"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1865 E., 2023/2818 K.
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Beykoz 2. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2022/547 E., 2023/285 K.
Taraflar arasındaki mal rejiminin tasfiyesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince yetkisizlik karar verilmiştir.
Kararın davacı kadın vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı kadın vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı kadın vekili dava dilekçesinde; dava dilekçesinde ayrıntıları belirtilen mallar yönünden mal rejiminin tasfiyesi ile belirsiz alacak olarak şimdilik 1.000.000,00 TL'nin faizi ile birlikte tahsilini, davalının zina nedeniyle mal rejimininden kaynaklı alacak hakkı olmadığının gözetilerek tasfiyenin yapılmasını talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı erkek vekili cevap dilekçesinde; yetkili mahkemenin Ankara Aile Mahkemeleri olduğunu, davacının iddialarının asılsız olduğunu belirterek; davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
1. Dava, boşanma davası ile birlikte açılmış olup boşanma dava dosyasından 21.06.2022 tarihinde ayrılmasına karar verilmiştir.
2. İlk Derece Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 9 uncu maddesi uyarınca Türkiye'de yerleşim yeri bulunmayanlar hakkında genel yetkili mahkemenin davalının Türkiye'deki mutad meskeninin bulunduğu yer mahkemesi olduğu, dava dilekçesinde davalının adresi mernis adresi olarak gösterildiği ve mernis adresinin de "... " adresi olduğu, davalının Türkiye'deki mutad meskeninin Ankara'da olduğu, yetkili mahkeminin Ankara Mahkemeleri olduğu; kaldı ki 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuk Hakkında Kanun'un (5718 sayılı Kanun) 41 inci maddesinde "Türk vatandaşlarının kişi hâllerine ilişkin davaları, yabancı ülke mahkemelerinde açılmadığı veya açılamadığı takdirde Türkiye’de yer itibariyle yetkili mahkemede, bulunmaması hâlinde ilgilinin sâkin olduğu yer, Türkiye’de sâkin değilse Türkiye’deki son yerleşim yeri mahkemesinde, o da bulunmadığı takdirde Ankara, İstanbul veya İzmir mahkemelerinden birinde görülür." şeklindeki düzenlemeden kastedilenin İstanbul mahkemelerinin İstanbul Adliyesi Mahkemeleri olup Beykoz İlçesi Mahkemelerinin bu madde kapsamında yetkili olmadığı gerekçesiyle; mahkemenin yetkisizliğine, karar kesinleştiğinde ve talep halinde dosyanın görevli ve yetkili Ankara Nöbetçi Aile Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı kadın vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı kadın vekili istinaf dilekçesinde; müvekkilinin 2017 tarihinden beri ve dava tarihinde de ikametgahının İngiltere olduğuna dair resmi belgeler sunduklarını, çocuklarıyla birlikte Londra'da aile konutu şerhi bulunan adreste yaşadıklarını, çocuklarının eğitiminin de İngiltere'de sürdüğünü, yurtdışına taşınma tarihinin 30.04.2019 tarihi olduğunu, bu tarihin dava tarihinden önce olduğunu, kaldı ki yılın 9 ayını Londra’da geçirdiklerini, bu nedenle yetkisizlik kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek; istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, mal rejiminin tasfiyesine ilişkin davalarda, yetkiyi düzenleyen 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 214 üncü maddesinin ikinci fıkrasına göre; eşler veya mirasçılar arasındaki mal rejiminin tasfiyesine ilişkin davalarda boşanmaya, evliliğin iptaline veya hâkim tarafından mal ayrılığına karar verilmesi durumunda, bu davalarda yetkili olan mahkemelerin yetkili olduğu, işbu yetki kuralının kesin nitelikte yetki kuralı olmadığı; somut olayda, taraflar arasında görülen Beykoz 2. Aile Mahkemesinin 2022/544 Esas sayılı dosyasındaki boşanma davasında “Ankara Mahkemelerinin yetkili olduğu gerekçesi ile” verilen yetkisizlik kararının istinaf edilmesi üzerine İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 38. Hukuk Dairesinin 2023/583 Esas ve 2023/792 Karar sayılı kararı ile davacı tarafın istinaf talebinin kesin olmak üzere esastan reddine karar verildiği, davalı tarafça süresi içinde yetki itirazında bulunulduğu, tarafların yerleşim yeri adreslerinin Ankara olduğu, 5718 sayılı Kanun'un 41 inci maddesinin uygulanması halinde dahi Ankara, İstanbul veya İzmir mahkemelerinin yetkili olduğu, davanın Beykoz'da açıldığı, Beykoz Mahkemelerinin bu durumda da yetkili olmadığı, yetkisizlik kararında isabetsizlik görülmediği gerekçesiyle; başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı kadın vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı kadın vekili temyiz dilekçesinde; müvekkilinin 2017 tarihinden beri ve dava tarihinde de ikametgahının İngiltere olduğuna dair resmi belgeler sunduklarını, çocuklarıyla birlikte Londra'da aile konutu şerhi bulunan adreste yaşadıklarını, çocuklarının eğitiminin de İngiltere'de sürdüğünü, yurtdışına taşınma tarihinin 30.04.2019 tarihi olduğunu, bu tarihin dava tarihinden önce olduğunu, kaldı ki yılın 9 ayını Londra’da geçirdiklerini, bu nedenle yetkisizlik kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, yetkili mahkemenin belirlenmesi noktasında toplanmaktadır. Dava, mal rejiminin tasfiyesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun'un 5 ve devamı maddeleri, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri; 4721 sayılı Kanun'un, 214 üncü maddesinin ikinci fıkrası; 5718 sayılı Kanun'un 41 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı kadın vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
04.04.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
...