"İçtihat Metni"
...
MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
SAYISI : 2023/648 E., 2023/882 K.
...
...
...
KARAR : Kısmen kabul
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen karşılıklı boşanma davalarında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının maddî ve manevî tazminat yönlerden ortadan kaldırılarak İlk Derece Mahkemesi kararının maddî ve manevî tazminat yönlerinden bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; maddî ve manevî tazminata karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı-karşı davalı erkek vekili dava ve cevaba cevap (karşı davaya cevap) dilekçelerinde özetle; tarafların 2010 yılında evlendiğini, bu evlilikten ortak çocukları olmadığını, kadının, erkeği başkaları ile kıyasladığını, küçük düşürücü sözler söylediğini, yalan söylediğini, yatağını ayırdığını, cinsel birliktelikten kaçındığını, sosyal ortamlarda eşini yalnız bıraktığını, istemediğini söylediğini, ortak konuttaki eşyalara zarar verdiğini, intihara teşebbüs ettiğini, psikolojik sorunları olduğunu, ekonomik şiddet uyguladığını, birlik görevini ihmal ettiğini, karşı dava dilekçesinde dayanılan vakaların gerçeği yansıtmadığını iddia ederek asıl davanın kabulü ile tarafların evlilik birliğinin sarsılması hukuki sebebiyle boşanmalarına, karşı davanın reddine, erkek yararına 200.000,00 TL maddî tazminat, 200.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı-karşı davacı kadın vekili cevap ve ikinci cevap (karşı davaya cevaba cevap) dilekçelerinde özetle; asıl dava dilekçesinde dayanılan vakaların gerçeği yansıtmadığını, erkeğin, birlik görevlerini ihmal ettiğini, cimri olduğunu, ekonomik şiddet uyguladığını, baskıcı olduğunu, tarafların tüp bebek yöntemi ile bebek sahibi olduğunu, ancak erkeğin çocukların tedavi olmasını reddettiği için ortak çocukların vefat ettiğini, kadının ailesini ve arkadaşlarını istemediğini, kadının ailesi ve arkadaşları ile görüşmesini yasakladığını, kadının hastalığı ile ilgilenmediğini, kadına ve kadının ailesine hakaret ettiğini, psikolojik ve fiziksel şiddet uyguladığını, ailesinin evlilik birliğine müdahalesine sessiz kaldığını, düğünde kadına takılan ziynet eşyalarının erkek tarafından alındığını ve kadına iade edilmediğini iddia ederek karşı davanın kabulü ile tarafların evlilik birliğinin sarsılması hukuki sebebiyle boşanmalarına, asıl davanın reddine, kadın yararına aylık 2.500,00 TL tedbir nafakası, 2.500,00 TL yoksulluk nafakası, yoksulluk nafakasının her yıl ÜFE-TÜFE oranında arttırılmasına, 250.000,00 TL maddî tazminat, 250.000,00 TL manevî tazminat, düğünde kadına takılan ve erkek tarafından alınan ziynet eşyalarının kadına aynen iadesine, aynen iadenin mümkün olmaması durumunda ise bedel iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; kadının, cenaze, düğün gibi özel günlerde eşinin yanında olmadığı, erkeği tek başına özel günlerde ailesinin yanına gittiği, erkeğin ise ortak çocukların vefatından sonra kadının yanında olmadığı, kadınla ilgilenmediği, ihtiyaçlarını karşılamadığı, cimrilik yaptığı, dini konularda kadına baskı uyguladığı ve eşini aşağıladığı, bu durumun tüm dosya kapsamı ile ispatlandığı, boşanmaya sebebiyet veren olaylarda erkeğin kadına nazaran ağır kusurlu olduğu gerekçesiyle her iki boşanma davasının da kabulü ile tarafların 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 166 ıncı maddesinin birinci ve ikinci fıkraları hükümleri uyarınca boşanmalarına, boşanmaya sebebiyet veren olaylarda erkeğin ağır kusurlu olduğu, kusurlu davranışının kadının kişilik haklarına saldırı niteliğinde olduğu, tarafların ekonomik ve sosyal durumları, paranın alım gücü, ihlal edilen ve beklenen menfaat, hakkaniyet ilkesi dikkate alınarak kadın yararına 35.000,00 TL maddî tazminat, 30.000,00 TL manevî tazminat, boşanmaya sebebiyet veren olaylarda erkeğin ağır kusurlu olduğu dikkate alınarak tazminat taleplerinin ayrı ayrı reddine, kadının boşanmakla yoksulluğa düşeceği anlaşıldığından kadın yararına aylık 1.000,00 TL tedbir nafakası, 1.200,00 TL yoksulluk nafakası, nafakanın kararın kesinleştiği tarihi takip eden yıllarda TÜİK'in yayınladığı yıllık ÜFE oranında artışa tabi tutulmasına, ziynet alacağı davası yönünde ise düğünde kadına takılan ziynetlerin erkek tarafından alındığı ve kadına iade edilmediği ispatlandığından ziynet alacağı davasının kısmen kabulü ile ziynet eşyalarının aynen iadesine, aynen iadenin mümkün olmadığı durumda ise 75.825 TL ziynet alacağı bedelinin 100,00 TL'sinin dava tarihinden itibaren, kalan 75.725,00 TL'sinin ıslah tarihinden itibaren başlayacak yasal faizi ile birlikte erkekten alınarak kadına iadesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 28.12.2022 tarihli ve 2022/2448 Esas, 2022/2472 Karar sayılı kararıyla; İlk Derece Mahkemesi kararında gösterilen gerekçeler ile kusura ilişkin yapılan değerlendirmede ve 4721 sayılı Kanunu'nun 166 ıncı maddesinin birinci fıkrası hükmüne dayalı olarak açılan asıl ve karşı boşanma davalarının kabulüne karar verilmesinde, boşanma davasının açıldığı günden, boşanma hükmünün kesinleştiği tarihe kadar kadın yararına tedbir nafakasına hükmedilmesinde, tarafların tespit edilen sosyal ve ekonomik durumları, nafakanın niteliği, günün ekonomik koşulları, kadının ihtiyaçları ve hakkaniyet ilkesi birlikte değerlendirildiğinde hükmedilen nafakanın miktarında, mal varlığı ve kendisini yoksulluktan kurtaracak düzenli geliri bulunmayan, boşanma yüzünden yoksulluğa düşeceği anlaşılan ve boşanmaya neden olan olaylarda ağır kusurlu olmayan kadın yararına yoksulluk nafakasına hükmedilmesinde, tarafların tespit edilen sosyal ve ekonomik durumları, nafakanın niteliği, günün ekonomik koşulları, kadının zorunlu ihtiyaçları ve hakkaniyet ilkesi birlikte değerlendirildiğinde hükmedilen nafakanın miktarında, boşanmaya sebep olan olaylarda daha ziyade veya eşit kusurlu olmadığı anlaşılan, mevcut veya beklenen menfaatleri boşanma yüzünden zedelenen, en azından eşinin maddî desteğini yitiren kadın yararına, tarafların boşanmaya neden olan olaylardaki kusur dereceleri, tespit edilen ekonomik ve sosyal durumları, paranın alım gücü ve beklenen menfaatlerin kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, maddî tazminat takdir edilmesinde ve takdir edilen tazminatın miktarında, evlilik birliğinin sarsılmasına sebep olan olaylarda ağır ya da eşit kusurlu olmadığı anlaşılan, bu olaylar nedeniyle kişilik hakları saldırıya uğrayan kadın yararına, tarafların boşanmaya neden olan olaylardaki kusur dereceleri, tespit edilen ekonomik ve sosyal durumları, paranın alım gücü ve tazminata esas olan fiilin ağırlığı ile hakkaniyet kuralları birlikte değerlendirildiğinde, manevî tazminat takdir edilmesinde ve takdir edilen tazminatın miktarında, boşanmaya sebep olan olaylarda erkeğin ağır kusurlu olduğu anlaşıldığından tazminat taleplerinin reddine karar verilmesinde her hangi bir isabetsizlik görülmediği, ziynet alacağı davası yönünden ise İlk Derece Mahkemesi kararında gösterilen gerekçeler ile davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine karar verilmesinde isabetsizlik bulunmadığı, düğünde 12 çeyrek altın takıldığının dosya üzerinde yapılan bilirkişi incelemesi neticesinde tespit edildiği, kadın tanıklarının çeyrek altınlarının sayısına ilişkin beyanlarının soyut ve inandırıcılıktan uzak olduğu anlaşıldığından ziynet alacağı davasının kısmen kabulü yönünde hüküm kurulmasının isabetli olduğu belirtilerek; taraf vekillerinin istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine, karşılıklı boşanma davaları ve fer'îleri yönünden temyiz kanun yolu açık olmak üzere ziynet alacağı davası yönünden ise kesin olmak üzere karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1.Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairenin 04.07.2023 tarihli ve 2023/1974 Esas, 2023/3559 Karar sayılı kararı ile; tarafların tespit edilen ekonomik ve sosyal durumlarına, boşanmaya yol açan olaylardaki kusur derecelerine, paranın alım gücüne, ihlal edilen mevcut ve beklenen menfaatlerin kapsamına nazaran, kadın yararına hükmolunan maddî ve manevî tazminatların az olduğu, 4721 sayılı Kanun'un 4 üncü maddesi ile 6098 sayılı Kanun'un 50 nci ve 51 inci madde hükümlerinde düzenlenen hakkaniyet kuralları nazara alınarak, 4721 sayılı Kanun'un 174 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkraları uyarınca daha uygun miktarda maddî ve manevî tazminat takdiri gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulmasının bozmayı gerektirdiği gerekçesiyle temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının maddî ve manevî tazminat miktarları yönlerinden ortadan kaldırılmasına, İlk Derece Mahkemesi kararının maddî ve manevî tazminat miktarları yönlerinden kadın yararına bozulmasına, erkek vekilinin tüm, kadın vekilinin ise diğer temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozma kapsamı dışında kalan temyize konu bölümlerinin 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca onanmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; tarafların boşanmaları, yoksulluk nafakası, davacı-karşı davalının maddî ve manevî tazminat talebi ile ziynet eşyalarının iadesine ilişkin hükümler kesinleştiğinden yeniden bu hususlarda karar verilmesine yer olmadığına, tarafların ekonomik ve sosyal durumları, meydana gelen olayların mahiyeti, kusur durumları ve derecesi, kişilik haklarına yapılan saldırının mahiyeti, paranın alım gücü ile ihlal edilen ve beklenen menfaat dikkate alınarak ve kadın yararına 80.000,00 TL maddî ve 80.000,00 TL manevî tazminata karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesini yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı-karşı davalı erkek vekili tarafından tazminat miktarlarının fazla olduğunu ileri sürülerek kararının bozulması talep edilmiştir.
2.Davalı-karşı davacı kadın vekili tarafından tazminat miktarları yönünden kararının bozulması talep edilmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kadın yararına hükmedilen tazminatların miktarı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 4 üncü, 174 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkrası. 6098 sayılı Borçlar Kanunu'nun 50 nci ve 51 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olduğu, anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Adli yardımdan yararlanması sebebi ile başlangıçta alınmamış olan aşağıda yazılı karar ve ilam harcı ile temyiz başvuru harcının temyiz eden Hicran'a yükletilmesine,
Aşağıda yazılı temyiz karar harcının temyiz eden ...'a yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
21.12.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
...
...