"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1024 E., 2023/1417 K.
KARAR : Başvurunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm kurma
İLK DERECE MAHKEMESİ : Gebze 3. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2019/135 E., 2022/206 K.
Taraflar arasındaki boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına ve fer'îlerine karar verilmiştir.
Kararın davalı erkek vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince, istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmünün kısmen kaldırılarak kaldırılan yönlerden yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına, sair istinaf taleplerinin esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı erkek vekili tarafından temyiz edilmekle;kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı kadın vekili dava dilekçesinde özetle; birliğin erkeğin kusurlu davranışları ile temelinden sarsıldığını iddia ederek, tarafların 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca boşanmalarına, ortak çocukların velâyetinin müvekkiline verilmesini, ortak çocuklar için aylık 500,00'er TL tedbir ve iştirak nafakasına, müvekkili yararına aylık 1.000,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı erkek vekili cevap dilekçesinde özetle; iddiaların gerçek dışı olduğunu, kusurun davacı kadında olduğunu, davanın reddi gerektiğini beyan etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıdaki tarih ve sayısı belirtilen kararı ile erkeğin, kadına fiziksel şiddet uyguladığı, çocuklara bıçak çekip çocuklara vurduğu, ortak çocuklara küfür ve hakaret ettiği, tehdit ettiği, kadına küfür ve hakaret ettiği, evin ve çocukların ihtiyaçlarını karşılamadığı, çocukların okumasına engel olduğu, eşyalara zarar verdiği, kadının ise evin ihtiyaçlarını kendi ailesine götürdüğü, iki tarafın da kusurlu olduğu ancak davalının ağır kusurlu olduğu, kadın yararına yoksulluk nafakası koşullarının oluştuğu, alınan sosyal inceleme raporlarında annenin çocukları dövdüğü, bu hususta anne aleyhine Gebze 10. Asliye Ceza Mahkemesi'nde dava açıldığı, dayılarının da çocukları tehdit ettiği, davalı tarafından sunulan fotoğraflarda da davacının ailesinin silahlı şiddet içerikli fotoğraflarının görüldüğü, istinabe yoluyla dinlenen çocuklar dayılarının şiddeti sebebi ile velâyetlerinin annelerine verilmesini istemdedikleri, istinabe yoluyla alınan son 15.11.2021 tarihli sosyal inceleme raporunda "baba ve annenin çocuklara sağlıklı büyüyebileceği ortamlar sağlayamadığı gözlemlenmiş olup iki tarafta da kalmanın benzer riskler taşıdığı anlaşılmış olup velâyete yönelik net bir kanat oluşturulamamıştır" şeklinde rapor hazırlandığı, tanıklardan ... ve ...'in tarafların ortak çocukları olup davalı babalarının kendilerine iyi davranmadığını, fiziksel şiddet uyguladığını beyan ettikler, davalı tanığı ... davalının ortak çocuklara fiziksel şiddet uyguladığını beyan ettiği, sunulan CD'ye dair bilirkişi raporunda davalının ortak çocuklara bıçak çektiği, tehdit ettiği, yakasından tuttuğu, vurduğu, ortak çocuk ...'in, Patnos İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'nden getirtilen devamsızlık karnesinde 61,5 gün devamsızlık yaptığı, tüm bu deliller bir arada değerlendirildiğinde anne ve babanın çocukların kötü muameleden korunma hakkını açıkça ihlal ettiği, özellikle babanın çocuklara bıçak çekmesinin çocukların en temel hakkı olan yaşama hakkını zedelediği, bununla birlikte çocukların her iki tarafta mevcut olan fiziksel şiddet potansiyelinin bedensel ve ruhsal gelişimleri açısından da sağlıklı gelişim hakkını zedelediği, çocukların fiziksel, ruhsal ve zihinsel yönden sağlıklı gelişim haklarının anne ve baba tarafından ihlal edildiği, çocukların eğitim haklarının zedelendiği kanaatine varılarak anne ve babanın çocuklara yeterli ilgiyi göstermediği, velâyet görevinin açıkça savsaklandığı anlaşılarak velâyetin kaldırılması, vasi tayini ve lüzum görülmesi halinde bakım tedbiri için gerekli ihbarlarda bulunulması gerektiği, gerekçesi ile davanın kabulü ile tarafların 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca boşanmalarına, ortak çocuğun velâyetinin anne ve babasından kaldırılmasına, vasi tayini hususunda ihbarda bulunulmasına, kadın yararına aylık 200,00 TL tedbir ve 600,00 TL yoksulluk nafakasına hükmedilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı erkek vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı erkek vekili istinaf dilekçesinde özetle; ortak çocuk ...'un velâyetinin babaya verilmemesi, aleyhine hükmedilen yoksulluk nafakası yönünden İlk Derece Mahkemesinin kararının lehine kaldırılmasını talep ederek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dosya içinde mevcut sosyal inceleme rapor içerikleri, ortak çocuğun beyanları ve diğer deliller birlikte değerlendirildiğinde velâyetin babaya verilmesi gerektiği halde yerinde olmayan gerekçe ile velâyetin anne ve babadan kaldırılmasına karar verilmesi usul ve yasaya aykırı oluğu, bu kapsamda ortak çocuk ...'in velâyetinin babaya verilmesine, çocuk ile anne arasında kişisel ilişki tesisine karar verilmesi gerektiği, boşanmaya neden olan olaylarda ağır kusurlu bulunmadığı anlaşılan düzenli ve yeterli geliri de bulunmayan bu anlamda boşanmayla birlikte yoksulluğa düşeceği anlaşılan kadın için yoksulluk nafakası takdir edilmesinde usul ve yasaya aykırı bir durum bulunmadığı gibi, takdir edilen yoksulluk nafakası miktarının da makul olduğu gerekçesi ile davalı erkek vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulüne, İlk Derece Mahkemesi kararının ilgili kısımlarının kaldırılmasına, ortak çocuk ...'un velâyetinin babaya verilmesine, anne ile yatılı olacak şekilde kişisel ilişki tesisine, davalı erkek vekilinin sair istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı erkek vekili tarafından temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı erkek vekili temyiz dilekçesinde özetle; yoksulluk nafakası yönünden Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, yoksulluk nafakası noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 175 inci maddesi 6100 sayılı Kanun'un 190 ıncı ve 194 üncü maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 inci maddesinin birinci fıkrası ve 371 inci maddesi;
3. Değerlendirme
a) Davalı erkek vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde; tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı erkek vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
b) Ortak çocuk ...'un velâyet düzenlemesi yönünden yapılan incelemede;
Bölge adliye mahkemesince ortak çocuk ...'un beyanı, dosya arasında yer alan sosyal inceleme raporları kapsamında ...'un velâyetinin babaya verilmesine karar verilmiş ise de; İlk Derece Mahkemesince davalı erkeğe yüklenen kusurlu davranışlar, tarafların ergin olan diğer ortak çocuklarının babaya ilişkin beyanları, 15.11.2021 tarihli sosyal inceleme raporunda babanın çocuklara sağlıklı büyüyebileceği ortam sağlayamadığı, velâyete ilişkin net bir kanaate ulaşılamadığı şeklindeki belirleme nazara alındığında;14.01.2020 tarihli velâyetin babaya verilmesi gerektiğine dair sosyal inceleme raporundaki değerlendirme, tek başına ortak çocuk ...'un velâyetinin babaya verilmesinin, çocuğun üstün yararına olduğunun kabulüne elverişli değildir. Ortak çocuk ...'un velâyetinin babaya verilip verilemeyeceği hususunda öncelikle çocuğun eğitim durumunun araştırılması, çocuğun yaşadığı yerde 3 uzmandan oluşacak şekilde bilirkişi incelemesi yapılması, gerektiğinde çocuğun tekrar beyanlarının alınması, sonrasında çocuğun üstün yararının belirlenmesi gerekirken, birbiri ile çelişen sosyal inceleme raporlarına atıf yapılarak eksik inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırıdır.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortak çocuk ...'un velâyet düzenlemesi yönünden BOZULMASINA,
2. Yukarıda (1) numaralı paragrafta belirtildiği üzere davalı erkek vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile kararın temyize konu bölümlerinin ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
10.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.