"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/207 E., 2023/360 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm kurma
İLK DERECE MAHKEMESİ : Sürmene Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
SAYISI : 2021/160 E., 2022/283 K.
Taraflar arasındaki boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına ve boşanmanın fer'îlerine karar verilmiştir.
Kararın davalı erkek tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kısmen esastan reddi ve kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmünün ilgili bölümleri kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı erkek tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı kadın vekili dava dilekçesinde özetle; erkeğin müvekkiline sevgi ve saygı duymadığını, maddî ve manevî ihtiyaçları ile ilgilenmediğini, hayatına ilişkin detayları gizlediğini, bilgi vermediğini, evlilik süresince müvekkilin ikamet adresi olan Almanya bir hayat kuracakları konusunda oyaladığını, müvekkilinden periyodik olarak borç istediğini, çeşitli krediler çekmesini istediğini, artarak devam eden eylemlerinin kendisini, ekonomik ve psikolojik şiddet, tehdit ve hakaretlerle de birleştirerek müvekkil açısından evlilik birliğinin çekilemez hale geldiğini, evliliğin kurulduğu ilk andan itibaren davalı tarafından müvekkile karşı psikolojik şiddet uygulandığını, çift arasındaki en basit anlaşmazlıkta baskı kurulduğunu, susturulduğunu, 8 yıllık evlilik süresince davalının hiçbir zaman ortak bir hayatın kurulması yönünde çaba harcamadığını, Almanya'ya gitmediğini, müvekkilini oyaladığını, devam eden süreçte müvekkil davalının Almanya'ya yerleşmek gibi bir planı olmadığını, müşterek bir hayat oluşturmak konusunda devamlı surette ihmalkâr davrandığını, müvekkille yalnızca maddî (Her ay davalıya para göndermesi) maddî sebeplerden evli kaldığını iddia ederek tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeni ile boşanmalarına, kadın yararına 100.000,00 TL maddî ve 100.000,00 TL manevî tazminata hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı erkeğe dava dilekçesi ve ekleri tebliğ edilmesine rağmen davalı erkek davaya cevap vermemiş, yargılama esnasında alınan beyanlarında davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; evlilik birliğinin ortak hayatı sürdürmeleri taraflardan beklenmeyecek derecede temelinden sarsıldığı, boşanmaya sebebiyet veren olaylarda; erkek eşin, kadından muhtelif zamanlarda farklı miktarlarda para istediği, Almanya yaşayan kadının yanına ortak yaşam kurmak için gitmediği, çaba sarfetmediği, kadının, krediler çekerek parasını davalıya gönderdiği, davalı erkek eşin kadının kusuruna yönelik delil sunmadığı, evlilik birliğinin çekilmez hale gelmesinde erkeğin tam kusurlu olduğu, boşanma sebebiyle mevcut veya beklenen menfaatleri zedelenen ve kişilik hakları saldırıya uğrayan kadın eş yararına maddî ve manevî tazminata hükmedilmesi gerektiği gerekçesi ile; davanın kabulü ile tarafların 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca boşanmalarına, kadın yararına 25.000,00 TL maddî, 25.000,00 TL manevî tazminata karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı erkek istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı erkek istinaf dilekçesinde özetle; tamamı yönünden İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak talepleri doğrultusunda karar verilmesi istemi ile istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; erkek eşin, İlk Derece Mahkemesince kabul edilen kusurlarının tamamının, tanık anlatımlarından anlaşıldığı üzere gerçekleştiği, evlilik birliğinin erkeğin tam kusurlu davranışlarıyla temelinden sarsıldığı, kadının birliği devam ettirmeye zorlanmayacağı, davalı erkek eşin, davaya süresi içinde cevap vermediğinden artık davcı kadına kusur izafe edilemeyeceği, erkeğe isnat edilen kusurlu davranışların kadının kişilik haklarına saldırı niteliğinde olmadığı gerekçesi ile erkeğin manevî tazminat talebine yönelik istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının ilgili bendi kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle; kadının manevî tazminat talebinin reddine, sair istinaf taleplerinin ise esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı erkek temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı erkek vekili temyiz dilekçesinde tamamı yönünden kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık kadın tarafından açılan boşanma davasının kabulü, kusur belirlemesi, maddî tazminat ve miktarı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 190 ıncı maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 4721 sayılı Kanun’un 4 üncü ve 6 ncı maddesi, 166 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 174 üncü maddenin birinci fıkrası maddeleri. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 50 nci ve 51 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı erkek tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,15.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.