"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 38. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1075 E., 2023/197 K.
KARAR : Başvurunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 4. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2021/502 E., 2022/157 K.
Taraflar arasındaki tanıma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; tarafların Hollanda Federal Cumhuriyeti Arnhem Aile Mahkemesinde 16.09.2009 tarihinde boşandıklarını, Mahkeme kararının 05.11.2009 tarihinde belediye tarafından tescillendiğini ve kararın kesinleştiğini, boşanma kararının Türkiye'de geçerli olabilmesi için tanıma ve tenfizine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; ilgili kararın tescilinden sonra 10 yıllık zamanaşımı süresinin dolduğunu, davanın zamanaşımı nedeniyle reddi gerektiğini, müvekkilinin Türkiye'deki yerleşim yerinin Tokat ili, ...ilçesi, Kınık köyü olduğunu ve yetkili mahkemenin ...Mahkemeleri olması gerektiğini belirterek yetki itirazında bulunduklarını, tarafların ...2. Asliye Hukuk Mahkemesinde açtıkları boşanma davasının derdest olduğunu belirterek öncelikle davanın usulden, aksi takdirde esastan reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davalının yetki ve zamanaşımı itirazı yerinde görülmeyerek reddedilmiş olmakla, dayanak yabancı mahkeme ilamı aslı ve usulüne uygun çevirisinin dosyaya sunulduğu, bu kararın Türk kamu düzenine aykırı olmadığı, kararda ve çevirisinde kesinleşme ve apostil şerhinin bulunduğu gerekçesiyle davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına ilişkin yabancı mahkeme ilamının tanınmasına ve tarafların nüfus kayıtlarına işlenmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde; zamanaşımı, yetki itirazlarının reddinin hatalı olduğu, ...2. Asliye Hukuk Mahkemesinde açtıkları boşanma davasının derdest olduğu gerekçeleri ile tüm yönlerden İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak talepleri doğrultusunda karar verilmesi istemi ile istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile tarafların mernis kayıtlarının İstanbul'da olduğu, davalı kadının yerleşme yerinin ise Hollanda olduğu, Mahkemenin yetkili olduğu, şahıs ve aile hukukuna ilişkin ilamların zamanaşımına uğramayacakları,yargılamaya konu kararın Türk kamu düzenine aykırı olmadığı, kesinleşme ve apostil şerhli kesinleşmiş karar örneğinin dosya içerisinde bulunduğu anlaşıldığından Mahkemece verilen kabul kararında usul ve esas yönünden bir isabetsizlik görülmediği, davalı tarafından ...Asliye Hukuk Mahkemesinde açılan ve derdest olan boşanma davasının, eldeki dosya için bekletici mesele yapılamayacağı gerekçesi ile davalının istinaf taleplerinin esastan reddine karar verilmiştir
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı kadın vekili temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı kadın vekili; yabancı mahkeme kararının 05.11.2009 tarihinde belediye tarafından tescillenmiş olduğu gözönünde bulundurulduğunda dava zamanaşımı olan 10 yıllık sürenin dolduğu, müvekkilin Türkiye'deki yerleşim yeri Tokat ili, ...ilçesi Kınık köyü olduğu yetkili mahkemenin ...Mahkemeleri olduğu, taraflar arasında ...2. Asliye Hukuk Mahkemesi (Aile Mahkemesi Sıfatıyla) 2021/234 Esas sayılı dosya ile derdest olduğu, kararın
usul ve kanuna aykırı bulunduğunu beyanla; tüm yönlerinden kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, yabancı mahkemede verilen ve kesinleşen boşanma hükmünün tanınması talepli davanın kabulünün, davalı tarafın zamanaşımı ve yetki itirazının reddinin doğru olup olmadığı, doğru olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku'nun 41 inci, 51 inci, 54 üncü maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen ..., tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı kadın vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
23.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.