"İçtihat Metni"
...
MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1840 E., 2023/1786 K.
DAVA TARİHİ : 30.01.2022
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Mudanya 2. Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
SAYISI : 2022/54 E., 2023/108 K.
Taraflar arasındaki mal rejiminin tasfiyesinden kaynaklanan alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince Mahkemenin yetkisizliğine, karar kesinleştiğinde dosyanın yetkili ve görevli Gaziantep Nöbetçi Aile Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Kararın davacı kadın vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı kadın vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı kadın vekili dava dilekçesinde; tasfiyeye konu araç, taşınmaz ve banka hesaplarındaki mevduatlar ile ilgili katılma alacağının dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1.000,00 TL’sinin tahsilini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı erkek cevap dilekçesinde; Mahkemenin yetkisiz olduğunu belirterek yetkisizlik itirazında bulunmuş, davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, tarafların boşanma davalarının ve ikametlerinin Gaziantep olduğu gerekçesiyle Mahkemenin yetkisizliğine, yetkisizlik kararı kesinleştiğinde ve tarafların iki haftalık süre içinde başvurması halinde dosyasının görevli ve yetkili Gaziantep Nöbetçi Aile Mahkemesi'ne gönderilmesine, aksi takdirde davanın açılmamış sayılacağının ve Mahkemece bu konuda re'sen karar verileceğinin taraflara ihtarına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı kadın vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı kadın vekili istinaf dilekçesinde; davalının Bursa'da öğretmen olarak çalıştığını, müvekkilini zor duruma düşürmek için adres kaydını Gaziantep'e aldığını, ardında davalının Gaziantep'te boşanma davası açtığını belirterek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 214 üncü maddesinin birinci fıkrasının (2) inci alt bendi uyarınca mal rejiminin tasfiyesinden kaynaklanan alacak davalarına ilişkin düzenlenen yetkinin kesin yetki kuralı şeklinde düzenlenmediği, bu nitelikteki davalarda 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 6 ncı maddesi uyarınca genel yetki kuralının da geçerli olduğu, bu nedenle İlk Derece Mahkemesince gerekçede kesin yetkiden bahsedilmesi usul ve yasaya uygun değil ise de; sonuç olarak boşanma davasının Gaziantep Aile Mahkemesinde görülmekte olması nedeniyle yetkisizlik kararı verilmesinin doğru olduğu gerekçesiyle; başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı kadın vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı kadın vekili temyiz dilekçesinde; davalının Bursa'da öğretmen olarak çalıştığını, müvekkilini zor duruma düşürmek için adres kaydını Gaziantep'e aldığını, ardında davalının Gaziantep'te boşanma davası açtığını belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, Mahkemenin yetkili olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. Dava, mal rejiminin tasfiyesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun'un 5 inci ve devamı maddeleri, 10 uncu maddesi, 165 inci maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri; 4721 sayılı Kanun'un 214 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1.Mal rejiminin tasfiyesine ilişkin davalarda boşanmaya, evliliğin iptaline veya hakim tarafından mal ayrılığına karar verilmesi durumunda bu davalarda yetkili olan mahkemelerin yetkilidir (4721 sayılı Kanun md. 214/2)
2.Bir davada hüküm verilebilmesi, başka bir davaya, idari makamın tespitine yahut dava konusuyla ilgili bir hukuki ilişkinin mevcut olup olmadığına kısmen veya tamamen bağlı ise mahkemece o davanın sonuçlanmasına veya idari makamın kararına kadar yargılama bekletilebilir (6100 sayılı Kanun md. 165/1)
3.Somut olayda, Mahkemece yazılı şekilde karar verilmiş ise de, karar hatalı olmuştur. Şöyle ki, dosya kapsamı ve UYAP sistemi üzerinden yapılan incelemede, taraflar arasında önce kadın tarafından Mudanya'da açılan boşanma davası olduğu, kadının açtığı boşanma dava dosyasında verilen yetkisizlik kararının ilgili Bölge Adliye Mahkemesince kaldırıldığı, erkek tarafından da Gaziantep'te açılan boşanma davası olduğu, erkeğin açtığı boşanma dava dosyasında da ön inceleme duruşmasında yetkisizlik itirazının reddine karar verildiği, şu aşamada taraflar arasındaki boşanma davasının hangi mahkemede devam ettiğinin tespit edilemediği, nüfus kaydına göre de tarafların halen evli oldukları, taraflar arasında devam eden boşanma davalarındaki yetkili mahkemenin kesinleşip kesinleşmediğinin belli olmadığı anlaşılmaktadır. O halde, Mahkemece, boşanma davalarında yetkili olan mahkemenin kesinleşmesinın bekletici sorun yapılarak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olmuş, bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan harcın istek halinde yatırana iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
18.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.