"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/915 E., 2024/174 K.
KARAR : Başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Batman 1. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2022/497 E., 2023/314 K.
Taraflar arasındaki aile konutu şerhi konulması davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince dava konusuz kaldığından esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir. Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile hükmün kaldırılmasına, dosyanın yeniden karar verilmek üzere İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Gönderme kararı sonrasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince dava konusuz kaldığından esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Batman 2. Aile Mahkemesi'nin 2021/131 Esas sayılı dosya üzerinden tarafların boşanma davalarının devam ettiğini, Diyarbakır ili, ... ilçesi, ... Mevkii 2145 ada 2 nolu parselde bulunan dairenin davalı ... adına kayıtlı olduğunu belirterek, Diyarbakır ili, ... ilçesi, ... Mevkii 2145 ada 2 nolu parseldeki taşınmazın üzerine aile konutu şerhi konulmasına ve devredilemez ve satılamaz şerhi konularak davacı ve çocuklarına tahsisine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
A. İlk Derece Mahkemesinin Birinci Kararı
İlk Derece Mahkemesinin 02.12.2021 tarihli ve 2021/147 Esas, 2021/532 Karar sayılı ilamı ile; davacının ortak konut olduğu iddiası ile davalı adına kayıtlı olan Diyarbakır İli ... İlçesi 2 Nolu Parsel sayılı taşınmaza aile konutu şerhi konulması isteminde bulunduğu, davalının davanın reddini savunduğu, davacı tarafından ... Tapu Müdürlüğüne başvuru yapıldığı ve 15.02.2021 tarih ve 4817 yevmiye numaralı işlem ile aile konutu şerhi konulmuş olmasına rağmen aynı konuda dava açıldığı gerekçesi ile dava konusuz kaldığından davanın esasına ilişkin karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesinin Gönderme Kararı
1.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili tarafından hükmün tamamı yönünden istinaf yoluna başvurmuştur.
2.Bölge Adliye Mahkemesinin 04.11.2022 tarih ve 2022/333 Esas, 2022/1043 Karar sayılı kararı ile; davacı vekilinin dava dilekçesinde mal rejiminin tasfiyesi talebinden bağımsız olarak dava konusu taşınmaza aile konutu şerhi konulması talebinde de bulunduğu, ancak bu davayı açarken tek nispi harç yatırdığı, davacının birbirinden bağımsız ve ayrı ayrı harca tabi iki davasının bulunduğu, yatırılan başvurma harcının dava dilekçesindeki tüm bu istekleri de kapsadığı, mal rejiminin tasfiyesi davası nispi harca, aile konutu şerhi konulması davası ise maktu harca tabi olduğu, eksik harç tamamlanmadan müteakip işlerin yapılamayacağı, o halde, aile konutu şerhi konulması davası yönünden alınması gereken maktu peşin harcın Harçlar Kanunu'nun 30-32 nci maddeleri gereğince tamamlattırılması, harcın tamamlanmaması halinde Harçlar Kanunu'nun 30 uncu maddesinde gösterilen usul çerçevesinde hareket edilmesi gerekirken, harç noksanlığı giderilmeden yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesi ile davacı vekilinin sair istinaf talepleri incelenmeksizin kararın kaldırılarak dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
C. İlk Derece Mahkemesinin Son Kararı
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının aile konutu olduğu iddiası ile davalı adına kayıtlı olan Diyarbakır ili ... ilçesi ... mevkii 2 Nolu Parsel sayılı taşınmaza aile konutu şerhi konulması isteminde bulunduğu, davalının davanın reddini savunduğu, davacı tarafından ... Tapu Müdürlüğüne başvuru yapıldığı ve 15.02.2021 tarih ve 4817 yevmiye numaralı işlem ile aile konutu şerhi konulduğu, yargılama sırasında taşınmazın 09.02.2022 tarihinde dava dışı 3. kişiye devredildiği, adres kayıt sistemi, Batman 2. Aile Mahkemesinin 2021/131 Esas ve Mahkemenin 2021/130 Esas sayılı dosyalarından yapılan kolluk araştırmalarından tarafların farklı adreslerde ikamet ettiği, taşınmazın aile konutu vasfı kalmadığı, davanın konusuz kaldığı, davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına ve baştaki haklılık oranına göre aile konutu şerhi konulmasına rağmen aynı konuda dava açılmış olması nedeniyle, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verildiği gerekçesi ile dava konusuz kaldığından davanın esasına ilişkin karar verilmesine yer olmadığına, yargılama harç ve giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, tarife uyarınca 4.600,00 TL maktu vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davanın kabulüne karar verilmemesi, yargılama harç ve giderleri, vekâlet ücreti, tefrik kararı verilmesi yönünden İlk Derece Mahkemesinin kararının lehine kaldırılmasını talep ederek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile hükmün usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesi ile istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle;davanın kabulüne karar verilmemesi, yargılama harç ve giderleri, vekâlet ücreti, tefrik kararı verilmesi yönünden Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davanın kabulü, yargılama harç ve giderleri ile vekâlet ücreti, mal rejimi davasından tefrikine kararı verilmesi noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Kanun'un 194 üncü maddesi; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 190 ıncı ve 194 üncü maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 inci maddesinin birinci fıkrası ve 371 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
24.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.