"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/1809 E., 2023/932 K.
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : İnegöl 1. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2017/819 E., 2020/345 K.
Taraflar arasındaki karşılıklı boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince karşı davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına ve fer'îlerine ve asıl davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı-davalı erkek vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı-davalı erkek vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı-davalı erkek vekili dava ve cevaba cevap dilekçesinde özetle; kadının sinirli ve geçimsiz olduğunu, erkeğe küfür ve hakaret ettiğini, erkeğe şiddet uyguladığını, evde yaşananları kök ailesine ve arkadaşlarına anlattığını, uzun süredir ayrı odalarda kaldığını iddia ederek asıl davanın kabulüne karşı davanın reddine, evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle tarafların boşanmalarına, ortak çocukların velâyetinin babaya verilmesine, 22.800,00 TL tazminatın iadesine karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı-davacı kadın vekili cevap-karşı dava dilekçesinde özetle; erkeğin iddialarının doğru olmadığını, erkeğin sürekli alkol kullandığını, eve geç geldiğini, gece kulüplerinde başka kadınlarla aldattığını, taraflar arasında görülen önceki boşanma davasından feragat edildikten sonra da erkeğin alkol kullanmaya, hakret etmeye ve şiddet uygulamaya devam ettiğini, şirket kurduğunu kadını yetkili olarak gösterdiğini, borçlandırdığını, erkeğin odaları ayırdığını iddia ederek asıl davanın reddine karşı davanın kabulüne, evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle tarafların boşanmalarına, ortak çocukların velayetinin anneye verilmesine, çocuklar yararına ayrı ayrı aylık 500,00 TL tedbir ve iştirak nafakasına, kadın yararına aylık 500,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakasına, kadın yararına 10.000,00 TL maddî tazminata karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı erkeğin davalı kadına kusur olarak izafe ettiği eylemlerin varlığını ispat edemediği, tanıkların bu yönde tanık olduklarını ifade ettikleri olayların feragatle sonuçlanan boşanma davasından önce yaşanan olaylara ilişkin olduğu, böylelikle feragat öncesi gerçekleşen olayları affettikleri kanaatine varıldığı, özellikle ortak çocukların ve erkeğin tevili şekildeki ikrara yönelik beyanlarına göre; davacı erkeğin kendi isteği doğrultusunda davalı kadından ayrı yattığı, davalı kadınla konuşmaktan kaçındığı, erkeğin kendi beyanına göre davalı kadını davadan feragat ederek evliliğe devam kararı almaya ikna etmesine rağmen davalı kadın eve geldikten sonra davalı kadına yakın davranmadığı, odasını ayırdığı, dışladığı, eve geç saatlerde gelerek ilgisiz davrandığı, açmış olduğu şirketin borçları nedeniyle davalı kadını icra takibine maruz bıraktığı, bu hususun dosya kapsamına alınan takip evrakları ile sabit olduğu, bu haliyle erkeğin tam kusurlu olduğunun anlaşılmasına göre karşı davanın kabulüne asıl davanın reddine, evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle tarafların boşanmalarına, ortak çocukların ikisinin de yaşları gereği anne bakım ve ilgisine muhtaç oldukları nedeniyle velayetlerinin anneye verilmesine baba ile kişisel ilişki düzenlenmesine, çocuklar yararına ayrı ayrı aylık 500,00 TL tedbir ve iştirak nafakasına, kadın yararına aylık 500,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakasına, kadın yararına 10.000,00 TL maddî tazminata karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı-davalı erkek vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı-davalı erkek vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; çocukların mahkeme tarafından duruşma salonundan taraflar çıkartılarak re'sen usule aykırı şekilde tekrar dinlendiği, icra dosyalarının içeriğinin incelenmediği, borçların kadının şahsi borçları olduğu, kusur belirlemesi, asıl davanın reddi ve karşı davanın kabulü, iştirak nafakası miktarının fahiş olduğu, velayet ve kişisel ilişki hükmünün doğru olmadığı, maddi tazminat ve yoksulluk nafakası şartlarının oluşmadığı ve miktarları ile sunduğu delillerin dikkate alınmadığı yönünden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dosyadaki yazılar, kararın dayandığı deliller ile kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlışlık görülmemesine göre, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri ile re'sen bakılacak kamu düzenini ilgilendiren hususlar dikkate alındığında, İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı, yaşı küçük ortak çocuk ...'in dinlendiği 14.05.2019 tarihli duruşmada taraf vekillerinin duruşma salonundan çıkartılması doğru görülmemiş ise de, aynı celsede taraf vekillerine yokluklarında yapılan işlemlerin anlatıldığı, taraf vekillerinin yaşı küçüğe aynı celsede soru sormadıkları, yargılamanın geldiği aşama itibari ile yaşı küçüğün taraf vekilleri huzurunda yeniden dinlenmesinin sonuca etkili olmadığı, bu durumun eleştirilmesi gerektiğinin anlaşılmasına göre davacı-davalı erkek vekilinin istinaf itirazının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı-davalı erkek vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı-davalı erkek vekili temyiz başvuru dilekçesinde özetle; çocukların mahkeme tarafından duruşma salonundan taraflar çıkartılarak re'sen usule aykırı şekilde tekrar dinlendiği, icra dosyalarının içeriğinin incelenmediği, borçların kadının şahsi borçları olduğu, kusur belirlemesi, asıl davanın reddi ve karşı davanın kabulü, iştirak nafakası miktarının fahiş olduğu, velayet ve kişisel ilişki hükmünün doğru olmadığı, maddi tazminat ve yoksulluk nafakası şartlarının oluşmadığı ve miktarları ile sunduğu delillerin dikkate alınmadığı yönünden temyiz başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık tarafların açtığı evlilik birliğinin temelinden sarsılması hukuki nedenine dayalı boşanma davasında; ortak hayatı temelinden sarsacak derecede ve birliğin devamına imkan vermeyecek nitelikte bir geçimsizlik bulunup bulunmadığı, asıl davanın reddi ve karşı davanın kabulünün doğru olup olmadığ, geçimsizlik var ise kusurun kimden kaynaklandığı, kadın yararına maddî tazminata ve yoksulluk nafakasına hükmedilmesi şartlarının mevcut olup olmadığı ve mevcutsa çocuklar yararına takdir edilen iştirak nafakası ile birlikte miktarlarının hakkaniyete uygun takdir edilip edilmediği, kişisel ilişki düzenlemesi noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 4 üncü, 166 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 174 üncü maddesi birinci ve ikinci fıkrası,175 inci maddesi, 182 inci maddesi, 327 inci ve 330 uncu maddesi, Türk Boçlar Kanunu'nun 50 ve 51 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Taraflarca karşılıklı olarak açılan boşanma davalarının yapılan yargılaması sonucunda; İlk Derece Mahkemesince; boşanmaya sebebiyet veren olaylarda erkeğin tam kusurlu olduğu gerekçesi ile erkeğin asıl davasının reddine, kadının karşı davasının kabulü ile tarafların boşanmalarına ve boşanmanın fer'îlerine karar verilmiştir. Karara karşı davacı -davalı erkek vekili tarafından her iki dava ve feriler yönünden istinaf yoluna başvururulması üzerine istinaf incelemesi yapan Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiş hüküm davacı -davalı erkek vekili tarafından her iki dava ve feriler yönünden temyiz edilmiştir.
2.Dosyanın incelenmesinde; tanık olarak dinlenen tarafların ortak çocuğu ...'in beyanlarından kadının erkeğe tartışmalar esnasında "salak, aptal" şeklinde hakaret içeren sözler söylediği ispatlanmış olup davalı -davacı kadının erkeğe hakaret ettiği ve bu vakıanın kadına kusur olarak yüklenmesi gerektiği anlaşılmaktadır. Bu halde taraflar arasında ortak hayatı temelinden sarsacak derecede ve birliğin devamına imkân vermeyecek nitelikte bir geçimsizlik mevcut ve sabittir. Olayların akışı karşısında davacı-davalı erkek dava açmakta haklıdır. Bu şartlar altında eşleri birlikte yaşamaya zorlamanın artık kanunen mümkün görülmemesine göre erkeğin davasının kabulü ile boşanmaya karar verilecek yerde, yetersiz gerekçe ile erkeğin davasının reddi doğru bulunmamış, bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2.İlk Derece Mahkemesi kararının erkek yararına BOZULMASINA, bozma sebebine göre her iki boşanma davası ve fer'îleri konusunda yeniden karar verilmesi zorunlu hale geldiğinden davacı-davalı erkeğin diğer yönlere ilişkin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına,
Temyiz peşin harcının istek halinde yatırana iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,18.04.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.