"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/3127 E., 2024/117 K.
KARAR : Başvurunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Gemlik 2. Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
SAYISI : 2023/19 E., 2023/506 K.
Taraflar arasındaki üçüncü kişi ile çocuk arasında kişisel ilişki kurulması davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde; oğulları ... ile davalının evliliğinden ortak bir çocuklarının olduğunu, davacıların oğlunun 10.02.2021 tarihinde vefat ettiğini, babanın vefat etmesi nedeniyle çocuğun velâyetinin davalı annede kaldığını, oğulları vefat ettikten sonra davalının yaşadıkları konutu kendi ailesinin baskısı ile terk ettiğini ve babasının evine döndüğünü, davalı ve ailesinin bir saatlik süreler ile davalının babasının evinde torunlarını görmesine izin verdiğini, davacılar ile torunları arasında haftasonu en az bir gün yanlarına almak sureti ile kişisel ilişki tesisini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davanın reddedilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
1.İlk Derece Mahkemesinin 14.04.2022 tarihli, 2021/325 Esas,2022/279 Karar sayılı kararı ile davanın kısmen kabulüne çocuk Tamer ile davacılar arasında her ayın 1. ve 3. Haftası pazar günü sabah saat 11:00 ile akşam sabah 17:00 arası, dini bayramların 2. Günleri saat 11.00 ile, 17.00 arasında, şahsi ilişki tesisine, süre bittiğinde davalı anneye teslimine, davacının yaz tatiline ilişkin talep etmiş olduğu şahsi ilişkinin reddine karar verilmiş, davalı vekili tüm yönlerden, davacılar vekili; şahsi ilişkinin süresi yönünden istinaf kanun yoluna başvurmuş, Bölge Adliye Mahkemesinin 28.12.2022 tarihli, 2022/2507 Esas, 2022/2547 Karar sayılı kararı ile davanın, ortak çocuk ile davacılar arasında kişisel ilişki kurulması talebine ilişkin olup yazılı yargılama usulüne tabi olduğu, tensip zaptında davanın basit yargılama usulü hükümlerine göre yürütülmesine karar verildiği, yazılı yargılama usulünde tamamlanması gereken dilekçeler safhası tamamlanmadan ön inceleme duruşma günü verilerek yargılamanın basit usulde yapılmasının usul ve yasaya uygun olmadığı, tarafların istinaf talebinin kabulü ile; İlk Derece Mahkemesinin kararının kaldırılmasına, yazılı yargılama usulüne göre dilekçeler aşamasının tamamlanmasından sonra ön inceleme duruşma günü belirlenip taraflara tebliğ edilerek, yargılamanın diğer aşamaları da yazılı yargılama usulüne göre tamamlanarak, sonucuna göre karar verilmesi için dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
2.İlk Derece Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile tüm tanıkların beyanlarında, davacılar ile davalının çocuğu gösterme konusunda aralarında bir problemin olduğu, iş bu problem nedeni ile davacıların iş bu davayı açtığı, davacıların torunlarını görme açısından ebeveynmiş gibi görme taleplerinin olduğu, bunun mümkün olmayacağı, davalının celseler esnasında sürekli anne gözetiminde göstermeye yönelik talebine yönelik ise, mümkün olmayacağı, davalının cevap dilekçesinde belirtmiş olduğu davacılardan biri olan ...'nın, alkol tüketimine ilişkiye geçmişte sabıkası bulunduğuna dair iddiası mahkemece, torunu görme açısından hem duruşma esnasında hal v tavırları hem de alınan sosyal inceleme raporları dikkate alınarak bir sakınca görülmediği, davacıların dava dilekçesindeki talep kısmında yaz tatillerinde görmeye yönelik talebi ise, velâyet sahibi davalı yönünden velayet hakkının kullanılmasının kısıtlayıcı olacağı şekliden mahkemece hem kanaat oluştuğundan davacıların bu talebi yerinde görülmediği gerekçesi ile davanın kısmen kabulü ile çocuk ile davacılar arasında her ayın 1. Ve 3. Haftası pazar günü sabah saat 11.00 ile akşam sabah 17.00 arası, dini bayramların 2. Günleri saat 11.00 ile, 17.00 arasında, şahsi ilişki tesisine, süre bittiğinde davalı anneye teslimine, davacının yaz tatiline ilişkin talep etmiş olduğu şahsi ilişkinin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacılar vekili istinaf dilekçesinde; kişisel ilişkinin süresi yönünden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2. Davalı vekili istinaf dilekçesinde; davanın kabulü yönünden istinaf buşvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dosyadaki yazılar, kararın dayandığı deliller ve delillerin takdirinde bir yanlışlık görülmemesine göre, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri ile re'sen bakılacak kamu düzenini ilgilendiren hususlar dikkate alındığında, ilk derece mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı, İlk Derece Mahkemesi tarafından yaşı küçük ile davacılar arasında kurulan şahsi ilişki süreleri anne babaya tanınan genişlikte olmadığı gibi, davacıların torun sevgisinin tatmin edilmesine yönelik olarak da karar altına alınan sürelerin yeterli olduğu, davanın niteliği gereği davalı aleyhine yargılama giderlerine ve vekâlet ücretine hükmedilmesinde usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesi ile tarafların istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1-Davacılar vekili; davanın kısmen kabulünün usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
2-Davalı vekili; davanın kabulünün usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacılar ile torun arasında şahsi ilşki kurulması için gerekli şartların gerçekleşip gerçekleşmediği, kurulan kişisel ilişkinin süresinin çocuğun üstün yararına uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 inci ve 371 inci maddeleri, 4721 sayılı Kanun'un 325 nci, Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi 3 üncü, 9 uncu ve 12 nci maddesi, Çocuk Haklarının Kullanılmasına dair Avrupa Sözleşmesi 3 üncü, 6 ncı ve 4 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı vekilinin tüm, davacılar vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.Üçüncü kişilerin, koşulları gerçekleştiği takdirde çocukla kişisel ilişki kurma hakkı mevcut ise de kişisel ilişki süresinin anne ve babaya tanınan genişlikte olması beklenemez. Ancak, büyükanne ve büyükbabalarla torunları arasındaki kişisel ilişkinin çocukların bu kişilerle olan aile bağlarını geliştirip güçlendirecek ve bu kişilerin de torun sevgisini tatmalarına elverişli olacak yeterlilikte olması gerekir. Somut olayda, çocuğun yaşı ve davacılar yanında olmaya alışkın olması dikkate alındığında, davacı babaanne ve dede ile çocuk arasında uygun süreli ve yatılı olacak şekilde kişisel ilişki kurulmamış olması bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca Bölge Adliye Mahkemesi esastan ret kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
1.Davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddine,
2.Davacılar vekilinin kişisel ilişkinin süresine yönelik temyiz itirazının kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesinin esastan ret kararının KALDIRILMASINA İlk Derece Mahkemesi kararının hüküm fıkrasının (2.) ve (3.) numaralı bentlerinin hükümden tamamen çıkarılmasına yerine “ her ayın ilk Cumartesi günü sabah saat 10.00'dan Pazar günü akşam saat 17.00'e kadar, her yıl Temmuz ayının 1. günü saat 10.00'dan 5. günü saat 17.00'a kadar” cümlesinin yazılması suretiyle temyize konu kararın DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
04.07.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.