"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 42. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1912 E., 2023/2014 K.
KARAR : Bozma ilamına uyularak, yeniden esas hakkında hüküm tesisi
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen boşanma davalarında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının maddî tazminatın miktarı yönünden kısmen bozulmasına, sair yönlerden onanmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; maddî tazminata karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı-davalı kadın vekili dava dilekçesinde; davanın kabulü ile tarafların 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (4721 sayılı Kanun) 161 inci, 162 nci ve devamı maddeleri gereğince boşanmalarına, ortak çocukların velâyetinin anneye bırakılmasına, ortak çocuklar yararına ayrı ayrı aylık 8.000,00 TL tedbir ve iştirak nafakasına, kadın yararına aylık 20.000,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakasına, kadın yararına faizi ile birlikte 10.000.000,00 TL maddî ve 5.000.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı-davacı erkek vekili cevap ve karşı dava dilekçesinde özetle; asıl davanın reddi ile karşı davanın kabulüne, tarafların 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci fıkrası gereğince boşanmalarına, ortak çocukların velâyetinin babaya verilmesine, erkek yararına 500.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 18.09.2018 tarihli kararı ile erkeğin eğlence yerlerine gittiği, para karşılığı kadınlarla birlikte olduğu, bir tartışma esnasında eşine şiddet uyguladığı, eşinin annesinin yanında aç köpeksiniz siz dediği, boşanmaya sebep olan olaylarda erkeğin tam kusurlu olduğu belirtilerek erkeğin davasının reddine, kadının zina ve şiddete dayalı boşanma talebinin kabulü ile tarafların boşanmalarına, ortak çocukların velâyetinin anneye verilmesine, ortak çocuklar yararına aylık ayrı ayrı 5.000,00 TL tedbir ve iştirak nafakasına, kadın yararına aylık 7.000,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakasına, kadın yararına 300.000,00 TL maddî ve 200.000,00 TL manevî tazminata karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davacı-davalı kadın vekili, tazminat ve nafakaların miktarı yönünden, davalı-davacı erkek vekili her iki boşanma davası, tazminatlar, nafakalar, velâyet, kişisel ilişki ve kendi taleplerinin reddi yönünden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 23.12.2021 tarihli kararı ile istinaf başvurularının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) nci alt bendi gereğince kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm kurmak suretiyle; İlk Derece Mahkemesinin şiddete yönelik davanın kabulüne ilişkin kararın kaldırılmasına, kadının 4721 sayılı Kanun'un 162 nci maddesi gereği açtığı davanın reddine, ortak çocuklar yararına ayrı ayrı 7.000,00 TL iştirak nafakasına, kadın yararına kararın kesinleşmesi ile birlikte yasal faiz uygulanarak 1.000.000,00 TL maddî ve 800.000,00 TL manevî tazminat ödenmesine, erkeğin manevî tazminat talebinin reddine, tarafların sair istinaf istemlerinin esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1.Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davacı-davalı kadın tarafından, tazminat ve nafaka miktarları ile nafakaların artış oranına karar verilmemesi yönünden; davalı-davacı erkek tarafından ise her iki boşanma davası ile boşanmanın fer'îleri ve tashih şerhi yönünden temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Dairemiz 15.11.2022 tarihli kararı ile tarafların tespit edilen ekonomik ve sosyal durumlarına, boşanmaya yol açan olaylardaki kusur derecelerine, paranın alım gücüne, ihlal edilen mevcut ve beklenen menfaatlerin kapsamına nazaran, davacı-karşı davalı kadın yararına hükmolunan maddî tazminatın az olduğundan bahisle hükmün bozulmasına, bozma kapsamı dışında kalan temyize konu diğer bölümlerin ise onanmasına karar verilmiştir.
B. İkinci Bozma Kararı
1.Bozmaya uyan Bölge Adliye Mahkemesi verilen karara karşı süresi içinde tarafların ekonomik ve sosyal durumlarına, paranın alım gücüne, günün ekonomik koşulları ile ihlal edilen mevcut ve beklenen menfaate göre az olduğundan davacı-davalının maddî tazminatın miktarına yönelik istinaf talebinin kabulüne, İlk Derece Mahkemesi kararının buna ilişkin kısmının kaldırılmasına, kadın lehine 1.500.000,00 TL maddî tazminata karar verilmiş, Bölge Adliye Mahkemesinin kararına karşı davacı-davalı kadın vekili, maddî tazminatın miktarı ve vekâlet ücreti yönlerinden, davalı-davacı erkek vekili maddî tazminatın miktarı yönünden
temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Dairenin 11.10.2023 tarihli kararı ile tarafların tespit edilen ekonomik ve sosyal durumları, boşanmaya yol açan olaylardaki kusur dereceleri, paranın alım gücü ile ihlâl edilen mevcut ve beklenen menfaatlerin kapsamı dikkate alındığında davacı-davalı kadın yararına takdir edilen maddî tazminat az olduğundan bahisle hükmün bozulmasına, diğer yönden hükmün onanmasına karar verilmiştir.
C. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bozmaya uyan Bölge Adliye Mahkemesince yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı-davalının maddî tazminat talebinin kısmen kabulü ile 3.000.000,00 TL maddî tazminatın boşanma kararının kesinleştiği tarihten itibaren işleyecek yasal faizi ile davalı-davacıdan alınarak davacı-davalıya verilmesine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı-davalı kadın vekili; maddî tazminatın miktarı ve vekâlet ücretinin usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalı-davacı erkek vekili; maddî tazminatın miktarının usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kadın yararına hükmedilen maddî tazminat miktarı ile bozma sonrası açılan zorunlu duruşma nedeniyle vekâlet ücretine hükmedilmesinin yerinde olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Kanun'un 4 üncü ve 6 ncı maddeleri, 161 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 162 nci maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 169 uncu maddesi, 174 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 175 inci maddesi, 182 nci, 324 üncü, 327 nci, 328 inci, 329 uncu, 330 uncu ve 336 ncı maddeleri. 6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddesi. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (6098 sayılı Kanun) 50 nci ve 51 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Temyizen incelenen Bölge Adliye Mahkemesi kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olduğu anlaşılmakla; davalı- davacı erkek vekilinin tüm, davacı-davalı kadın vekilinin aşağıdaki paragraf kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.Tarafların tespit edilen ekonomik ve sosyal durumları, boşanmaya yol açan olaylardaki kusur dereceleri, paranın alım gücü ile ihlâl edilen mevcut ve beklenen menfaat dikkate alındığında kadın yararına takdir edilen maddî tazminat azdır. 4721 sayılı Kanun'un 4 üncü maddesindeki hakkaniyet ilkesi ile 6098 sayılı Kanun'un 50 nci ve 51 inci maddesi hükümleri dikkate alınarak daha uygun miktarda maddî tazminat takdiri gerekir. Bu yönler gözetilmeden hüküm tesisi doğru bulunmamıştır.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Davalı-davacı erkeğin tüm, davacı-davalı kadının bozma kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2.Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının maddî tazminatın miktarı yönünden davacı-davalı kadın yararına BOZULMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden ...'ya yükletilmesine,
Peşin alınan harcın istek halinde yatıran ...'e geri verilmesine,
Dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
03.04.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
...