosyal inceleme raporunu düzenleyen uzmana verdiği beyanından davacının çocukla en son 2020 yılı haziran ayında kişisel ilişki kurduğunun anlaşıldığı, davacının davalının ailesinin kavga çıkarması nedeni ile çocuğu göremediği yönünde iddiası mevcut ise de cebri icra kanalına başvurmadığı, çocuğun baba yanında yatılı kalabilecek düzeyde çocukla baba arasında yeterli bağ ve ... duygusunun bu aşamada gelişmediği, mevcut durum karşısında kurulacak yatılı kişisel ilişkinin çocuğun ... menfaatine uygun olmadığı, cari kişisel ilişkinin ilerleyen dönem için çocuğun babasını tanımasına ... duygusunun yerleşmesine imkan verecek düzeyde tesis edildiği, kişisel ilişki davalarının maddi anlamda kesin hüküm oluşturmayacağı değişen durum ve koşullara göre her zaman talep edilebileceği çocukla baba arasında cari kişisel ilişkinin tesisi halinde gerekli duygusal bağın kurulabileceği ... duygusunun gelişebileceği gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı baba vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı baba vekili temyiz başvuru dilekçesinde özetle; istinaf başvuru dilekçesini tekrarla reddedilen davası yönünden temyiz kanun yoluna başvurdu.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, baba ile ortak çocuk arasında boşanma kararı ile düzenlenen kişisel ilişkinin artırılmak suretiyle yeniden düzenlenmesini gerektirir olguların ispatlanıp ispatlanmadığı, düzenlemenin çocuğun ... yararına uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 ... maddeleri. 4721 sayılı Kanun’un 182 nci maddesi, 323 üncü maddesi, 330 uncu maddesi, 336 ncı maddesi. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrası, 3 üncü maddesi, Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi 12 nci maddesi, Çocuk Haklarının Kullanılmasına dair Avrupa Sözleşmesi üçüncü maddesi, dördüncü maddesinin birinci ve ikinci fıkraları ile 6 ncı maddeleri.
3. Değerlendirme
Davacı baba, boşanma kararı ile davacı baba ile ortak çocuk arasında kurulan kişisel ilişkinin artırılmak suretiyle yeniden düzenlenmesini talep etmiş, Mahkemece davanın reddine karar verilmiştir. Karara karşı davacı baba tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesince dosya üzerinden yapılan inceleme sonucu esastan ret kararı verilmiş, karar davacı baba tarafından temyiz edilmiştir. Çocuk ile ana ve babası, düzenli kişisel ilişki elde etme ve bu ilişkiyi sürdürme hakkına sahiptir. Ana ve babası ayrı olan çocuğun ebeveyniyle düzenli kişisel ilişki kurması ve bu ilişkiyi sürdürmesi çocuk için bir hak olduğu gibi, ana ve baba için de haktır. Kişisel ilişki sadece çocuğun ... yararı gerektirdiği takdirde kısıtlanabilir veya kaldırılabilir. Kişisel ilişkinin düzenlenmesinde çocuğun bedeni ve fikri gelişimi yanında ana ve/veya babalık duygularını tatmin de önemlidir. Çocuk ile babası arasında yeterli kişisel ilişki kurulamadığı taktirde ... duygusunun oluşamayacağı açıktır. Somut olayda, çocuğun babası ile yatılı kişisel ilişki kurulmasına engel somut bir olgu veya iddia bulunmadığı, boşanma tarihinde bebek olan ortak çocuğun okul yaşına geldiği, yine 11.03.2022 tarihli sosyal inceleme raporu ile her iki tarafın da talebe konu olan küçüğe düşkün tavırlarının olduğu, davacı babanın talebe konu olan küçükle bağ kurma motivasyonun yüksek olduğu, davalı annenin de küçüğün yararı için kişisel ilişki kurulmasına saygı duyduğu ancak küçüğün kendisinden ayrılmak istemeyeceği sebebiyle kaygı duyduğu, davacı baba ile talebe konu olan ... arasından yatılı kişisel ilişki kurulmasının çocuğun fiziksel, bilişsel, ahlaki ve psiko-sosyal gelişlerimi açısından yüksek yararına olacağı yönünden kanaat bildirildiği anlaşılmaktadır. Bu haliyle, Konya 2. Aile Mahkemesi’nin 2018/587 Esas sayılı dosyası ile çocukla baba arasında tesis edilen kişisel ilişki süresi, babalık duygularını tatmine elverişli olmayıp, çocuğun baba sevgi ve şefkatini tatmasına da yeterli değildir. Bu itibarla davacı babanın kişisel ilişkinin yeniden düzenlenmesi davasının kabulü ile çocuk ile baba arasında yatılı olacak şekilde uygun kişisel ilişki tesisine karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi ... olmayıp bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2.İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Temyiz peşin harcının istek halinde yatırana geri verilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
17.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.