"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Çocuk Mahkemesi
SAYISI : 2016/271 E., 2017/33K.
KARAR : Kabul
KARAR DÜZELTME İSTEYEN : Davalı vekili
Taraflar arasındaki ergin olduğu tarihe kadar kurumda kaldığının tespiti davasından dolayı bozma sonrası yapılan yargılama sonunda, Mahkemece davanın kabulüne, davacının ergin olduğu tarihe kadar kurumda kaldığının tespitine karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece kararın onanmasına karar verilmiştir.
Davalı vekili tarafından Dairece verilen kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla; kesinlik, süre ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, karar düzeltme dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I.DAVA
1.Davacı dava dilekçesinde özetle; Hayrabolu Asliye Hukuk Mahkemesinin 29.09.1994 tarihli 1994/112 esas - 1994/112 karar sayılı İlamı ile müvekkili hakkında korunma kararı verildiğini, ... Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Yetiştirme yurdunda 1995 yılına kadar kaldığını, davalı kurumca Hayrabolu Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 1995/150 Esas, 148 Karar sayılı kararı ile yurttan izinsiz olarak kaçtığı, yurtta kalmak istemediğini beyan ettiği gerekçesi ile hakkında verilen korunma kararının kaldırıldığını, mağduriyetinin söz konusu olduğunu, çeşitli iş yerlerinde çalıştığını ve hayatını zor şartlarda idame ettirdiğini, Hayrabolu Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 1995/150 - 145 Esas - Karar sayılı kararı ile hakkında verilen korunma kararının kaldırılması ile devlet tarafından kendisine sağlanan 2828 Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu’nun (2828 sayılı Kanun) ek 1 inci ve 3413 sayılı Korunma Altındaki Çocukların İstihdamına Dair Kanun’un (3413 sayılı Kanun) sağladığı haklardan yararlanmasının engellendiğini belirtilerek ilgili korunma kararının kaldırılması hakkındaki ilamın iptali ile 1995 tarihine kadar devlet korunması altında kalmanın sağladığı devlet memuru olabilme hakkına sahip olabilmesi için gerekli belgeyi alma hakkının bulunduğunun tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
2.Davacı vekili 11.05.2015 tarihli ıslah dilekçesi ile özetle; dava açılırken korunma kararının kaldırıldığı tarihin sehven 1995 tarihi yazıldığını, korunma kararının kalkmasının ardından davacının yetiştirme yurdunda kalmaya devam ettiğini, davacının 18 yaşını doldurduğu yıl olan 1998 yılına kadar yetiştirme yurdunda kaldığını, bu nedenle davacının 18 yaşını doldurmuş olduğu 1998 yılına kadar yetiştirme yurdunda kaldığının tespitine karar verilmesini talep dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; iddiaların asılsız olduğunu, davanın görevsiz mahkemede açıldığını, görevli mahkemenin Çocuk Mahkemesi olduğunu, korunma kararının davacı ergin olmadan önce haklı nedenlerle kaldırıldığını, 2828 sayılı Kanun’un 24 ünca maddesi gereğince davacının korunma kararının ergin olmadan önce mahkemece kaldırıldığını, ilgilinin 3413 sayılı Kanun haklardan yararlanmaması yönünde davalı idarece yapılan işlemin hukuka uygun olduğunu ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
... Aile Mahkemesi’nin 09.06.2015 tarihli 2014/928 Esas-2015/400 Karar sayılı kararı ile davacının babasının vefatı nedeniyle ailesinin ekonomik durumu elverişli olmadığından Hayrabolu Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 1994/112 Esas, 1994/ 112 Karar sayılı kararı ile devletin korunması altına alındığı, kurumun talebi üzerine verilen korunma kararının Hayrabolu Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 1995/150 Esas,148 Karar sayılı kararı ile davacının bilgisi dışında kaldırıldığı, aynı dönemde davacı ile birlikte yurtta kalan tanıkların beyanı ile davacının 18 yaşını doldurana kadar yurtta kaldığı anlaşılmakla davacının ıslah dilekçesi de gözönüne alınarak davanın kabulü ile davacının ergin olduğu tarihe kadar kurumda kaldığının tespitine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1.... Aile Mahkemesi’nin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı kurum vekili tarafından hükmün tümü yönünden temyiz isteminde bulunulmuştur.
2.Dairemizin 03.03.2016 tarih ve 2015/18739 Esas - 2016/4014 Karar sayılı kararı ile davacının 2828 sayılı Kanun uyarınca korunma altına alınarak yetiştirme yurduna yerleştirildiğini belirterek ergin oluncaya kadar yetiştirme yurdunda kaldığının tesbitini talep ettiği, davanın Aile Mahkemesince karara bağlandığı, 2828 sayılı Kanun uyarınca çıkarılan Korunmaya Muhtaç Çocukların İşe Yerleştirilmesine İlişkin Tüzüğün 7 nci maddesi gereğince bu tespitin bir mahkeme kararı ile olabileceği, mahkemelerin görevi kamu düzeni ile ilgili olduğu, mahkemece, yargılamanın her aşamasında kendiliğinden dikkate alınması gerektiği, 5395 sayılı Çocuk korunma Kanunu’nun (5395 sayılı Kanun) 26 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında mahkemeler ve çocuk hakiminin bu Kanun ve diğer kanunlarda yer alan tedbir kararlarını almakla görevli olduğu çocuk mahkemeleri ile çocuk ağır ceza mahkemelerinin ve gerektiğinde çocuk hakiminin bu kanunda yazılı koruyucu ve destekleyici tedbirlerle ilgili olarak da karar vermeye görevli olduğunun belirtildiği, ... da çocuk mahkemesi bulunduğu, bu durumda tesbit kararının çocuk mahkemesince verilmesi gerektiğinden, mahkemece görevsizlik kararı verilmesi gerektiği gerekçesi ile kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
1.... Aile Mahkemesinin 14.06.2016 tarih, 2016/314 Esas, 2016/437 Karar sayılı ilamı ile tüm dosya kapsamı ve Yargıtay 2. Hukuk Dairesi'nin 03.03.2016 tarih ve 2015/18737 Esas - 2016/4014 Karar sayılı kararı doğrultusunda; dava konusu talebin 2828 sayılı Kanun’a göre alınmış olan korunma kararının kaldırılmasına ilişkin olduğu, 2828 sayılı Kanun’un 24 üncü maddesindeki tedbir kararlarında da çocuk mahkemelerinin görevli olduğu, 5395 sayılı Kanun’un yürürlüğe girmesiyle 2828 sayılı Kanun uyarınca korunmaya muhtaç çocuklar hakkında korunma kararı alma ve koşullarının varlığı halinde bu kararı kaldırma görevinin çocuk mahkemelerinin görevi kapsamına alındığı, ... İlinde çocuk mahkemesi bulunduğu, görevin kamu düzenine ilişkin olup, her aşamada mahkemece kendiliğinden dikkate alınmasının gerektiği gerekçesi ile görevsizlik kararı verilmiştir.
2.... Çocuk Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile yapılan yargılama, toplanan deliller, nüfus kayıt tablosu, dinlenen tanıklar ve tüm dosya kapsamına göre; davacı ...' in babasının vefatı ve ailesinin ekonomik durumunun iyi olmaması nedeni ile Hayrabolu Asliye Hukuk Mahkemesinin 29.09.1994 tarih, 1994/112 Esas, 112 Karar sayılı kararı ile devlet bakım ve korunması altına alındığı, bu karar ile birlikte çocuğun (davacının) yetiştirme yurdunda kalmaya başladığı, kurumun talebi üzerine Hayrabolu Asliye Hukuk Mahkemesinin 04.12.1995 tarih, 1995/150 Esas-1995/148 Karar sayılı kararı ile çocuğun (davacının) bilgisi dışında çocuk hakkındaki korunma kararının kaldırıldığı, aynı dönemde çocukla birlikte kalan davacı tanıklarının beyanları da dikkate alındığında davacının 18 yaşını doldurana kadar devlet yurdunda kaldığı anlaşılmakla davacının davasının ıslah dilekçesi de gözönüne alınarak kabulü ile, davacının ergin olduğu tarihe kadar kurumda kaldığının tespitine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı kurum vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Dairenin 11.05.2023 tarihli ve 2023/3065 Esas, 2023/2363 Karar sayılı kararıyla, İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesinin hukuken mümkün olmadığı gerekçesiyle kararın onanmasına karar vrilmiştir.
V. KARAR DÜZELTME
A. Karar Düzeltme Yoluna Başvuran
Dairenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
B. Karar Düzeltme Sebepleri
Davalı vekili; davacının kurumu terk ettiğini, ihtarlara rağmen dönmediğini, bunun üzerine usulüne uygun olarak mahkemeye başvurulduğu, bir mahkeme kararı var iken aksi yönde bir karar verilmesinin usul ve kanuna aykırı olduğunu ileri sürerek; kararın düzeltilmesini ve Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 440 ıncı maddesinde belirtilen karar düzeltme sebeplerinin bulunup bulunmadığı, davanın kabulü koşullarının oluşup oluşmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 440 ıncı maddesi. 2828 sayılı Kanun'un 24 üncü maddesi. 2828 sayılı Kanun uyarınca çıkarılan korunmaya muhtaç çocukların ise yerleştirilmesine ilişkin tüzüğün 7 nci maddesi. 5395 sayılı Kanun'un 26 ncı maddesinin üçüncü fıkrası.
3. Değerlendirme
1. Yargıtay kararının düzeltilmesi 1086 sayılı Kanun'un 440 ıncı maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Mahkemece verilen karar, Dairemizce yasal ve hukuki dayanakları gösterilmek suretiyle onanmış olup, temyiz ilamında bildirilen gerektirici sebeplere göre karar düzeltme istemi 1086 sayılı Kanun'un 440 ıncı maddesindeki nedenlerden hiçbirisine dayanmamaktadır. Bu nedenle yerinde olmayan istemin reddi gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Karar düzeltme talebinin REDDİNE,
1086 sayılı Kanun'un 442 nci maddesinin son fıkrası ve 4421 sayılı Kanun'un 2 nci ve 4 üncü maddesinin (b) bendinin (1) inci alt bendi delaletiyle takdiren 1.470,00 TL para cezasının karar düzeltme isteyenden tahsiline,
07.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.