"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 38. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1594 E., 2023/721 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm kurulması
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 13. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2019/840 E., 2022/402 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescili ile aile konutu şerhi konulması davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davaların kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; 2005 yılında evlenen tarafların ... ilçesi, ... Mah., ... Sok. No:22/5 .../İstanbul adresinde ikamet ettiklerini, tapu kaydında arsa olarak görünen taşınmazın 2006'da iktisap edilerek davalı eş adına alındığını, 27.02.2018'de kardeşine devredildiğini, 100.000,00 TL'lik bedelle habersiz, rızası alınmadan aile konutunun mal kaçırmak için devredildiğini, taşınmazın davalılardan ... adına olan tapu kaydının iptali ile davalılardan ... adına tesciline, tapu kaydına aile konutu şerhi konulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... cevap dilekçesinde; satış kararında davacının onayının olduğunu, bilgisi dahilinde devir işleminin yapıldığını, herhangi bir mal kaçırmanın söz konusu olmadığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
2.Davalı ... cevap dilekçesine; davacının onayıyla devir yapıldığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davalı ...'in kardeşi olan davalı ...'e devrettiği taşınmaz üzerinde yer alan yapı hukuken kaçak yapı niteliğinde olsa da aile konutu niteliği olduğu, davacının tapu devrine açık rızasının dosya içerisinde yer almadığı, ispat yükümlülüğünün devri gerçekleştiren eşte olduğu, dolayısıyla devrin 4721 sayılı Türk Medeni Kanun'un (4721 sayılı Kanun) 194 üncü maddesine aykırılık teşkil ettiği gerekçesiyle davanın kabulü ile dava konusu İstanbul ili, ... ilçesi, ... Mah., 11089 ada, 4 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki davalı ...'in 1/6 payının tapu kaydının iptali ile davalı ... adına tesciline, davalı ... adına tescil edilen 1/6 pay üzerine aile konutu şerhi konulmasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı ... vekili, davanın reddi gerektiğini, davacının satışa rıza gösterdiğini, İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının satışa açık sözlü rızasının bulunduğu, 3. kişi adına kayıtlı taşınmaz üzerine aile konutu şerhi konulamayacağı gerekçesi ile istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden esas hakkında hüküm kurmak suretiyle, tapu iptali ve tescili ile aile konutu şerhi konulması davalarının ayrı ayrı reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili, davanın kabulü gerektiğini, Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, tapu iptali ve tescili davası olup, uyuşmazlık davanın kabulü koşullarının oluşup oluşmadığı, tarafların boşanmalarının davanın konusuz kalmasına sebep olup olmayacağı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanun'un (4721 sayılı Kanun) 6 ncı ve 194 üncü maddeleri; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi.
3. Değerlendirme
Tarafların 14.02.2023 tarihinde kesinleşen kararla boşandıkları, evliliğin boşanma ile sona erdiğine göre davacının 4721 sayılı Kanun'un 194 üncü maddesinde düzenlenen aile konutuna sağlanan korumadan yararlanamayacağı, dava konusu taşınmazın aile konutu olma niteliğinin var ise dahi kaybedildiği, bu hususun gözetilerek konusuz kalan dava hakkında "karar verilmesine yer olmadığına" dair karar vermek ve yargılama giderleri ile vekâlet ücretini, dava tarihi itibariyle tarafların haklılık durumları dikkate alınarak, tayin ve takdir etmek üzere hükmün bozulmasına karar verilmesi gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,06.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.