"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1387 E., 2023/1379 K.
KARAR : Başvurunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm kurma
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kayseri 2. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2020/335 E., 2023/300 K.
Taraflar arasındaki karşılıklı boşanma ve ziynet alacağı davalarından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davaların kabulü ile tarafların boşanmalarına ve fer'îlerine, kadının ziynet alacağı davasının kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurularının kısmen kabul, kısmen esastan reddi ile yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda;
Dosya içeriğine göre kadının ziynet alacağı davasında reddedilen ve temyize konu edilen toplam miktar Bölge Adliye Mahkemesinin karar tarihi itibari ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 362 nci maddesi uyarınca kesinlik sınırı olarak belirlenen 238.735,00 TL’nin altında kaldığı anlaşılmakla; kadın vekilinin ziynet alacağının reddedilen kısmına yönelik temyiz dilekçesinin reddine karar vermek gerekmiştir.
Taraf vekillerinin reddedilen yön dışında diğer yönlerden gerekli şartları taşıdığı anlaşılan temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı-birleşen davalı kadın vekili dava dilekçesinde özetle; tarafların evli olduklarını, bu evlilikten ortak çocuklarının bulunmadığını, davalı- davacının kusurlu eylemlerinden dolayı tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsıldığını, evliliğin devamına imkan kalmadığını belirterek; davanın kabulü ile tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması, pek kötü ve onuru kırıcı davranış ve şiddetli geçimsizlik nedeniyle boşanmalarına, kadın yararına aylık 1.2500,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakasına ve 150.000,00 TL maddî, 150.000,00 TL manevî tazminata hükmedilmesine, ayrıca dava dilekçesinde nitelik ve nicelikleri belirtilen ziynetlerin aynen iadesine, aynen iadesi mümkün değilse karşılık değerinin davalı- davacı taraftan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı-birleşen davacı erkek vekili birleşen dava dilekçesinde özetle; tarafların evli olduklarını ve bu evliliklerinden ortak çocuklarının bulunmadığını, evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına sebebiyet veren olaylarda davacı- davalının tam kusurlu olduğunu belirterek, davacı-karşı davalı tarafından haksız olarak açılmış boşanma davasının reddini, birleşen davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına, erkek yararına 50.000,00 TL maddî, 50.000,00 TL manevî tazminata hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; erkeğin eşine sen salak mısın şeklinde ve siz şerefsizsiniz sizi para yersiniz şeklinde hakaretlerde bulunduğu, pantolon giymesini istemediği, kadının üzerine bıçakla yürüdüğü, memnuniyetsiz tavırlar sergilediği, sen bittin diyerek tehdit ettiği, kızışmış kızınız diyerek hakaret ettiği, eşinin bileklerinden tutarak fiziksel müdahalede bulunduğu, giyimine karıştığı, kadının ise eve gelene gidene hürmet etmediği, eşine siktir git şerefsiz defol burdan diyerek hakaret ettiği, eşi neden elini sardın dediğinde sanane canım öyle istedi dediği, eşinin ailesini arayıp ... kek yaptı bulaşıkları yıkamadı dediği, eşini tırnakladığı, evin kilidini değiştirdiği, eşyaları boşalttığı, eşinin babası sütçü olduğu için davacının bununla dalga geçtiği, sen erkek misin erkekliği öğretelim dediği, tarafların eşit kusurlu olduğu, erkeğin eşine davranışlarının onur kırıcı olması ve evliliğin temelden sarsılması nedeniyle kadının 162 ve 166/1 maddesinden, erkeğin davasının ise 166/1 maddesinden kabulü ile tarafların boşanmalarına, kadının pek kötü muamele sebebine dayalı boşanma talebinin reddine, kadın için 300,00 TL tedbir, 36.000,00 TL toptan yoksulluk nafakasına, kadının maddi ve manevi tazminat taleplerinin ayrı ayrı reddine, erkeğin maddi ve manevi tazminat taleplerinin ayrı ayrı reddine, kadının ziynet alacağı davasının kısmen kabulü ile, 5 adet 18’er gram bilezik 28.170TL, 1 adet 40 gram kalın bilezik 12.520 TL, 1 adet 35 gram uzay yolu bilezik 12.140 TL, 1 adet 4 gram beş taş yüzük 1028 TL, 1 adet 4 garm tektaş yüzük 1.028 TL, 1 adet 4 garm alyans yüzük 1.028 TL, 1 çift 4 gram küpe, 1.028 TL, 1 adet 18 gram zincir ve ortasındaki 22 ayar altın ve 1 adet 18 ayar parmak izi kolye, değeri toplam 9876 TL, 1 adet altın kaplama saat 500,00 TL, olmak üzere, ziynetlerin davalıdan alınarak davacıya aynen iadesine, aynen iadesi mümkün değilse toplam bedeli olan 67.318,00 TLnin ıslah tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı erkekten alınıp davacı kadına ödenmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekillerince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı-birleşen dosya davalısı kadın vekili istinaf dilekçesinde özetle; kusur belirlemesi, kabul edilen erkeğin boşanma davası, reddedilen maddî ve manevî tazminat talebi, tedbir nafakası ile yoksulluk nafakası miktarı yönlerinden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2.Davalı-birleşen dosya davacısı erkek vekili istinaf dilekçesinde özetle; kusur belirlemesi, kadının kabul edilen boşanma davası, kadın lehine hükmedilen toptan yoksulluk nafakası ve miktarı, maddî ve manevî tazminat taleplerinin reddi, ziynetlerin kısmen kabulüne karar verilmesi, ziynetlerden reddedilen kısım yönünden lehe vekâlet ücretine hükmedilmemesi yönlerinden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
1.Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; Erkeğe yüklenen " siz şerefsizsiniz sizi para yersiniz şeklinde hakaretlerde bulunduğu" , " kadının üzerine bıçakla yürüdüğü", " davacının bileklerinden tutarak fiziksel müdahalede bulunduğu" "davacı hakkında kızışmış kızınız diyerek hakaret ettiği" vakıalarına kadının dilekçesi ile dayanmamasına rağmen hatalı şekilde erkeğe kusur olarak yüklendiğinden bu vakıaların erkeğin kusurlarından çıkartılması gerektiği, buna rağmen tarafların kusurlu vakıalaranın birbiri ile kıyaslanması sonucunda evlilik birliğinin temelden sarsılmasında yine de erkeğin ağır kusurlu, kadının ise az kusurlu olduğu, kadın yararın tazminat koşullarının oluştuğu, kadın yararına hükmedilen tedbir nafakasının az, yoksulluk nafakasının ise fazla olduğu, reddedilen ziynetler yönünden erkek kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden tarifeye göre lehine nispi olarak vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiği belirtilerek kadın vekilinin kusurlu vakıa ve derecesine, reddedilen maddî ve manevî tazminat talebine ve tedbir nafaka miktarına yönelik istinaf başvuruları ile, erkek vekilinin kusurlu vakıa tespitine, toptan yoksulluk nafakası miktarına ve ziynetlerin reddedilen kısmı yönünden vekâlet ücreti hükmedilmemesine yönelik istinaf başvurularının kabulü ile Kayseri 2. Aile Mahkemesi'nin 2020/335 Esas, 2023/300 Karar sayılı ilamının gerekçe kısmındaki kusurlu vakıaların yukarıda açıklandığı şekilde belirlenerek erkeğin ağır, kadının az kusurlu olduğunun tespitine, gerekçenin bu şekilde düzeltilmesine, bu kusur durumuna göre ilamın hüküm kısmında bulunan 2, 3 ve 4 nolu bentlerin kaldırılmasına, boşanma davasının İlk Derece Mahkemesinde açıldığı tarihten itibaren kadının ayrı yaşama hakkı bulunduğundan 4721 sayılı Kanun'un 169 ncu maddesi gereğince kadın lehine belirlenen aylık 750,00 TL tedbir nafakasının (ilk derece mahkemesinde hükmedilen tedbir nafakalarının tahsilde tekerrür etmemesine) erkekten alınarak kadına verilmesine, boşanma hükmünün kesinleştiği tarihte muaccel olmak üzere bir defa ödenmek üzere 20.000,00 TL toptan yoksulluk nafakasının erkekten alınarak kadına verilmesine, irat şeklinde yoksulluk nafakası talebinin reddine, erkek kendini vekille temsil ettirdiğinden, ziynetlerin reddedilen miktarı üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre olarak hesaplanan 9.200,00 TL vekâlet ücretinin kadından alınarak erkeğe verilmesine, sair istinaf istemlerinin esastan reddine karar verilmiştir.
2.Bölge Adliye Mahkemesinin 07.09.2023 tarihli kararı ile; kadın vekilinin 21.07.2023 tarihli tavzih talebinde kararın gerekçe kısmında kadın lehine 30.000,00 TL maddî, 30.000,00 TL manevî tazminatın erkekten alınarak, kadına verilmesine karar verilmesine rağmen hüküm kısmında bu hususa dair karar kurulmadığını bu hususun tazminatlar yönünden hükmün icrasında tereddüt oluşturacağından bu hatanın düzeltilmesi talep edilmekle Bölge Adliye Mahkemesince 6100 sayılı kanun'un 305/A maddesi gereğince hükmün tamamlanması sureti ile kadının maddî ve manevî tazminat taleplerinin kısmen kabulü ile 30.000,00 TL maddî, 30.000,00 TL manevî tazminatın erkekten alınarak, kadına verilmesine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı-davalı kadın vekili temyiz dilekçesinde özetle; kusur belirlemesi, maddî ve manevî tazminatların miktarı, tedbir nafakasının ve yoksulluk nafakasının miktarı, toptan nafakaya hükmedilmesi ve ziynete ilişkin taleplerinin reddedilen kısmı yönlerinden temyiz yoluna başvurmuştur.
2.Davalı-davacı erkek vekili temyiz dilekçesinde özetle; Bölge Adliye Mahkemesinin 07.09.2023 tarihli ek kararı ile asıl kararda kusur belirlenmesi, kadının davasının kabulü, nafakalar ve tazminatlar yönlerinden temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık tarafların açtığı evlilik birliğinin temelinden sarsılması hukuki nedenine dayalı boşanma davasında; taraflar arasında geçimsizlik bulunup bulunmadığı, varsa geçimsizlik kusurun kimden kaynaklandığı, kadının davanın kabulü ile kadın yararına maddî ve manevî tazminata ve nafakaya hükmedilmesinin doğru olup olmadığı, nafaka tazminat miktarları ve erkeğin reddedilen tazminat talepleri noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 190 ıncı, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) inci, 4 üncü, 6 ıncı maddesi, 166 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası,169 uncu, 174 üncü maddesi birinci ve ikinci fıkrası, 175 inci ve 176 ncı maddeleri. 6098 sayılı Türk Boçlar Kanunu'nun 50 ve 51 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı- davacı erkek vekilinin tüm, davacı -davalı kadın vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.Tarafların gerçekleşen sosyal ve ekonomik durumlarına, nafakanın niteliğine, günün ekonomik koşullarına göre, kadın yararına takdir edilen toptan yoksulluk nafakası azdır. Mahkemece 4721 sayılı Kanun'un "hakkaniyet ilkesi" ile ilgili 4 üncü maddesinin de dikkate alınarak daha uygun miktarda toptan yoksulluk nafakasına hükmedilmesi gerekir. Bu yön gözetilmeden yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve kanuna aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Davacı -davalı kadın vekilinin ziynet alacağı davasının reddedilen kısmına ilişkin temyiz dilekçesinin miktardan REDDİNE,
Sair temyiz itirazlarının incelenmesine gelince;
2.Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının kadın yararına hükmedilen toptan yoksulluk nafakasının miktarı yönünden BOZULMASINA,
3.Davalı-davacı erkek vekilinin tüm, davacı-davalı kadın vekilin sair temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmanın kapsamı dışında kalan temyize konu diğer bölümlerinin 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde temyiz eden ...'e iadesine,
Aşağıda yazılı temyiz karar harcının temyiz eden ...'e yükletilmesine,
Dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,27.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.