"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2988 E., 2023/941 K.
KARAR : Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kozan Aile Mahkemesi
SAYISI : 2021/328 E., 2022/346 K.
Dava, davacı tarafından davalı idareye yapılan koruyucu baba olma istediğini içerir talebin reddine dair davalı idarenin 01.03.2021 tarih ve 495992 sayılı işleminin iptali ile davacının küçüğün koruyucu babası olma hakkının tarafına verilmesi talepli davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı dava dilekçesinde özetle; eşi ... ile 2008 yılında evlendiklerini biyolojik olarak çocuklarının olmadığını, ... Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne müracaat ederek evlat edinmeye başvurduklarını, koruyucu ailelik sırası daha çabuk geldiği için 2014 doğumlu ...'in henüz 6 aylık bebek iken koruyucu ailesi olduklarını, eşiyle 2020 tarihinde ayrıldıklarını, üzerinde bulunan ev ve arabayı hiçbir şey istemeden eşi ve kızı rahat etsinler diye eşine bıraktığını, boşandıklarından dolayı evlat edinme süreci başlamış olması sebebiyle resmi işlemlerin yürümesi için işlemlerin bir kişi üzerinden yapılabilmesi olması göz önüne alınarak eşinin de bu durumu çok istemesinden ötürü kendisinin koruyucu babalıktan çekildiğini, kızı ...'in asılsız ve ortada olmayan cinsel istismar isnatı ile ilgili olarak ... Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğünce 2020 yılında alındığını, altı buçuk yıl koruyucu ailesi olarak yetiştirdiği ...'in ...isimli bayana teslim edildiğini, kızıyla altı buçuk yıldır oluşan güçlü aile bağının korumasını kızının maddî manevî geleceği, bugünkü ve gelecekteki ruhsal durumu açısından büyük önem arz ettiğini, kızı ... ile daha önce olduğu gibi fiziki, psikolojik, sosyal, eğitim gibi maddî manevî tüm yönleriyle korumak gelişimini sağlamak için aralarında oluşan güçlü güvenli baba kız bağının, kızının öncelikle ruhsal olarak olumsuz etkilenmemesi ve hayatının geri kalan kısmında baba bildiği insanla güven içinde sağlıklı huzurlu, mutlu yaşaması için, ...'in tekrar koruyucu babası olmak istediğini, ... Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğünün koruyucu ailelik müracaatını uygun bulmadığı, bu karara karşı ...'in koruyucu aile olma hakkının tarafına verilmesini talep ve dava etmiştir.
2.Davacının cevaba cevap dilekçesinde özetle; Kızı ... ile altı buçuk yıldır oluşan güçlü aile bağının korumasını kızının maddî manevî geleceği, bugünkü ve gelecekteki ruhsal durumu açısından büyük önem arz ettiğini, ...'in daha önce olduğu gibi fiziki, psikolojik, sosyal, eğitim gibi maddî manevî tüm yönleriyle korumak gelişimini sağlamak için oluşan güçlü güvenli baba kız bağının, kızının öncelikle ruhsal olarak olumsuz etkilenmemesi ve hayatının geri kalan kısmında baba bildiği insanla güven içinde sağlıklı huzurlu, mutlu yaşaması için, kızı ...'in koruyucu ailesi olmak istediğini, ...'in tarafına koruyucu ailesi olarak veya evlat edinme olarak verilmeme nedeninin hakkında cinsel istismar sebebi ile Yumurtalık Başsavcılığındaki 2020/822 sayılı dosyayı göstermişlerse de Yumurtalık Başsavcılığının 2021/279 sayılı kararı ile takipsizlik verildiğini, ...'in koruyucu ailesi olmak hakkının tarafına verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı kurum vekili cevap dilekçesinde özetle; 28.10.2014 tarihinde ... - ... ailesi yanına koruyucu aile kapsamında kesin yerleştirmesi yapılan ...'in koruyucu anne babasının Mahkeme kararıyla boşandıklarını, koruyucu aile hizmet kapsamında yanlarında kalmakta olan ...'in koruyucu babası ...'ın çocuğun koruyucu babalığından feragat ettiğini, anne ...'ün yanında kalması talebinde bulunduğunu, ... 2020 tarihinde çocuğun söylediğini iddia ettiği ve koruyucu babası ... ile 15 kişiye yakın isimlerin kendisine cinsel istismarının olduğunu, müdürlükçe elde edilen bilgiler dikkate alındığında küçük ...'in koruyucu anne ...'ün yanında kalmakta iken ihmali ve duygusal istismara maruz kaldığının belirlendiği, koruyucu anne ...'ün çocuğa karşı yaklaşımı, çocuğun yaşı da dikkate alındığında ahlak sınırlarını zorlayan cinsel içerikli ifadeleri ve bütün bunlara bağlı olarak küçüğe yaşatılmış ihmal, duygusal istismar ve travma ile birlikte ayrıntıların hepsi birlikte değerlendirildiğinde İl Müdürlüğünce hakkında savcılığa suç duyurusunda bulunulduğu, koruyucu baba ...'ın çocuk ile yüz yüze görüşme talebinde ve devamında çocuğun koruyucu aile hizmet kapsamında kendi yanına yerleştirilmesi taleplerinde bulunduğunu ancak kendisi hakkında devam eden cinsel istismar dosyası ve çocuğun bugüne değen koruyucu anne tarafından yaşadığı travmatik olaylara sessiz kalması nedenleriyle taleplerinin reddedildiğini, davacının ...'in yeni koruyucu ailesinin dini inanışlarını sorguluma konusu yapmasının anlamsız olduğunu, hukuki dayanaktan yoksun olarak açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; eldeki dava davacı tarafından davalı idareye yapılan koruyucu baba olma istediğini içerir talebin reddine dair davalı idarenin 01.03.2021 tarih ve 495992 sayılı işleminin iptali ile davacının küçüğün koruyucu babası olmasına karar verilmesine ilişkin olduğu, dava dosyasının incelenmesinde küçüğün öncesinde davacı ... ve eski eşi ... tarafından koruyucu aile statüsü ile yanlarına alındığı, 6 yıla kadar çocuğa baktıkları daha sonrasında ... ve ...'ün boşanma sürecinde ...'ın evlat edinmeye ilişkin haklarında eski eşi ... lehine feragat ettiği, daha sonrasında ... ve küçüğün davacı ... hakkında küçük ... ...nun istismara uğradığına ilişkin şikayette bulundukları bunun üzerine kurumca ...'den de koruyucu aile statüsünün kaldırıldığı ve çocuğun yeniden kuruma yerleştiği, daha sonra ise küçüğün yeni koruyucu ailesi ... çiftinin yanına yerleştirildiği, küçük ... ...nun cinsel istismarına yönelik yürütülen soruşturma neticesinde şüpheli konumunda olan davacı hakkında takipsizlik kararı verildiği ve bu kararın 21.05.2021 tarihinde kesinleştiği, eldeki davaya konu istemin evlat edinmeye ilişkin olmadığı, davacının küçük ... ...nun koruyucu baba olması talebinin davalı idarece reddedilmesinin iptaline ilişkin olduğu, koruyucu baba olma isteminin reddine dair işlemin idarenin hak ve yetkisinde olduğu ve bu işlemin idarenin kamu gücüne dayalı olarak ve idari usul ve esaslara göre re'sen tek yanlı biçimde tesis edilmiş bir idari işlem olduğu, kural olarak adli yargı yerinde idareyi belirli yönde işlem yapmaya zorlayıcı karar verilemeyeceği, eldeki dava ile neticeten davalı idarece yapılmayan işlemin (davacının küçük ... ...ya koruyucu baba olması ) yapılmasını mahkemeden istediğine göre böyle bir uyuşmazlığın çözüm yeri adli yargı olmayıp 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasası'nın 2/1-b maddesi gereğince kamu hukuku kuralları içerisinde inceleme yapacak olan idari yargı olduğu, ( Yargıtay 4. Hukuk Dairesi Başkanlığı'nın 30/03/2013 tarih ve 2012/18712 Esas - 2013/1341 Karar sayılı ilamı aynı yönde Yargıtay 8. Hukuk Dairesi Başkanlığı'nın 11/04/2017 tarih ve 2017/1288 Esas - 2017/5378 Karar, 16/03/2017/2017/1152 Esas-2017/3814 Karar sayılı ilamları) dava şartı niteliğinde olan (görev) yargı yolunun caiz olup olmadığı hususunun kamu düzenine ilişkin olduğu ve yargılamanın her aşamasında mahkemece resen gözetileceği gerekçesiyle eldeki davada görevli mahkemenin İdare Mahkemesi olduğuna kanaat edildiğinden 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 114 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca yargı yolunun caiz olmadığı, bu nedenle eldeki davanın 6100 sayılı Kanun'un 115 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca usulden reddine karar verilerek, Uyuşmazlık Mahkemesi Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanun'un 15 inci maddesi uyarınca kararın kesinleşmesinden itibaren taraflardan birinin istemi üzerine ilk görevsizlik kararını veren ... 3. İdare Mahkemesi 2021/589 Esas, 2021/609 Karara ait dava dosyasında temin edilerek dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak talepleri doğrultusunda karar verilmesi istemi ile istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile somut olayda; İlk Derece Mahkemesince, hükme etki edecek tüm delillerin toplandığı, kanunun olaya uygulanmasında ve gerekçede hata edilmediği, inceleme konusu kararın usul ve yasaya uygun olduğu anlaşıldığından, davacı tarafın istinaf başvurusunun 6100 sayılı Kanun'un 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) inci alt bendi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı-karşı davalı temyiz dilekçesinde; kararın usul ve kanuna aykırı bulunduğunu beyanla kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık davaya konu talebin Adli yargı merciinin görev alanına girip girmediği noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun’un 114 üncü maddesi, 115 inci maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. Uyuşmazlık Mahkemesi Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanun'un 15 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen ..., tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
28.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.