"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Adana Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1358 E., 2023/1272 K.
KARAR : Bozmaya uyulması, kısmen kabul
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen karşılıklı boşanma davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesinin kararının erkek yararına hükmedilen tazminatların miktarı yönlerinden bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; erkek yararına tazminatlara karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı- karşı davalı kadın vekili dava dilekçesinde özetle; evlilik birliğinin davalı erkeğin kusurlu davranışları ile temelinden sarsıldığını iddia ederek, tarafların 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesi birinci fıkrası uyarınca boşanmalarına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı- karşı davacı erkek vekili karşı dava dilekçesinde özetle; evlilik birliğinin davalı erkeğin kusurlu davranışları ile temelinden sarsıldığını iddia ederek, tarafların 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesi birinci fıkrası uyarınca boşanmalarına karar verilmesini, müvekkili yararına kararın kesinleşmesinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte 70.000,00 TL maddî, 100.000,00 TL manevî tazminata hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 26.02.2020 tarihli ve 2017/277 Esas, 2020/61 Karar sayılı kararıyla; davacı karşı davalı kadının güvensiz ve saygısız davranışları ve israfçı tutumları, ile evlilik birliğinin çökmesine neden olduğu, aile birliğinin gereklerine aykırı olarak sürekli bir biçimde ailenin gelir seviyesinin çok üstünde lüks ve gizli harcamalar yaparak kendisini ve çocuklarını zor durumda bıraktığı, bu tutumsuz harcamalar neticesinde eve iki defa haciz geldiği, davalı karşı davacı erkeğin de FETÖ/PDY Silahlı Terör Örgütü yapılanması içerisinde olduğu gerekçesi ile görevden alınarak ihraç edildiği, bu nedenle boşanmaya neden olaylarda her iki tarafın da eşit kusurlu olduğu, bu hali ile evlilik birliğinin taraflar yönünden çekilmez hale geldiği gerekçesi ile, asıl ve karşı davanın kabulü ile tarafların 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca boşanmalarına, ortak çocuk Yavuz Murat'ın velâyetinin babaya verilmesine, erkeğin tazminat taleplerinin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı- karşı davalı kadın vekili tarafından erkeğin davasının kabulü, kusur belirlemesi yönünden; davalı- karşı davacı erkek vekili tarafından kadının davasının kabulü, kusur belirlemesi, reddedilen tazminat talepleri yönünden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 31.03.2022 tarihli ve 2020/1295 Esas, 2022/797 Karar sayılı kararıyla; İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılamanın, taraflarca karşılıklı olarak açılan boşanma davalarının kabulüne ilişkin karar ve karar gerekçesinin, davalı- karşı davacı erkek tarafından talep edilen maddî ve manevî tazminat reddine ilişkin karar ve karar gerekçesinin toplanan delilere, usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesi ile tarafların istinaf başvurularının esastan reddine, taraflarca açılan boşanma davasında karar tarihi itibari ile alınması gerekli karar ilam harcı yönünden eksikliğin kamu düzenine ilişkin olması nedeni ile İlk Derece Mahkemesi kararının harçlara ilişkin kısmının kaldırılmasına, kadın tarafından açılan boşanma davasında İlk Derece Mahkemesi karar tarihi itibari ile alınması gerekli 54,40 TL karar ilam harcından peşin alınan 31,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 23,00 TL eksik harcın, davalı karşı davacı erkekten alınarak, hazineye irad kaydına, davalı karşı davacı erkek tarafından açılan karşı boşanma davasında İlk Derece Mahkemesi karar tarihi itibari ile alınması gerekli 54,40 TL karar ilam harcından peşin alınan 35,90 TL harcın mahsubu ile bakiye 18,50 TL eksik harcın, davacı- karşı davalı kadından alınarak, hazineye irad kaydına hükmedilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1.Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Yargıtay 2. Hukuk Dairesinin 23.06.2022 tarihli ve 2022/4272 Esas, 2022/6214 Karar sayılı kararı ile İlk Derece ve Bölge Adliye Mahkemesince kabul edilen ve gerçekleşen kusurlu davranışlara göre; davacı karşı davalı kadından FETÖ/PDY silahlı terör örgütü üyeliği iddiası ile görevinden ihraç edilen erkek eşle evlilik birlikteliğini devam ettirmesi beklenemeyecekse de, kadının kabul edilen ve gerçekleşen kusurlu davranışları dikkate alındığında, boşanmaya sebep olan olaylarda davacı- karşı davalı kadının ağır kusurlu olduğu, davalı- karşı davacı erkeğin ağır ya da eşit kusurlu olmadığı, bu olayların onun kişilik haklarına saldırı teşkil ettiği ve boşanma sonucu bu eşin, en azından diğerinin maddi desteğini yitirdiği, o halde, Mahkemece, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, tazminata esas olan fiilin ağırlığı ile hakkaniyet kuralları dikkate alınarak davalı -karşı davacı erkek yararına uygun miktarda maddî ve manevî tazminata hükmedilmesi gerektiğinden bahisle hükmün bozulmasına, hükmün temyize konu diğer bölümlerinin ise onanmasına karar verilmiştir.
B. İkinci Bozma Kararı
1.Bozmaya uyan Bölge Adliye Mahkemesinin 23.11.2022 tarihli, 2022/2042 E., 2022/2314 K. sayılı kararı ile kadının ağır kusurlu olduğu belirtilerek boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren davalı karşı davacı erkek yararına 8.000,00 TL maddî, 6.000,00 TL manevî tazminata karar verilmiştir.
2. Karar davacı- karşı davalı kadın vekili tarafından "erkeğin davasının kabulü, kusur belirlemesi ve tazminatların miktarı"; davalı- karşı davacı erkek vekili tarafından "kadının davasının kabulü, kusur belirlemesi, tazminat miktarları, yargılama harç ve giderleri ile vekâlet ücreti" yönlerinden temyiz edilmiştir.
3. Yargıtay 2. Hukuk Dairesinin 11.04.2023 tarihli ve 2023/212 Esas, 2023/1758 Karar sayılı kararı ile; tarafların tespit edilen ekonomik ve sosyal durumları, boşanmaya yol açan olaylardaki kusur dereceleri, paranın alım gücü, kişilik haklarına yapılan saldırı ile ihlâl edilen mevcut ve beklenen menfaat dikkate alındığında davalı- karşı davacı erkek yararına takdir edilen maddî ve manevî tazminatın az olduğu gerekçesiyle hükmün bozulmasına, kadın vekilinin tüm, davalı- karşı davacı erkek vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi ile bozmanın kapsamı dışında kalan temyize konu diğer bölümlerinin ise onanmasına karar verilmiştir.
C. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bozmaya uyan Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; erkek yararına boşanma kararının kesinleşme tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile 30.000.00 TL maddî, 25 000,00 TL manevî tazminata karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı-karşı davalı kadın vekili temyiz dilekçesinde özetle; erkeğin davasının kabulü, kusur belirlemesi ve tazminatlar yönünden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalı-karşı davalı erkek vekili katılma yolu ile temyiz dilekçesinde özetle; Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; tazminat miktarları yönünden kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, bozma ilamının gereğinin yerine getirilip getirilmediği, kesinleşen yönlere ilişkin temyiz itirazlarının incelenip incelenemeyeceği ve tazminatların miktarı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 174 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkrası. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 323 üncü maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddesi. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 50 nci ve 51 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmanın kapsamı dışında kalarak kesinleşmiş olan yönlere ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesinin artık mümkün olmadığı gibi bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak oluşturan yönlerin de yeniden incelenmesinin hukuken mümkün olmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
03.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.