"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/943 E., 2023/975 K.
...
KARAR : Başvurunun kısmen kabulü ile kararın kısmen kaldırılmasına, sair istinaf istemlerinin esastan reddine
İLK DERECE MAHKEMESİ : Boğazlıyan 1. Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
SAYISI : 2023/35 E., 2023/74 K.
Taraflar arasındaki tanıma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Gönderme kararı sonrasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun kısmen kabulüne, kararın ilgili kısımlarının kaldırılmasına, sair istinaf istemlerinin esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekilince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; tarafların Limburg İlk Derece Mahkemesinin 23.03.2021 tarihli boşanma ilamı ile boşanmış olduğunu ve işbu kararın kesinleştiğini, yabancı mahkeme kararının Türkiye'de geçerli olabilmesi için mahkemece tanıma ve tenfize karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının davayı açmasında hukuki yararı bulunmadığını, Boğazlıyan Asliye Hukuk Mahkemesinin 2020/382 Esas sayılı dosyası ile açılmış bir dava bulunduğunu, yargılamanın devam ettiğini, davacının davasının bekletici mesele yapılması gerektiğini, 2020/382 Esas sayılı dosyasında karar verilmesi halinde işbu davanın hukuki yarar yokluğu nedeniyle reddi gerekmekte olduğunu belirterek karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
A. İlk Derece Mahkemesinin Birinci Kararı
Boğazlıyan 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 25.10.2022 tarih ve 2022/29 Esas, 2022/401 Karar sayılı kararıyla; davacı vekilinin beyanları, aile nüfus kayıt tablosu, Belçika ülkesinde Limburg İlk Derce Mahkemesinin 20/138/A nolu kararı ve tüm dosya kapsamından, yabancı mahkeme kararının 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkındaki Kanun'un (5718 sayılı Kanun) 58 inci maddesinin göndermesi ile 54 üncü maddesindeki şartları fiili uygulama nedeniyle (Emsal nitelikte Kayseri BAM 2. HD. 2021/1852 E. 2021/1844 K sayılı kararı) taşıdığı gerekçesiyle davanın kabulüne, tarafların boşanmalarına ilişkin Limburg Asliye Hukuk Mahkemesinin 23.03.2021 tarihli 20/138/A sayılı 11.05.2021 kesinleşme tarihli boşanma kararının aynen tanınmasına ve tenfizine karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesinin Gönderme Kararı
1.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili davanın kabulü yönünden istinaf yoluna başvurmuştur.
2.Bölge Adiye Mahkemesinin 10.01.2023 tarih ve 2023/5 Esas, 2023/36 Karar sayılı kararıyla; İlk Derece Mahkemesince gerekçeli karar başlığında "Aile mahkemesi" sıfatıyla bakıldığının belirtilmesi gerekirken, bu husus düşünülmeden Asliye Hukuk Mahkemesi olarak karar verilmesinin usul ve kanuna aykırı olduğu gerekçesiyle İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, kaldırma gerekçesi dikkate alınarak davalının istinaf başvuru taleplerinin bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, yeniden hüküm kurulması için dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
C.İlk Derece Mahkemesinin Son Kararı
Boğazlıyan1.Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacı vekilinin beyanları, dosyaya gelen aile nüfus kayıt tablosu Belçika ülkesinde Limburg İlk Derce Mahkemesinin 20/138/A nolu kararı ve tüm dosya kapsamından, yabancı mahkeme kararının 5718 sayılı Kanun'un 58 inci maddesinin göndermesi ile 54 üncü maddesindeki şartları fiili uygulama nedeniyle taşıdığı, her ne kadar davalı vekili tarafından velayet hususunda karar verilmemiş olmasının kamu düzenine aykırı olduğu iddia edilmişse de İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 42.HD. 2020/2203 E., 2022/1215 K. ve Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 28. HD. 2021/1467 E., 2022/1971 K. sayılı kararlarından da anlaşılacağı gibi velayet hususunda ya da çocukla kişisel ilişki hususunda bir karar verilmemiş olmasının kamu düzenine aykırı olmadığı gerekçesiyle davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına ilişkin Limburg Asliye Hukuk Mahkemesinin 23.03.2021 tarihli 20/138/A sayılı 11.05.2021 kesinleşme tarihli boşanma kararının aynen tanınmasına ve tenfizine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; boşanma davasının beklenmesi gerektiğini, çocuğun velayeti hakkında karar verilmediğini, apostil şerhi olmadığını, tenfiz edilecek hükmün belirlenmediğini ileri sürerek; hükmün tamamı yönünden istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacıya verilen süre içerisinde yabancı mahkeme ilamının aslı ile apostil şerhli onaylı tercümesinin sunulduğu, kararın kesinleştiğinin yine karar altındaki şerhten anlaşıldığı, Belçika ülkesi ile karşılıklılık esasının geçerli olduğu, kararın şeklen tanınmasını engelleyen bir durumun bulunmadığı, Belçika Limburg İlk Derece Mahkemesinin verdiği tarafların boşanmalarına ilişkin hüküm kesinleştiğine göre hakimin hukuku usul hükümlerine göre bir eksiklik olmadığı belirlenerek esas bakımından tanıma hükmünün yerinde olduğu sonucuna varıldığı, yabancı mahkeme ilamında ortak çocuğun velayeti konusunda karar verilmemesinin yabancı mahkeme ilamın Türkiye'de tanınmasına engel teşkil etmediği, davalı tarafından Türkiye'de açılan boşanma davasının neticesinin beklenmemesinin de isabetli olduğu, davalının istinaf başvuru dilekçesinde tenfiz edilecek hükmün belirlenmediğini, tenfiz kararının hatalı olduğunu belirttiği, yabancı boşanma ilamının tanınmasına karar verilmesinin yeterli olduğu, ilamda icra edilebilir bir maddenin bulunmadığı, bu itibarla davalının istinaf talebinin kısmen kabulüne, İlk Derece Mahkemesince kurulan hükmün 1 nolu bendinin sonundaki ".... VE TENFİZİNE," ibaresinin hükümden çıkarılmasına, davalının hükmün diğer kısımlarına yönelik istinaf başvurusunun ise esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesindeki beyanlarını tekrarla; davanın kabulü yönünden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; yabancı mahkemece verilen boşanma kararının tanınması koşullarının oluşup oluşmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 190 ıncı, 194 üncü, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 inci ve 371 inci maddeleri; 5718 sayılı Kanun'un 50 nci, 54 üncü, 58 inci, 59 uncu maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen ..., tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
19.12.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
...