"İçtihat Metni"
...
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 38. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/430 E., 2023/36 K.
KARAR : Kısmen kabul
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen boşanma davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının, kadın lehine hükmedilen maddî tazminat yönünden verilen gönderme kararı ve yoksulluk nafakası yönünden bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda, kadının yoksulluk nafakası talebinin reddine ve 25.000,00 TL maddî tazminatın erkekten alınarak kadına verilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı kadın vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1.Davacı kadın vekili dava dilekçesinde özetle; evlilik birliğinin erkeğin kusurlu davranışları ile temelinden sarsıldığını ve erkeğin sadakatsiz olduğunu ileri sürerek; tarafların zina, pek kötü ve onur kırıcı davranış ve evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanmalarına, ... olmayan ortak çocuğun velâyetinin anneye verilerek çocuk için aylık 1.500,00 TL tedbir ve iştirak nafakası ile kadın için aylık 2.000,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakasına, ziynet eşyalarına ve kadının uğradığı psikolojik zararlara karşılık 50.000,00 TL maddî ve 250.000,00 TL manevî tazminata hükmedilmesini talep etmiştir.
2.Davacı kadın vekili bozma kararı sonrası yapılan 26.05.2022 tarihli duruşmada, maddî tazminat talebinin boşanmanın fer'î olduğunu ve ziynet alacağı davası açma haklarını saklı tuttuklarını beyan etmiştir.
II. CEVAP
Davalı erkek vekili cevap dilekçesinde özetle; erkek hakkındaki iddiaların doğru olmadığını ve kadının kusurlu olduğu iddia ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 10.10.2018 tarihli ve 2016/606 Esas, 2018/1080 Karar sayılı kararıyla; davanın evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedenine dayalı boşanma davası olduğu ve boşanmaya sebebiyet veren olaylarda sadakatsiz davranan, eşini ve çocuklarını ihmal eden ve eve maddî katkı sunmayan erkeğin tam kusurlu olduğu, kadın lehine tazminatlara hükmedilmesinin yasal koşullarının bulunduğu ve kadının boşanmakla yoksulluğa düşeceği gerekçesiyle; davanın kabulü ile tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanmalarına, ortak çocukların ... olması nedeniyle velâyetleri hakkında karar verilmesine yer olmadığına, aylık 500,00 TL yoksulluk nafakası ile 25.000,00 TL maddî, 50.000,00 TL manevî tazminatın erkekten alınarak kadına verilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı erkek vekili davanın kabulü, kusur belirlemesi, tazminatlar ve yoksulluk nafakası yönlerinden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 16.09.2021 tarihli ve 2019/77 Esas, 2021/1305 Karar sayılı kararıyla; kadının zina ve pek kötü ve onur kırıcı davranış sebebiyle boşanma talebi hakkında karar verilmemiş olmasına karşın, kadın tarafından istinafa başvurulmadığından bu konudaki yanlışlığa değinilmekle yetinildiği belirtildikten sonra, adına kayıtlı taşınmazları ve kira gelirleri bulunan kadının boşanmakla yoksulluğa düşmediği, dava dilekçesinde ziynet eşyaları karşılığı maddî tazminat talep edildiğinin belirtilmesi nedeniyle kadının maddî tazminat talebinin açıklattırılmak üzere dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesi gerektiği ve istinafa konu sair yönlerden kararın usul ve kanuna uygun olduğu gerekçesiyle; erkeğin yoksulluk nafakası ve maddî tazminata ilişkin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesinin ilgili hükümlerinin kaldırılmasına, kadının yoksulluk nafakası talebinin reddine ve maddî tazminat yönünden talebin açıklattırılmak üzere dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine ve erkeğin sair başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1.Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davacı kadın vekili tarafından yoksulluk nafakası talebinin reddi ve maddî tazminata ilişkin gönderme kararı ve davalı erkek vekili tarafından davanın kabulü, kusur belirlemesi ve manevî tazminat yönlerinden temyiz isteminde bulunulmuştur.
2.Dairenin 24.01.2022 tarihli ve 2021/9911 Esas, 2022/447 Karar sayılı kararıyla; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde ilk derece mahkemesince, tarafların davanın esasıyla ilgili olarak gösterdikleri delillerin hiçbiri toplanmadan veya gösterilen deliller hiç değerlendirilmeden karar verilmiş olması halinde, esasa ilişkin inceleme yapılmadan kararın kaldırılmasına kesin olarak karar verileceğinin düzenlendiği, bölge adliye mahkemelerinin dosyayı ilk derece mahkemesine geri gönderme sebeplerinin tadadi olarak değil tahdidi olarak sayıldığı, somut olayda İlk Derece Mahkemesince davacı kadının maddî tazminat talebinin dayanağının ön inceleme duruşmasında açıklattırılarak bu talebinin somutlaştırılmamasının sınırlı olarak sayılan gönderme sebepleri arasında yer almadığı, böylelikle Bölge Adliye Mahkemesince işin esasının incelenmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulmasının doğru olmadığı; Bölge Adliye Mahkemesince kadının çalışmadığı ancak adına kayıtlı taşınmazlar ile düzenli ve sürekli kira gelirinin bulunması nedeniyle yoksulluğa düşmeyeceği gerekçesiyle yoksulluk nafakası talebinin reddine karar verilmiş ise de, kadın adına kayıtlı taşınmazlardan herhangi bir gelirinin bulunup bulunmadığı, geliri varsa bu gelirin kendisini yoksulluktan kurtarıp kurtarmayacağının dosya arasında yer alan belgelerden anlaşılamadığı, davacı kadının usulünce ekonomik ve sosyal durumunun araştırılarak yoksulluk nafakası talebi hakkında karar verilmesi gerekirken, yoksulluk nafakası yönünden eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesinin doğru olmadığı gerekçesiyle; Bölge Adliye Mahkemesi hükmünün gönderme kararı ve yoksulluk nafakası yönünden bozulmasına, bozmanın kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddi ile bozma kapsamı dışındaki temyize konu hükümlerin onanmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; bozma kararına uyularak adına ... ilinde kayıtlı taşınmazları ve kira geliri bulunan kadının boşanmakla yoksulluğa düşmediği ve kadın lehine maddî tazminata hükmedilmesi yasal koşullarının oluştuğu gerekçesiyle; kadının yoksulluk nafakası talebinin reddine ve 25.000,00 TL maddî tazminatın erkekten alınıp kadına verilmesine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı kadın vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı kadın vekili temyiz dilekçesinde özetle; kadının ev hanımı olduğunu, çocuklarının desteği ile yaşamını sürdüğünü, boşanmakla yoksulluğa düştüğünü, aldığı ölüm aylığı ve kiraların ancak yoksulluk nafakasının miktarının belirlenirken dikkate alınabileceğini ve maddî tazminat miktarının az olduğunu belirterek; reddedilen yoksulluk nafakası ve maddî tazminatın miktarı yönünden temyize başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, İlk Derece Mahkemesinin kadın lehine hükmettiği 25.000,00 TL maddî tazminata karşı kadın tarafından istinafa başvurulmadığından, işbu miktarın erkek lehine usuli kazanılmış hak oluşturmuş olması ve Bölge Adliye Mahkemesince de kadın lehine daha az miktarda maddî tazminata hükmedilmemiş olması göz önüne alındığında, kadının boşanmakla yoksulluğa düşüp düşmediği ve yoksulluk nafakası talebinin reddedilmesinin doğru olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 4721 sayılı Kanun'un 4 üncü ve 175 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen Bölge Adliye Mahkemesi kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olduğu, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesinin hukuken mümkün bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacı kadın vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
01.06.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.