Logo

2. Hukuk Dairesi2023/9145 E. 2023/6541 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Bozma ilamına uyan mahkemenin, bozmanın kapsamı dışında kalıp kesinleşen hususlara ilişkin yeniden hüküm kurup kuramayacağı.

Gerekçe ve Sonuç: Bozma ilamında hüküm altına alınmayan ve kesinleşen hususlara ilişkin bozmaya uyan mahkemece yeniden hüküm kurulamayacağı gözetilerek, ilk derece mahkemesinin bu yöndeki hatalı hükmünün Yargıtay tarafından düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi

SAYISI : 2022/85 E., 2022/192 K.

...

...

KARAR : Bozma sonrası yeniden hüküm kurulması

Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen boşanma davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 42. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına, İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar vermiştir.

İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda, bozmaya uyularak hüküm kurulmasına karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararı davalı-davacı erkek vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

... kadın vekili dava dilekçesinde; davanın kabulü ile tarafların 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesinin birinci fıkrası gereğince boşanmalarına, ortak çocuğun velâyetinin anneye bırakılmasına, ortak çocuk yararına aylık 1.000,00 TL tedbir ve iştirak nafakasına, kadın yararına aylık 1.000,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakasına, kadın yararına 50.000,00 TL maddî ve 30.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

II. CEVAP

Davalı-davacı erkek vekili cevap ve birleşen dava dilekçesinde özetle; asıl davanın reddi ile birleşen davanın kabulüne, tarafların 4721 sayılı Kanun'un 161 inci aksi halde 166 ncı maddesinin birinci fıkrası gereğince boşanmalarına, ortak çocukların velâyetinin babaya bırakılmasına, erkek yararına 50.000,00 TL maddî ve 100.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile erkeğin birlik görevlerini yerine getirmediği, kumar ve alkol alışkanlığı bulunduğu, tam kusurlu olduğu gerekçesiyle kadının davasının kabulü ile tarafların 4721 sayılı Kanunu’nun 166 ncı maddesinin birinci fıkrası gereğince boşanmalarına, erkeğin birleşen davasının reddine, tarafların ortak çocuğunun velâyetinin anneye verilmesine, ortak çocuk yararına aylık 500,00 TL tedbir ve 600,00 TL iştirak nafakasına, kadın yararına aylık 500,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakasına, 15.000,00 TL maddî ve 15.000,00 TL manevî tazminata karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı; davalı- davacı erkek vekili kusur belirlemesi, asıl davada davanın kabulü ve fer'îleri, birleşen davada ise davanın reddi yönünden kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.

B. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin 09.02.2021 tarihli kararı ile kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre usul ve kanuna uygun olması gerekçesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) inci alt bendi gereğince davalı-davacı erkeğin her iki dava yönünden de olan istinaf itirazlarının esastan reddine karar verilmiştir.

V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ

A. Bozma Kararı

1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı-davacı erkek vekili kadının davasının kabulü ve birleşen davasının reddi olmak üzere hükmün tamamı yönünden temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Dairemiz 21.10.2021 tarihli ilamı ile Mahkemece kabul edilen ve gerçekleşen davalı-davacı erkeğin kusurlu davranışlarının kadının kişilik haklarına saldırı teşkil etmeyeceği belirtilerek somut olayda 4721 sayılı Kanun'nun 174 üncü maddesinin ikinci fıkrası koşullarının ... kadın yararına gerçekleşmediğinden bahisle Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına, İlk Derece Mahkemesi kararının manevî tazminat yönünden erkek yararına bozulmasına, hükmün bozma kapsamı dışında kalan temyize konu diğer bölümlerinin onanmasına karar verilmiştir.

B. İlk Derece Mahkemesi Bozmaya Uyularak Verilen Karar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla ... kadının davasının kabulüne, tarafların boşanmalarına, ortak çocuk Çağla İrem'in yargılama esnasında ergin olduğu anlaşıldığından velâyet yönünden karar verilmesine yer olmadığına, davacı- davalı için hükmün kesinleşmesine müteakip aylık 500,00 TL yoksulluk nafakasına, davacı- davalının manevî tazminat talebinin reddine, maddî tazminat taleplerinin kısmen kabulü ile, 15.000,00 TL maddî tazminatın davalı- davacıdan alınarak davacı- davalıya verilmesine, davacı- davalı lehine 5.100,00 TL maktu vekâlet ücretine karar verilmiştir.

VI. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı-davacı erkek vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davalı-davacı erkek vekili, kararın usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek kadının davasının kabulü ve kendi davasının reddi olmak üzere tüm yönlerden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık, İlk Derece Mahkemesince uyulan bozma ilamı doğrultusunda hüküm kurulup kurulmadığı, bozmanın kapsamı dışında kalarak kesinleşen yönlere ilişkin yeniden hüküm kurulmasının doğru olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.

2. İlgili Hukuk

6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 370 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkraları ile 371 inci maddesi.

3. Değerlendirme

1. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmanın kapsamı dışında kalarak kesinleşmiş olan yönlere ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesinin artık mümkün olmadığı gibi bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak oluşturan yönlerin de yeniden incelenmesinin hukuken mümkün olmadığı anlaşılmakla davalı -davacı erkek vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

2.Taraflarca karşılıklı açılan boşanma davalarının yapılan yargılaması sonucunda kadının davasının kabulü ile tarafların boşanmalarına ve boşanmanın fer'îlerine, erkeğin birleşen davasının ise reddine karar verilmiş, kararın davalı- davacı erkek vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir. Kararın davalı -davacı erkek vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 21.10.2021 tarihli ilamı ile kabul edilen ve gerçekleşen davalı -davacı erkeğin kusurlu davranışlarının kadının kişilik haklarına saldırı teşkil etmediği belirtilerek 4721 sayılı Kanun'nun 174 üncü maddesinin ikinci fıkrası koşullarının somut olayda davacı -davalı kadın yararına gerçekleşmediğinden bahisle Bölge Adliye Mahkemesi kararının manevî tazminat yönünden kaldırılmasına, İlk Derece Mahkemesi kararının manevî tazminat yönünden erkek yararına bozulmasına, hükmün bozma kapsamı dışında kalan temyize konu diğer bölümlerinin ise onanmasına karar verilmiştir. Bozma ilamına uyulmasına karar veren İlk Derece Mahkemesince kadının manevî tazminat talebinin reddine karar verilmekle yetinilmesi gerekirken bozmanın kapsamı dışında kalarak kesinleşen yönlere ilişkin yeniden hüküm kurulması doğru olmayıp bozmayı gerektirir.

Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerekir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

1.Davalı-davacı erkek vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddine,

2.Davalı-davacı erkek vekilinin kesinleşen yönlere ilişkin yeniden hüküm kurulmasına yönelik temyiz itirazlarının kabulü ile temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının hüküm fıkrasından 1., 2., 3., 4. bentleri ile 7(c) bendinin tamamen ve 5 inci bentte yer alan " ...maddî tazminat taleplerinin kısmen kabulü ile, 15.000,00 TL maddî tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine," ibaresinin hükümden çıkartılmak suretiyle temyize konu kararın DÜZELTİLEREK ONANMASINA,

Peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde temyiz edene iadesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

26.12.2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.

...