"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
SAYISI : 2024/67 E., 2024/152 K.
KARAR : Kısmen kabul
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen ziynet alacağı davasından dolaya yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi esastan ret kararının kaldırılmasına, İlk Derece Mahkemesi kararının kısmen onanmasına, kısmen bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulü ile kararda belirtilen ziynet eşyalarının davacı kadına aynen iadesine, aynen iadenin mümkün olmaması halinde bedelinin ödenmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı erkek vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1.Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalının 2016 yılında satın aldığı, 2017 yılında sattığı plakasını bilmedikleri Ankara plakalı aracın katılma alacağına dahil edilmesini talep ettiklerini, ayrıca düğünde müvekkiline 15 adet bilezik, saat arkası, 18 ayar set, altın kaplama saat hediye edildiğini, düğünde altın kesesi bulunduğunu, hediye altınların bu keseye atıldığını, müvekkilinin eve geldiğinde altın kesesinde bulunan altınları saydığını, müvekkili ve davalının üzerine takılan ve kesedekilerle birlikte 3 adet büyük altın, 8 adet küçük altın bulunduğunu, balayına gidip geldikten sonra davalının annesinin müvekkilinden altınları zorla aldığını, müvekkilinin davalının ailesi ile yaşadığını, davalının ailesinin düğüne masraf yaptıklarını, bu altınları masraflar için kullanacaklarını ifade ederek ziynet eşyalarını zorla aldıklarını, ziynet eşyalarının tekrar iade edilmediğini, bu sebeplerle fazlaya ilişkin hakları saklı kalarak 1.000,00 TL ziynet eşyasının bedelinin ödenmesine ya da aynen iadesine karar verilmesini, bu sebeplerle fazlaya ilişkin hakları saklı kalarak 1.000,00 TL katılma ve değer artış payı alacağının, 1.000,00 TL ziynet eşyası alacağının dava tarihiden işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
2.Davacı vekili 28.09.2021 tarihli dilekçesi ile ziynet alacağı davasında talebini 153.375,00 TL, katılma alacağı davasında 15.581,78 TL olarak ıslah etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava dilekçesinin usule uygun olmadığını, belirsiz alacak davası açılamayacağını, dava dilekçesinde hiç bir hak veya mal varlığından bahsetmeksizin talepte bulunulduğunu, müvekkilinin hiç bir mal varlığı olmadığını, dava dilekçesinde belirtilen aracın kaynağının ... plakalı 1984 model mercedes otomobilin satılması ile elde edilen para olduğunu, bunun da kişisel mal olduğunu, tarafların müvekkilinin babasının hacılar kasabasındaki üç katlı binanın bir katında ikamet ettiklerini, davacının Kayseri'de oturmak istediğini, bu sebeple ortak haneyi terk ederek baba evine gittiğini, davalının gelirini davacıya söylediğinde "altınlarımı satıp öderim senden beklemiyorum" dediğini, davalının ısrarı ile altınlar satılarak dairenin kiralandığını, ziynet eşyaları ile bir yıllık kira bedelinin ödendiğini, ikinci yıl kirasının müvekkilinin babası tarafından ödendiğini, üçüncü yılın kirası bulunamayınca tekrar davalının babasının hacılar kasabasındaki evine döndüklerini, davacının bileziklerden birini ve alyansını kaybettiğini beyan ettiğini, bu sebeplerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıdaki tarih ve sayısı belirtilen kararı ile tarafların evlendikten sonra davalının babasına ait Hacılar ilçesindeki evde bir süre yaşadıkları, davacının Kayseri'de yaşamak istemesi, davalının ekonomik olarak zorlanacağı gerekçesi ile bunu kabul etmediği ve tarafların fiilen ayrıldıkları, ayrılık süreci içinde davacının ziynet eşyalarının satılarak evin kirasının ödenmesini talep etmesi üzerine, tarafların Kayseri'de ev kiralayarak kirasını da ziynet eşyalarını bozdurarak davalının ödediği, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun)186 ncı maddesinin 3 üncü fıkrasına göre eşler birliğin giderlerini güçleri oranlarında emek ve mal varlıkları ile katılacakları, bu maddeye göre eşler evlilik birliğinin devamı için birliğin giderlerini beraber katılması gerektiği, ancak bu gereklilik rızaya dayalı olduğu, davacı kiralık eve çıkmak için altınlardan vazgeçtiğini, altınların satılarak kira bedelinin ödenmesini talep ettiğinden rızaya dayalı olarak ziynet eşyalarını birliğin giderleri için kullandığı sonuç ve kanaatine varıldığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; ziynetlerin müvekkilinden zorla alındığını ve iade edilmediğini, altınların iş kurulacağı gerekçesi ile müvekkilinden alındığını, ziynetlerin kişisel mal niteliğinde olduğunu, ziynetlerin varlığının ispatlandığını, müvekkilinin elinden rızası dışında alındığının sabit olduğunu, boşanma dava dosyası ile bu hususların sabit olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesinin kararının lehine kaldırılmasını talep ederek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacıya düğününde 15 adet her biri 23 gram ağırlığında 22 ayar altın bilezik, 1 adet 30 gram ağırlığında 14 ayar altın saat arkası bilezik, 1 adet 40 gram ağırlığında 14 ayar altın set, 1 adet altın kaplama saat, 3 adet cumhuriyet altını, 8 adet çeyrek altın takıldığı, bu ziynet eşyalarının davacıya bağışlandığı ve davacının kişisel malı niteliğinde olduğu, davacının, ziynetlerini kendi rızası ile bağımsız konutlarının olmaması nedeniyle bir süre ayrılık yaşamalarından sonra temin edilen bağımsız konutun kirasının karşılaması için davalıya verildiği, davalının da ziynetleri bozdurmak suretiyle bağımsız konutun kirasını ödediği, davacının kendi rızası ile ziynet eşyalarının vermek suretiyle evlilik birliğinin giderlerine katıldığı, 4721 sayılı Kanun'un 186 ncı maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında rıza ile verdiği sabit olan ziynetlerini geri istenemeyeceği, İlk Derece Mahkemesinin ziynet eşyalarına ilişkin talebin reddine dair kararında isabetsizlik bulunmadığı gerekçesi ile istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1.Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davacı vekili tarafından temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Dairenin 27.11.2023 tarihli, 2022/5032 Esas, 2023/5670 Karar sayılı kararı ile; "...Davacı kadın düğünde kendisine takılan ziynet eşyalarının zorla elinden alındığını ve iade edilmediğini iddia ederek, ziynetlerin aynen iadesine ya da bedeline hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiş, davalı erkek dilekçeler aşamasında düğünde takılan takıların kadın tarafından ortak evin kira parasının karşılanması için bağışlandığını savunmuştur. Evlilik sırasında kadına ziynet eşyalarının takıldığı toplanan kanıtlardan anlaşılmaktadır. Bu durumda ziynet eşyalarının iade edilmemek üzere erkeğe verildiğinin, kadının isteği ve onayı ile bozdurulup harcandığının kanıtlanması halinde erkek almış olduğu ziynet eşyalarını iadeden kurtulur. Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan her biri, hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlüdür. Dosya kapsamı tarafların iddia ve savunmaları, tanık anlatımları hep birlikte değerlendirildiğinde; davacı kadına düğünde takılan ziynetlerden 6 adet bilezik, 1 set takım, 1 küpe ve 1 alyansın kadın tarafından evin kirasının ödenmesi için iade edilmemek üzere bozdurulduğu, bu hususun özellikle tanık ...'nün, kadının "ziynet eşyalarından vazgeçtiği, satıp evin kirasını ödemek istediğini söyledi" şeklindeki beyanı ile de sabit olduğu, bu ziynetler yönünden davanın reddedilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı, buna karşın varlığı ispat edilen ve dava konusu yapılan diğer ziynetlerin iade edilmemek üzere kadın tarafından erkeğe verildiği yahut erkek tarafından kadına yeniden iade edildiği hususlarının ispatlanmadığı anlaşılmaktadır. O halde Mahkemece kira parasının ödenmesi için kadın tarafından bağışlanan ziynetler dışında kalan ve varlığı ispat edilen diğer ziynet eşyaları yönünden davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde isteğin tümden reddi doğru olmamış ve hükmün bozulması gerekmiştir" denilerek, temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesinin kararının kaldırılmasına, ziynet alacağı davasına yönelik İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; Yargıtay ilamında kadının 6 adet bilezik, 1 adet set, 1 küpe ve 1 alyansı evin kirasının ödenmesi için bozdurduğu, bu ziynetler yönünden davanın reddinde isabetsizlik bulunmadığının belirtildiği yine Bölge Adliye Mahkemesince kadına toplam 15 bilezik, 1 saat arkası, 1 set, 1 saat, 3 cumhuriyet altını, 8 adet çeyrek altın takıldığı belirtildiği gerekçaseyla; Yargıtay bozma ilamı gereğince, kadının rızası ile bozdurduğu ziynet eşyaları kadına takılan toplam altından düşülerek (9 adet bilezik, 1 saat arkası, 1 saat, 8 adet çeyrek altın ve 3 cumhuriyet altını yönünden) davacının davasının kısmen kabulü ile; 9 Adet her biri 22 ayar ve 23 gram fantezi ve işçiliği olmayan bileziğin, 1 adet 14 ayar 30 gram saat arkası kelepçenin, 1 adet saatin, 8 adet çeyrek altının, 3 adet cumhuriyet altınının davacı kadına aynen iadesine, bunun mümkün olmaması halinde 9 Adet her biri 22 ayar ve 23 gram fantezi ve işçiliği olmayan bilezik (73.485,00 TL), 1 adet 14 ayar 30 gram saat arkası kelepçe (8.340,00 TL), 1 adet saat (300,00 TL), 8 adet çeyrek altın (4.840,00 TL), 3 adet cumhuriyet altın (7.260,00 TL) olmak üzere toplam 94.225,00 TL'nin dava tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte davacı kadına ödenmesine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı erkek vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı erkek vekili temyiz dilekçesinde özetle; Mahkeme ve Yargıtay dairesi, kira ödemesi için ziynet eşyalarının davacı kadının isteği ile bozdurulduğunu kabul ettiğini, kabule göre ziynet eşyalarının davacı kadından alınmadığı ve kadının yedinde ve tasarrufunda olduğunun kesinleştiğini, kadında olduğu belirlenen ziynet eşyalarının müvekkilden alınarak davacıya verilmesine karar verilmesinin hem İlk Derece Mahkemesinin hem Yargıtay Dairesinin kendi kabullerine aykırı olduğunu ve kararın bu nedenlerle usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, Mahkemece bozmaya uygun karar verilip verilmediği noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Kanun'un 4 üncü, 6 ncı, 220 nci, 222 nci ve 226 ncı maddeleri. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olduğu anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı erkek vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,18.04.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.