"İçtihat Metni"
...
MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/91 E., 2023/313 K.
...
...
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Simav Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
SAYISI : 2022/36 E., 2022/180 K.
Taraflar arasındaki soybağının reddi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın aktif husumet ehliyeti yokluğundan reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
... davanamesinde; davalılar ... ile ...'ın resmi evlilikleri devam ederken davalı ...'ın davalı ... ile gayri resmi beraberliğinden müşterek çocukları ...,... ve ...'ın dünyaya geldiğini, ... ve ...'nin, çocukları resmi eş ...'ın nüfusuna kaydederek soybağını bozduklarını bildirerek, nüfus kaydı ile ... üzerine tescil edilen çocukların neseplerinin reddedilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar, davaya cevap vermemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 286 ncı maddesi uyarınca soybağının reddi davasının ancak baba ve çocuk tarafından açılabileceği, aynı Kanun'un 291 inci maddesinde ise, belirli şartlarla koca ve çocuk dışındaki kişilere de soybağının reddi davası açma hakkı tanındığı, bu maddeye göre kocanın altsoyu, anası, babası ve çocuğun gerçek babası olduğunu iddia eden kişinin ancak dava açma süresinin geçmesinden önce kocanın ölmesi veya gaipliğine karar verilmesi ya da sürekli olarak ayırt etme gücünü kaybetmesi hallerinde dava açabileceği, Cumhuriyet Savcısının dava açma hakkı bulunmadığı, davanın aktif husumet yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesi ile davanın aktif husumet ehliyeti yokluğundan reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ... istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı ..., davanamede her ne kadar nüfus kaydının düzenlemesi yerine sehven soybağının reddi davası şeklinde dava açılsa da, hukuki nitelendirmenin ilgili mahkeme tarafından düzeltilip esas hakkında karar verebileceğini, ayrıca görevli Cumhuriyet Başsavcısı'nın duruşma tarihinde yıllık izinde olması nedeniyle duruşmaya katılımı olmadan davanın görülüp reddine karar verilmesinin usul ve esas yönünden kanuna aykırı olduğunu İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı, davanamenin soybağının değiştirilmesi talebini içerdiği, soybağının değiştirilmesi davasının baba ve çocuk tarafından açılabileceği, Cumhuriyet savcısı tarafından açılmasının mümkün olmadığı, gerekçesi ile istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ... temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı ..., Cumhuriyet Savcısı duruşmada hazır olmadan karar verildiğini, Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, soybağının reddi istemine ilişkin olup, uyuşmazlık, Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soybağının reddi davasının açılıp açılamayacağı, Cumhuriyet Savcısının yokluğunda karar verilip verilemeyeceği noktalarında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Kanun'un 286 ncı ve 291 inci, maddeleri; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 114 üncü maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi, 369 uncu, 370 inci ve 371 inci maddeleri; Yargıtay 18. Hukuk Dairesi 18.06.2012 tarih ve 2012/6526 Esas, 2012/7286 Karar sayılı kararı.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen ..., tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı savcılık tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.12.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
...