"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
SAYISI : 2019/347 E., 2021/462 K.
KARAR : Kısmen kabul kısmen ret
Taraflar arasındaki ziynet ve katılma alacağı davasından dolayı bozma sonrası yapılan yargılama sonunda, Mahkemece asıl ve karşı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararı ... erkek vekili ve davalı-davacı kadın vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
... erkek vekili dava dilekçesinde; 839 ada 6 parsel sayılı taşınmazın davalı-davacının kardeşinin kredi borçlarını ödemek suretiyle satın aldığını ve tapunun davalı-davacı adına yapıldığını, yine davalı-davacının babadan kalma 102 ada 11 parsel sayılı taşınmazına müvekkilinin hiçbir karşılık almaksızın kuyu açtığını, 25-30 adet fidan dikildiğini, 1,5 parmaklık benzinli su motoru ile 2 tonluk su tankı konduğunu ve kuru olan taşınmazın sulu hale getirildiğini, bu yerin değerinin artırıldığını; ... palakalı aracın da davalı-davacı adına edinildiğini belirterek 839 ada 6 parsel sayılı taşınmaz nedeniyle 20.000,00 TL, ... plakalı araç nedeniyle 10.000,00 TL, 102 ada 11 parsel sayılı taşınmaza yapılan iyileştirmeler nedeniyle 10.000,00 TL olmak üzere toplam 40.000,00 TL'nin faizi ile birlikte tahsilini talep ve dava etmiş; ... erkek vekili 05.06.2015 tarihli dilekçesinde talep miktarını 839 ada 6 parsel sayılı taşınmaz yönünden 60.000,00 TL, araç yönünden 10.000,00 TL, 102 ada 11 parsel sayılı taşınmaza yapılan iyileştirmeler yönünden 10.000,00 TL'ye yükseltilmiştir.
II. CEVAP
Davalı-davacı kadın vekili cevap ve karşı dava dilekçesinde; 102 ada 11 parsel sayılı taşınmaz için masrafları müvekkilinin yaptığını, çiftçi desteği ile masrafları karşıladığını, aracı da müvekkilinin biriktirdiği para ile aldığını, 839 ada 6 parsel sayılı taşınmazın parasını müvekkilinin tarlalarda çalışarak elde ettiği para ile karşıladığını belirterek davanın reddini savunmuş; müvekkil evlendiğinde kendisine takılan 65 adet küçük altın 12 tane 24 gramlık bilezik, 2 tane 14 gr 1 tane 8 gr'lık bilezik olmak üzere yaklaşık 40.000,00 TL değerinde altınını 3-4 ay sonra bozdurarak tamamını eşine verdiğıni, eşinin ve babasının borçlarını kapatmak amacıyla müvekkilinin altınlarını aldığını, davacı-davalının 2009 yılında ... plakalı otobüsü satın aldığı, otobüs hattı işlettiği, ayrıca ... plakalı otobüsü de işlettiği, bu malların edinilmesinde tarlalarda çalışarak katkı sağladığını belirterek müvekkiline hediye mahiyetinde takılan altın ve takıların değeri olan 40.000,00 TL’nin dava tarihinden itibaren faizi ile birlikte tahsilini, davacı-davalının evlilik birliği içinde edindiği mallar (otobüs ve minibüs vs.) nedeniyle 5.000,00 TL'nin dava tarihinden itibaren faizi ile birlikte tahsilini talep ve dava etmiş; davalı-davacı kadın vekili 29.05.2015 tarihli dilekçesinde, talep miktarını artırarak fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla toplam 30.000,00 TL'nin dava tarihinden itibaren faizi ile birlikte tahsilini talep etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 14.04.2016 tarih ve 2014/93 Esas ve 2016/122 Karar sayılı kararı ile, 11.12.2015 tarihli bilirkişi raporunda; davacı-davalının 839 ada 6 parsel sayılı taşınmaz ile ... plakalı araç üzerinde ve 102 ada 11 parsel sayılı taşınmaz üzerinde katkı payı alacağının olmadığı, davalı-davacının ziynet eşyası nedeniyle 8.375,00 TL alacağının boşanma kararının kesinleşme tarihi olan 18.02.2014 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsil edilebileceği görüşünün bildirildiği, bilirkişi raporunun Mahkemece de denetime ve karar vermeye elverişli bulunduğu gerekçesiyle asıl dava yönünden, 839 ada 6 parsel sayılı kayıtlı taşınmaz, ... plakalı araç yönünden katkı payı alacağı talebinin reddine, 102 ada 11 parsel sayılı taşınmaz dair ispat olunamayan iyileştirme harcamasına dair talebin reddine; karşı dava yönünden de 8.375,00 TL ziynet alacağının boşanmanın kesinleştiği 18.02.2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile beraber davacı-davalıdan alınarak davalı-davacıya verilmesine, davalı-davacının fazlaya ilişkin ispat olunamayan taleplerinin reddine, araç üzerinde katkısı ispat olunamadığından bu yöndeki talebinin de reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı süresi içinde ... erkek vekili ve davalı-davacı kadın vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin 11.12.2018 tarih ve 2016/16572 Esas, 2018/20036 Karar sayılı kararı ile, ... vekilinin asıl dava yönünden temyiz itirazlarının incelemesinde, asıl davada tasfiye konusu 839 ada 6 parsel sayılı taşınmaz, ... plakalı aracın edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönemde edinildiği ve davalı-davacı kadının kişisel malı niteliğinde olan 102 ada 11 parsel sayılı taşınmazlara iyileştirmelerin de edinilmiş mallara katılma katılma rejiminin geçerli olduğu dönemde karşılandığı, davacı-davalının işbu mallar yönünden katılma alacağının hesaplanması ve talep de gözetilerek karar verilmesi gerektiği; davalı-davacı vekilinin karşı dava yönünden temyiz itirazlarının incelemesinde ise, tasfiyeye konu... plakalı otobüsün eşler arasında edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönemde ... adına edinildiği, mal rejimi sona erdikten sonraki bir tarihte üçüncü şahsa devredildiği, katılma alacağının kanundan kaynaklanan bir hak olduğu, Mahkemece, bu otobüs yönünden talep de gözetilerek davacının katılma alacağı hesaplanması gerektiği; talep konusu ziynet eşyalarından davalı erkeğin 11.02.2016 tarihli (12) nolu celsedeki yemin ve kabule yönelik beyanı gözetilerek 3 adet bilezik yönünden de kabul kararı verilmesi gerekirken yazılı şekilde sadece 50 adet çeyrek altına dair hüküm tesis edilmesinin hatalı olduğu belirtilerek taraf vekillerinin temyiz itirazlarının kısmen kabulüyle hükmün açıklanan nedenlerle bozulmasına; dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına ve mevcut deliller Mahkemece takdir edilerek karar verildiğine, birleşen davada faiz başlangıcı olarak dava tarihi 14.02.2012 yerine boşanmanın kesinleştiği 18.02.2014 tarihinin esas alınması hatalı ise de faiz başlangıcının ... tarafından temyiz edildiğine, temyiz edenin sıfatı ve aleyhe bozma yasağı kuralı gözetilerek bu nedenle belirtilen husus konusunda bozma yapılamayacağına ve takdirde bir isabetsizlikde bulunmadığına göre, taraf vekillerinin bozma kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
1. Mahkemenin yukarıda başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile asıl dava yönünden, talepten fazlasına hükmedilemeyeceği, asıl davada 839 ada 6 parsel sayılı taşınmaz yönünden Mahkemece bozma sonrası ilk bilirkişi kurul raporunda davacı erkeğin bu taşınmaz için 64.226,00 TL, ikinci bilirkişi kurul raporunda ve bunu tekrar eden ek raporunda ise 90.000,00 TL alacağının bulunduğunun tespit edildiği, bu miktarlar arasındaki farklığın yılın ve metre kare birim fiyatının değişmesinden kaynaklandığı, işbu taşınmaz yönünde taleple bağlı kalınarak 60.000,00 TL alacağa hükmedildiği; ... plakalı araç yönünden aracın üçüncü kişiye devir tarihi itibariyle değerinin dikkate alınması gerektiği, işbu araç yönünden 3.000,00 TL katılma alacağının bulunduğu; 102 ada 11 parsel sayılı taşınmaz yönünden bozma sonrası alınan ilk bilirkişi kurul raporunda maddi hata yapıldığı, ikinci bilirkişi kurul raporu ve bunu tekrarlaya ek raporda bozma sonrası alınan ilk rapordaki maddi hatanın (ağaç bedelinin dikkate alınmamasını) düzeltildiği, taleple bağlılık ilkesi de dikkate alınarak 10.000,00 TL alacağa hükmedildiği gerekçesiyle asıl davada 839 ada 6 parsel sayılı taşınmaz yönünden 60.000,00 TL ve ... plaka sayılı araç yönünden 3.000,00 TL olmak üzere toplam 63.000,00 TL katılma alacağının işbu karar tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı-davacıdan tahsiline, 102 ada 11 parsel sayılı taşınmaz için 10.000,00 TL değer artış payı alacağının işbu dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı-davacıdan tahsiline, fazlaya ilişkin taleplerin reddine karar verilmiştir.
2. Mahkemenin yukarıda başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, karşı dava yönünden de; talepten fazlasına hükmedilemeyeceği, davalı-davacının ... plaka sayılı otobüs yönünden bozma sonrası alınan tüm raporlarda otobüs yönünde davalı-davacının satış bedeli ve tarihi dikkate alınırsa 31.500,00 TL; kasko bedeli dikkate alınırsa 51. 535,00 TL alacağının mevcut olduğunun tespit edildiği, Mahkemece dava ve yapılan ıslah talepleriyle bağlı kalınarak 30.000,00 TL'ye hükmedildiği; bozma ilamı doğrultusunda davalı-davacının 3 adet bileziği için de alacağının bulunduğu ve bunlar için de davanın kabulüne karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle karşı davada ... plakalı otobüs için 30.000,00 TL katılma alacağının işbu karar tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davacı-davalıdan tahsiline, ziynet eşya açısından 3 adet bilezik bedeli 2.965,00 TL ve 50 çeyrek bedeli 8.375,00 TL'nin toplamı olan 11.340,00 TL'nin 18.02.2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davacı-davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin taleplerin reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde ... erkek vekili ve davalı-davacı kadın vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davalı-davacı kadın vekili temyiz dilekçesinde; Mahkemece gerekli araştırma ve inceleme yapılmadan, bozma kararına ve dosya kapsamına aykırı karar verildiğini; bilirkişi raporunun yerinde inceleme, keşif ve tespit yapılmadan oluşturulduğu, afaki değerlendirmeler içerdiği, taşınmazlar için 2013-2015 yıllarında yapılan değerlendirmeler üzerinden TEFE-TÜFE uygulanarak artış yapılmasının hatalı olduğunu; 06 YVS 25 plakalı aracın satış bedelinin makul seviyede harcanıp harcanmadığının değerlendirilmediğini, boşanma dava sürecinde satışı yapılan aracın bedeli ile müvekkilinin geçindiği, boşanma davasından önce devredilen aracın tasfiyeye dahil edilmesinin hatalı olduğunu, 839 ada 6 parsel sayılı taşınmazın müvekkiline ait taşınmaz olduğunu, edinilmiş mallara katılma rejimine tabi tutulmasının hukuka ve hakkaniyete aykırı olduğunu, değerinin fahiş belirlendiğini; ...plakalı otobüs için aracın kasko değeri esas alınması gerekirken Mahkemece hangi değerin esas alındığının belli olmadığını, müvekkilinin son celsede mahsup talebi olmasına rağmen bu hususta bir değerlendirme yapılmadığını; ziynet eşyaları yönünden hatalı bilirkişi raporuna göre karar verildiğini, 8 adet 22 ayar 20 gr bilezik yönünden kabul kararı verilmesi gerekirken 8-10 gr bilezik dikkate alınmasının hatalı olduğunu, yemin beyanında bileziklerin kaç gram olduğunun belli olmadığını, dosya kapsamındaki CD görüntülerine göre ziynet eşyalarının bedelinin 28.815,00 TL tespit edildiğini, müvekkilinin belirttiği ziynet eşyalarının bedelinin 40.000,00 TL olduğunu, müvekkilinin tam dava açtığını, faizin dava açıldığı 14.02.2012 tarihinden itibaren işletilmesi gerektiğini, müvekkilinin altınlarının aynen iadesine karar verilmesi gerektiğini; 102 ada 11 parsele yapılan iyileştirmeleri davacı-davalının ispatlayamadığını, faturaların dosya kapsamında olmadığını, sulama sistemi için para harcanmadığını, ablasının eşi tarafından yapılan beton kuyudan çıkan su ile sulama yapıldığını, sulama tesisinin müvekkilinin taşınmazının sınırları içinde olmadığını, fidan bedellerini davacı-davalının ödediğini ispatlayamadığını, müvekkilinin emeklerinin yok sayıldığını, taşınmaz değerinin afaki ve fahiş belirlendiğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. ... erkek vekili temyiz dilekçesinde; bozma kararına uyulmasına rağmen, bozma gereği yerine getirilmediği, davalı-davacının... plakalı otobüs yönünden talep miktarı 15.000,00 TL olmasına rağmen talep aşılarak 30.000,00 TL'ye karar verildiği; toplam ziynet eşyalarının bedelinin 11.070,00 TL olmasına rağmen maddi hata içeren bilirkişi raporuna göre 11.340,00 TL'ye hükmedilmesinin hatalı olduğu, gerek faiz gerekse yargılama giderleri yönünden kabul ve ret oranının önemli olduğunu; asıl davada reddedilen miktar 7.000,00 TL olduğu, bu nedenle asıl davada aleyhe hükmedilen vekâlet ücretinin 1.050,00 TL olması gerekirken 4.080,00 TL hükmedilmesini hatalı olduğunu; Mahkemece takas def'inin değerlendirilmesi gerektiğini; 839 ada 6 parsele yapılan değer artışının usulüne uygun belirlenmediğini, hiçbir oranlama yapılmadan karar verildiğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, tasfiye konusu malların değerinin usulüne uygun belirlenip belirlenmediği, edinilmiş mal karinesi, aksinin ispatı ve ispat yükü, tasfiyeye dahil edilecek mallar, ziynet eşyalarının cins ve miktarı, faizin başlangıcı, kabul edilen alacak miktarının net olup olmadığı, talep dışında karar verilip verilmediği, vekâlet ücretinin doğru belirlenip belirlenmediği, alacakların hesaplanmasında hata bulunup bulunmadığı, takas ve mahsup def'inin usulüne uygun ileri sürülüp sürülmediği noktasında toplanmaktadır. Dava, katılma ve ziynet alacağı istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 26 ıncı maddesi, 190 ıncı maddesi, 323 üncü maddesinin birinci fıkrasının (ğ) bendi, 326 ncı maddesi, geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 1 inci maddesinin ikinci fıkrası, 6 ncı maddesi, 179 uncu maddesi, 202 nci maddesi, 219 uncu maddesi, 222 nci maddesi, 225 inci maddesinin ikinci fıkrası, 227 nci maddesi, 229 uncu maddesi, 230 uncu maddesi, 231 inci maddesi, 235 inci maddesinin birinci fıkrası, 236 ıncı maddesinin birinci fıkrası; 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (6098 sayılı Kanun) 285 inci ve devamı maddeleri; 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun (1136 sayılı Kanun) 164 üncü maddesi, 168 inci maddesi, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin (AAÜT) 13 üncü maddesi; Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulunun 09.05.1960 tarihli ve 1960/21 Esas, 1960/9 Karar sayılı kararı.
3. Değerlendirme
1.Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun'un 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Mahkeme kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, mahkemece bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olduğu, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ve bozma kapsamı dışında kalarak kesinleşen yönlerin yeniden incelenmesinin hukuken mümkün bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,03.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.