"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1772 E., 2023/2477 K.
KARAR : Başvurunun kısmen kabulü ile yeniden hüküm kurma
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ordu 2. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2021/504 E., 2023/278 K.
Taraflar arasındaki karşılıklı boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince asıl davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına, karşı davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın her iki taraf vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kısmen esastan reddi ve kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmünün ilgili bölümlerinin kısmen kaldırılarak kaldırılan yönlerden yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı her iki taraf vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı karşı davalı kadın vekili dava dilekçesinde özetle; davalı karşı davacı erkeğin sürekli alkol kullandığını, kadına ve çocuklara fiziksel ve sözlü şiddet uyguladığını, hakaret ve tehdit ettiğini, evin geçimini sağlamadığını, gazino ve barlara gittiğini, eve geç geldiğini, ailesine hakaret ettiğini, evlerine gelmelerini istemediğini, annesinin kadını istemediğini, erkeği yönlerdiğini, 1,5 yıldır ayrı yaşadıklarını belirterek tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması sebebi ile boşanmalarına, ortak çocukların velâyetlerinin anneye verilmesine, çocuklar için ayrı ayrı aylık 1.000,00 TL tedbir-iştirak nafakasının, kadın için aylık 500,00 TL tedbir-yoksulluk nafakasının, faizi ile 250.000,00 TL maddî, 250.000,00 TL manevî tazminatın davalı -karşı davacı erkekten alınarak davacı- karşı davalı kadına verilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı -karşı davacı erkek vekili karşı dava dilekçesinde özetle; davacı- karşı davalı kadının iddialarının doğru olmadığını, davalı- karşı davacı erkeğin ötekileştirildiğini, çocuklardan ve evden uzaklaştırıldığını, en son evden kovulduğunu, sürekli hakkında uzaklaştırma kararı alındığını belirterek asıl davanın reddine, karşı davanın kabulü ile tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması sebebi ile boşanmalarına, ortak çocukların velâyetlerinin babaya verilmesine, 20.000,00 TL maddî 20.000,00 TL manevî tazminatın davacı karşı davalı kadından alınarak davalı karşı davacı erkeğe verilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalı -karşı davacı erkeğin, davacı- karşı davalı kadına ve ailesine hakaret ettiği, kadını ve oğlunu tehdit ettiği, kadına fiziksel şiddet uyguladığı, akşamları sürekli kahvehaneye gittiği, sık sık alkol kullandığı, akşam eve geç geldiği veya hiç gelmediği, eve geldiğinde huzursuzluk çıkardığı, davacıya ve çocuklara ilgisiz olduğu, evin geçimine katkı sağlamadığı, annesinin davacıyı istemediği, sevmediği ve davalı karşı davacı erkeğe yeni hanım alacağını söylediği, pavyona gittiği, hakaret ettiği, işyerinde çalışan diğer kadın elemanlara sarkıntılığa varan davranışlarda bulunduğu, geç saatlere kadar işyerinde çalışan bayanla işyerinde kaldığı, tespit olunan mevcut durum itibariyle taraflar arasındaki evlilik birliğinin temelinden sarsılmış olduğu ve bu duruma davalı- karşı davacı erkeğin kusurlu davranışları sonucunda gelindiğinin kabulü gerektiği, zira davalı karşı davacı tanıklarının davacı- karşı davalıya kusur olarak izafe edilecek bir beyanda bulunmadıkları, başkaca bir delil de bulunmadığı, bu haliyle davalı karşı davacı tarafça davacı karşı davalı kadına kusur olarak yüklenebilecek vakıaların ispatının sağlanamadığı gerekçesi ile asıl davanın kabulü ile tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması sebebi ile boşanmalarına, karşı davanın reddine, sosyal inceleme raporu ve ortak çocuklar ... Yusuf ve ...'in 12.05.2022 tarihli celsesinde alınan beyanları doğrultusunda ortak çocukların velâyetlerinin davacı -karşı davalı anneye verilmesine, baba ile aralarında kişisel ilişki kurulmasına yer olmadığına, tarafların ortak çocukları ... ve ... için yargılama esnasında hükmedilen ayrı ayrı aylık 400,00 TL tedbir nafakasının karar tarihi (14.04.2023) itibariyle ayrı ayrı aylık 1.000,00 TL'ye çıkartılmasına, belirlenen nafakalarının karar kesinleşinceye kadar tedbir nafakası olarak, kararın kesinleşmesinden itibaren iştirak nafakası olarak her ay davalı karşı davacıdan alınarak ortak çocuklara velâyeten davacı- karşı davalıya verilmesine, eldeki dosya davacı- karşı davalının yoksulluk nafakası talebinin olması, davacı- karşı davalının kusursuz olması nedenleriyle boşanma ile yoksulluğa düşecek kadın lehine hükmedilen aylık 350,00 TL tedbir nafakasının karar tarihi (14.04.2023) tarihi itibariyle aylık 500,00 TL'ye çıkarılmasına, belirlenen nafakanın karar kesinleşinceye kadar tedbir nafakası olarak, kararın kesinleşmesinden itibaren yoksulluk nafakası olarak her ay davalı karşı davacıdan alınarak davacı- karşı davalıya verilmesine, maddî ve manevî tazminat koşulları oluştuğu gerekçesi ile 35.000,00 TL maddî, 35.000,00 TL manevî tazminatın kararın kesinleşmesinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı -karşı davacıdan alınarak davacı- karşı davalıya verilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde her iki taraf vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı- karşı davalı kadın vekili; tazminatlar ve nafakaların miktarları yönünden kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Davalı- karşı davacı erkek vekili; her iki boşanma davası ve fer'îleri yönünden kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; Mahkemece erkeğe yüklenen iş yerinde çalışan diğer kadın elemanlara sarkıntılığa varan davranışlarda bulunma, geç saatlere kadar iş yerinde çalışan bayanla iş yerinde kalma kusurlarının kadın tarafından vakıa olarak dayanılmaması nedeniyle erkeğin kusurları arasından çıkarılması gerektiği, bu durumda dahi erkeğin yine ağır kusurlu olduğu, tarafların tespit edilen ekonomik ve sosyal durumları, boşanmaya yol açan olaylardaki kusur dereceleri, paranın alım gücü, kişilik haklarına yapılan saldırı ile boşanma yüzünden zedelenen mevcut ve beklenen menfaatlerin kapsamı dikkate alındığında kadın yararına takdir edilen maddî ve manevî tazminat az olduğu, ortak çocukların üstün menfaatleri de gözetilerek babalık duygularını tatmine elverişli, çocukların da baba sevgisi ve şefkatini tatmasına yeterli, daha uygun süreyle kişisel ilişki tesisi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı bulunduğu, velâyeti anneye verilen ortak çocuklarla baba arasında uygun süre ile kişisel ilişki kurulmasına karar verilmesi gerektiği gerekçesi ile tarafların istinaf istemlerinin kısmen kabulüne, kararın kusur belirlemesine ilişkin gerekçesinin yukarıda gösterildiği şekilde düzeltilmesine, hükmün 3, 6 ve 7 nolu bentlerinin kaldırılmasına, yerlerine gerekçeye uygun aşağıdaki şekilde yeni bentler oluşturulmasına, yerine yeni bent oluşturulmasına karar verilmeyen hüküm fıkralarının aynen muhafazasına, ortak çocukların velâyetlerinin anneye verilmesine, velâyeti anneye verilen ortak çocuklar ile baba arasında kişisel ilişki kurulmasına, velâyet ve kişisel ilişki kararının tedbirende uygulanmasına, kadın yararına faizi ile birlikte 100.000,00 TL maddî ve 100.00,00 TL manevî tazminata, tarafların sair istinaf istemlerinin ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde her iki taraf vekilince temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davalı- karşı davacı erkek vekili; erkeğin davasının reddi, kadının davasının kabulü, kusur belirlemesi, aleyhine hükmedilen tazminatlar, nafakalar ve miktarları ile vekâlet ücreti yönünden kararın bozulmasını talep etmiştir.
2.Davacı- karşı davalı kadın vekili; tazminatlar ve nafaka miktarları yönünden kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taraflarca açılan karşılıklı boşanma davalarında taraflar arasında ortak hayatı temelinden sarsacak derecede ve birliğin devamına imkan vermeyecek nitelikte bir geçimsizlik bulunup bulunmadığı, geçimsizlik var ise kusurun kimden kaynaklandığı, kadının davasının kabulü ve erkeğin davasının reddi kararlarının doğru olup olmadığı, kadın yararına maddî-manevî tazminat ve nafaka koşullarının oluşup oluşmadığı ve miktarlarının uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 166 ncı maddesinin birinci fıkrası, 169 uncu maddesi, 174 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 175 inci maddesi. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu`nun 50 ve 51 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup taraf vekillerince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
03.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.