"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/715 E., 2023/714 K.
KARAR : Başvurunun Kabulü, Yeniden Hüküm Kurma
İLK DERECE MAHKEMESİ : Şarkışla Asliye (Aile) Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/218 Esas 2023/33 Karar
Taraflar arasındaki mutat meskene iade davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı anne vekili ve Şarkışla Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Şarkışla Cumhuriyet Başsavcılığı davaname ile özetle; Türk vatandaşları ... ve ...`nın evliliklerinden olan 10.05.2014 doğumlu ... ve 17.08.2018 doğumlu ... isimli çocuklar üzerinde halen evli olan anne ve babalarının müşterek velayet hakkı sahibi olduklarını, Wiesloch Yerel Mahkemesi'nin 13.01.2022 tarihli ve 1 F 245/21 sayılı kararıyla anılan çocukların anneleriyle birlikte yaşamalarına ve babaları ile aralarında şahsi ilişki tesisine karar verildiğinin bildirildiğini, 17.04.2022 tarihinde çocukları ile şahsi ilişki kuran babanın, çocukları annelerine teslim etmediğini ve kendisine bir daha ulaşılamadığını, bunun üzerine Wiesloch Yerel Mahkemesi'nin 21.04.2022 tarihli ihtiyati tedbir kararıyla, adı geçen çocukların annelerini teslimine ve ikamet yerini belirleme hakkının annelerine verilmesine hükmedildiğini belirtilerek, annelerinin bilgisi ve rızası dışında babaları tarafından 17.04.2022 tarihinde ülkemize getirilen ve halen ülkemizde alıkonulmakta olduğu iddia olunan çocukların, mutat meskenleri olduğu ileri sürülen Almanya ülkesine iade edilmelerini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı baba vekili süresinde verdiği cevap dilekçesinde özetle; davacı annenin davalı erkeğin resmi eşi olduğunu, evliliğin kendisine yüklediği sorumlulukları yerine getirmediğini, çocukların akrabaları ile görüşmesine engel olduğunu, psikolojik rahatsızlıkları nedeni ile tedavi gördüğünü, sadakat yükümlülüğünü ihlal ettiğini, birlikte olduğu bir erkek tarafından ortak çocukların cinsel istismara uğramasına neden olduğunu, 6 ay boyunca çocukları kaçırması nedeni ile davalı babanın çocuklarını göremediğini, Almanya`da hukuki mercilerin kişisel ilişki kurulmasına yönelik vermiş olduğu karar sonrasında çocukları görmeye başladığını, davacının erkek arkadaşı tarafından çocukların özel bölgelerinin ellendiğini öğrenince çocukları korumak adına Türkiye`ye geldiklerini, davacı annenin çocukların cinsel istismara uğramasına kayıtsız kalmasının ve psikolojik rahatsızlıklarının bulunmasının iade kararı verilmesi halinde çocukları fiziki ve psikolojik bir tehlikeye maruz bırakacağını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; çocuklar ... ve ...'ın talepte bulunan ... ile davalı ...'nın evliliklerinden doğdukları, Türkiye ülkesi vatandaşı oldukları, tarafların boşanma davası açılmadan önce anne ve babaları ile boşanma davası ile de tedbiren davacı anneleri ile Almanya ülkesinde yaşamaya devam ettikleri, mutat meskenlerinin Almanya ülkesi olduğu, talepte bulunan ile davalının boşanma davasının yabancı mahkemede derdest olduğu, küçüklerin 17.04.2022 tarihinde davalı ile kişisel ilişki kapsamında görüştükleri ve çocukların davacı anneye teslim edilmediği, 25.04.2022 tarihinde davacı kadının merkezi makama başvuru yaptığı, talepte bulunan annenin 1 yıllık süre içerisinde merkezi makama başvuruda bulunduğu, beyanda bulunacak yaşta olan ...'in rapor düzenlemek için görüşen tüm bilirkişilere anneleri yanında ikamet ederken annenin arkadaşı tarafından pipi ve poposuna dokunulmaya çalışıldığını ve kardeşinin pipi ve poposuna dokunulduğunu beyan ettiği, Küçük ...'in beyanlarının itibar edilebilir olduğunun bilirkişilerce rapor edildiği, küçüğün süreçten psikolojik olarak daha fazla etkilenmemesi ve yaşadıklarının yeniden hatırlatılmaması için duruşmada ayrıca dinlenmediği, bu haliyle çocuğun iadesinin çocuğu fiziki veya psikolojik bir tehlikeye maruz bırakacağı veya başka bir şekilde, müsamaha edilmeyecek bir duruma düşüreceği yolunda ciddi bir risk olduğu husususun tespit edildiği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde Şarkışla Cumhuriyet Başsavcılığı ve davacı anne vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Şarkışla Cumhuriyet Başsavcılığı; yargılama esnasında dava ve talep konusu olan çocukların mutat meskenleri olgusunun irdelenip değerlendirilmediğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Davacı anne vekili; davalı babanın ortak çocukları yasa dışı olarak Almanya`dan Türkiye`ye getirdiğini, varsayımlara ve iftiralara dayalı bir yargılama yapıldığını, huzurdaki davanın velayet davası gibi görülüp, raporlar alındığını, çocukların velayetlerinin Almanya`da anneye verildiğini, davalı babanın aynı iddiaları orada da dile getirdiğini, Alman mahkemesinin bu iddiaları dinlemeye kabil bulmadığını, davalı babanın davacı anneye şiddet uygulaması nedeni ile Alman makamlarının davacı anneyi sığınma evine yerleştirdiğini, alınan sosyal inceleme raporlarının yetersiz, yanlı ve kötü niyetli olduğunu, her iki raporda da davacı anne ile görüşülmediğini, velayetin kalıcı olarak babada kalması şeklinde velayete yönelik rapor tutulduğunu, anne ile yargılama boyunca yatılı kişisel ilişki dahi kurulmadığını, çocukların annenin arkadaşı tarafından cinsel istismara uğradığı iddiasının tamamen iftira olduğunu, davalı babanın bu konuyu adli makamlara taşımadığını, davacı annenin davalının şiddeti nedeni ile sığınma evinde kaldığını, başka birinin girmesinin mümkün olmadığını, dinlenen tanıkların da davalı babanın annesi ve babası olduğunu ve çocuk kaçırma eyleminde bizzat iştirakçi olduklarını, verilen kararın çocukların üstün yararına aykırı olduğunu, çocukların Almanya`ya ya dönmelerinin onların menfaatine uygun olduğunu, Mahkemece iddialarının irdelenmediğini, kararın gerekçesiz olduğunu belirterek kararın bozulmasına ve davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; talepte bulunan annenin erkek arkadaşı tarafından cinsel istismara uğradıklarına dair küçüklerden ...'in beyanı haricinde herhangi bir somut delil bulunmadığı, bu iddianın yabancı mahkeme tarafından velayetle ilgili karar verilirken dikkate alınmadığı, babanın bu konu ile ilgili herhangi bir şikayette bulunmadığı, yine yabancı ülkede görülen davada çocuklarla yapılan görüşmelerde çocukların böyle bir olaydan bahsetmediği gibi davalı annenin de çocuklarla yeteri kadar ilgi ve alaka göstermediğinin ve uygunsuz yaşam sürdüğü hususları ispat edilemediği, Yine Lahey Sözleşmesinin 13 üncü maddesinin son fıkrasında "Adli veya idari makam keza çocuğun geri dönmek istemediğini ve görüşünün göz önünde bulundurulmasının uygun olacağı bir yaşa ve olgunluğa erişmiş olduğunu gözlemesi " hali iadenin istisnası olarak gösterilmiş ise de çocukların yaşı dikkate alındığında beyanına etki altında olabileceği düşünülerek itibar edilmemesi gerektiği, çocukların mutat meskeni olan Almanya ülkesinden 17.04.2022 tarihinde Türkiye'ye getirildiği, tekrar mutat meskenine götürülmediği, çocukların mutat meskeninin bulunduğu devletin kanunundan doğan annenin velâyet hakkının ihlali suretiyle davalı baba tarafından Türkiye'de haksız olarak alıkonulduğu gerekçesi ile davacı anne vekilinin ve Şarkışla Cumhuriyet Başsavcılığı`nın istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden hüküm kurulmasına, davanamenin kabulü ile çocukların mutat meskenleri olan Almanya`ya iadesine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı baba vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı baba vekili; davacı annenin davalı erkeğin resmi eşi olduğunu, evliliğin kendisine yüklediği sorumlulukları yerine getirmediğini, çocukların akrabaları ile görüşmesine engel olduğunu, psikolojik rahatsızlıkları nedeni ile tedavi gördüğünü, sadakat yükümlülüğünü ihlal ettiğini, birlikte olduğu bir erkek tarafından ortak çocukların cinsel istismara uğramasına neden olduğunu, 6 ay boyunca çocukları kaçırması nedeni ile davalı babanın çocuklarını göremediğini, Almanya`da hukuki mercilerin kişisel ilişki kurulmasına yönelik vermiş olduğu karar sonrasında çocukları görmeye başladığını, davacının erkek arkadaşı tarafından çocukların özel bölgelerinin ellendiğini öğrenince çocukları korumak adına Türkiye`ye geldiklerini, davacı annenin çocukların cinsel istismara uğramasına kayıtsız kalmasının ve psikolojik rahatsızlıklarının bulunmasının iade kararı verilmesi halinde çocukları fiziki ve psikolojik bir tehlikeye maruz bırakacağını, bu durumun dosyaya sunulan delil içerikleri ile sabit olduğunu, çocukların tutarlı beyanlarına itibar edilmesi gerektiğini, bunun yanı sıra davacı annenin ...`in ayağını sıkarak darp ettiğini, davacının kardeşinin de çocuğu tehdit ettiğini, bu konuda ceza soruşturması yürütüldüğünü, Mahkemenin iki tane sosyal inceleme raporu aldığını, her ikisinde de çocukların mutat meskenlerine iade edilmemesinin uygun olmayacağının düzenlendiği, çocukların bir yılı ... süredir Türkiye`de yaşadıklarını ve çocukların babaları ile Türkiye`de kalmak istediklerini, annenin yaşam tarzı, çocukların cinsel istismara uğramasına sebep olması, çocuklara yeterli ilgi ve alakayı göstermemesinin çocukların gelişimi açısından zararlı olduğunu belirterek kararın bozulmasına, davanın reddine yönelik İlk Derece Mahkemesi kararının onanmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, tarafların ortak çocuklarının mutat meskenleri olan Almanya ülkesine iadesi şartlarının oluşup oluşmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 5717 sayılı Uluslararası Çocuk Kaçırmanın Hukuki Yön ve Kapsamına Dair Kanun`un (5717 sayılı Kanun) 7 nci, 9 uncu ve 24 üncü maddeleri, 1980 tarihli Uluslararası Çocuk Kaçırmanın Hukuki Yönlerine Dair Lahey Sözleşmesinin 12 nci, 13 üncü maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen ..., tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı baba vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,10.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.