"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Adana Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2388 E., 2023/1872 K.
DAVA TARİHİ : 08.12.2014
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Reyhanlı 1. Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
SAYISI : 2019/340 E., 2020/468 K.
Taraflar arasındaki karşılıklı boşanma ve ziynet ile ev eşyası alacağı davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince asıl davanın kabulüne, tarafların boşanmalarına ve fer'îlerine, ziynet ve ev eşyası alacağı taleplerinin tefrikine karar verilmiştir. Kararın davalı-davacı erkek vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince, davalı-davacı erkek vekilinin istinaf talebinin kabulüne, İlk Derece Mahkemesince verilen kararının kaldırılmasına, dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Gönderme kararı sonrasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince asıl davanın kabulüne tarafların boşanmalarına ve boşanmanın fer'îlerine, karşı davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davalı-davacı erkek vekili tarafından karşı dava, kusur belirlemesi, kadın lehine hükmedilen nafakalar ve tazminatlar yönünden istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalı-davacı erkek vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı-davacı erkek vekili tarafından asıl davanın kabulü, karşı davanın reddi, tedbir ve yoksulluk nafakası ile maddî ve manevî tazminat takdiri yönünden temyiz edilmekle; kesinlik, süre temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda;
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) öngördüğü yargılama sistemine göre ilk derece mahkemesinin kesin olmayan kararına karşı önce istinaf yoluna başvurulabilmektedir. İstinaf başvurusu üzerine bölge adliye mahkemesince, başvuran tarafın istinaf başvurusunun usulden ya da esastan reddine karar verilebilir veya ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden hüküm kurulabilir. Bu durumda bölge adliye mahkemesi kararına karşı, istinaf başvurusu reddedilen tarafın ya da istinaf incelemesi sonucunda ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak yeni hüküm kurulması hâlinde aleyhine karar verilen tarafın temyiz hakkı bulunmaktadır. Başka bir deyişle istinaf başvurusunun reddi hâlinde bölge adliye mahkemesi kararına karşı temyiz hakkı sadece istinaf başvurusu reddedilen tarafa ait olup bu hâlde ilk derece mahkemesi kararını istinaf etmeyen tarafın temyiz hakkı bulunmadığı gibi ilk derece mahkemesi kararını sınırlı olarak istinafa getiren tarafın açıkça istinaf etmediği konularda da temyiz hakkı bulunmamaktadır.
Somut uyuşmazlıkta, İlk Derece Mahkemesince verilen kadının kabul edilen boşanma davasına ilişkin hüküm davalı-davacı erkek vekili tarafından istinaf edilmediğinden kesinleşmekle davalı-davacı erkeğin kadının kabul edilen boşanma davası yönünden temyiz dilekçesinin reddine karar vermek gerekir.
Davalı-davacı erkek vekilinin kadının kabul edilen boşanma davası dışındaki temyiz itirazları yönünden gerekli şartları taşıdığı anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenildikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı-davalı kadın vekili dava ve karşı dava cevap dilekçesinde özetle; erkeğin kadına hakaret ettiğini, fiziksel şiddet uyguladığını, ailesiyle görüşmesini engellediğini, başka kadınla ilişkisinin olduğunu iddia ederek asıl davanın kabulüne karşı davanın reddine, evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle tarafların boşanmalarına, kadın yararına aylık 750,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakasına, kadın yararına 50.000,00 TL maddî ve 50.000,00 TL manevî tazminata, ziynet ve ev eşyası alacağına karar verilmesini dava ve talep etmiştir. İlk Derece Mahkemesi tarafından ziynet ve ev eşyası taleplerinin tefrikine karar verilmiştir.
II. CEVAP
Davalı-davacı erkek vekili karşı dava dilekçesinde özetle; kadının iddialarının asılsız olduğunu, kadının ev işleri ile ilgilenmediğini, kimseye haber vermeden evden ayrıldığını iddia ederek asıl davanın reddine karşı davanın kabulüne, evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle tarafların boşanmalarına,erkek yararına 50.000,00 TL maddî ve 50.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
A. İlk Derece Mahkemesinin Birinci Kararı
İlk Derece Mahkemesinin 13.11.2017 tarih ve 2014/709 E 2017/314 K sayılı kararı ile; erkeğin nüfus kayıtlarından Suriye uyruklu bir kadınla ilişkisinden 2015 doğumlu Mehmet ve 2017 doğumlu Elif isminde çocuklarının olduğu, erkeğin bu çocukları tanıma senedi ile tanıdığı, erkeğin kadına karşı sadakat yükümlülüğüne aykırı davrandığı, kadına ve ailesine karşı onur kırıcı ve küçük düşürücü eylemlerde bulunduğu anlaşıldığından asıl davanın kabulüne, evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle tarafların boşanmalarına, kadın yararına aylık 200,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakasına, kadın yararına 5.000,00 TL maddî ve 10.000,00 TL manevî tazminata karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesinin Gönderme Kararı
1.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı-davacı erkek vekili; karşı dava hakkında hüküm tesis edilmemesi, kadının ağır kusurlu olmasına rağmen yararına tedbir ve yoksulluk nafakası ile maddî ve manevî tazminat takdiri yönlerinden istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
2.Bölge Adliye Mahkemesinin 22.05.2019 tarih ve 2018/985 E., 2019/715 K. sayılı kararı ile; karşı dava ile ilgili harç ve gider avansının tamamlattırılması, dilekçe teatisinin usulüne uygun tebligatlar yoluyla yapılması, dilekçeler teatisi tamamlandıktan sonra ön inceleme duruşma gününün belirlenerek, tarafların ön inceleme duruşmasına çağrılması, çekişmeli olan hususların tam olarak belirlenmesi, yeniden yargılama yapılması ve tarafların tüm talepleri dikkate alınarak, her talep hakkında olumlu yada olumsuz bir karar verilmesi gerektiği anlaşıldığından esasa ilişkin hususlar incelenmeksizin davalı-davacı erkek vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, dosyanın belirtilen hususlar doğrultusunda usulüne uygun yeniden bir karar verilmek ve eksikliklerin giderilmesi için İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
C. İlk Derece Mahkemesinin Son Kararı
İlk Derece Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; tarafların bağımsız konutlarının bulunmaması, davalının ailesi ile sağlıklı bir iletişim ortamının bulunmaması, evlilik öncesi hazırlıklar sırasında yaşanan problemlerin evliliğe de yansıdığı, erkeğin sadakat yükümlülüğüne aykırı davrandığı gerekçesi ile asıl davanın kabulüne tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanmalarına, sosyo ekonomik durumları göz önüne alınarak kusur durumu ispatlanamayan kadın yararına aylık 200,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakasına, kadın yararına 5.000,00 TL maddî ve 10.000,00 TL manevî tazminata, karşı davanın ispatlanamadığından reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı-davacı erkek vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı-davacı erkek vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; karşı dava, kadın lehine tedbir ve yoksulluk nafakası ile maddî ve manevî tazminat verilmesi yönlerinden istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalı- davacı erkeğin kabul edilen kusurlarının gerçekleştiği, erkeğin tam kusurlu olduğu, kadının ispatlanan kusurunun olmadığı, delillerin değerlendirilmesinde, kanunun olaya uygulanmasında, gerekçede ve kusur belirlemesinde hata edilmediği, tarafların boşanmaya neden olan olaylardaki kusur dereceleri, tarafların evlilik süresi, tespit edilen ekonomik ve sosyal durumları, kişilik haklarına yapılan saldırı ile boşanma yüzünden zedelenen mevcut ve beklenen menfaatlerin kapsamı, paranın alım gücü, nafakanın niteliğine, günün ekonomik koşullarına göre kadın yararına takdir edilen nafakalar ile maddî ve manevî tazminat miktarlarının hakkaniyete uygun olduğu, karşı davanın reddine ilişkin kararda bir isabetsizlik bulunmadığı anlaşıldığından, davalı- davacı erkeğin istinaf taleplerinin esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı-davacı erkek vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı-davacı erkek vekili temyiz başvuru dilekçesinde özetle; kadının boşanma davasının kabulü, erkeğin karşı davasının reddi, kusur değerlendirmesi, kadın yararına tedbir ve yoksulluk nafakası ile maddî ve manevî tazminat verilmesinin hakkaniyete aykırı olduğu yönlerinden temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, tarafların açtığı evlilik birliğinin temelinden sarsılması hukuki nedenine dayalı boşanma davasında; taraflar arasında ortak hayatı temelinden sarsacak ve birliğin devamına imkân vermeyecek derecede geçimsizlik bulunup bulunmadığı, geçimsizlik varsa kusurun kimden kaynaklandığı, maddî ve manevî tazminat ile tedbir ve yoksulluk nafakaları talep edebilme şartlarının mevcut olup olmadığı, mevcutsa miktarlarının hakkaniyete uygun olup olmadığı, erkeğin davasının reddinin yerinde olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 169 uncu maddesi, 174 üncü maddesi birinci ve ikinci fıkrası, 175 inci maddesi, 327 inci maddesi, 328 inci maddesi, 330 uncu maddesi. 6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesi, 370 inci maddesi, 371 inci maddesi. 6098 sayılı Kanun 50 nci ve 51 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere, delillerin takdirinde hata görülmemesine ve özellikle kadının İlk Derece Mahkemesi'nin ilk kararını istinaf etmediği buna rağmen kaldırma kararından sonra verilen İlk Derece Mahkemesi kararı ile erkeğe ilk kararda yüklenmeyen "bağımsız bir konut bulunmaması" ve "davalının ailesi ile sağlıklı iletişim ortamının bulunmaması" kusurlarının da yüklendiği, kadının ilk kararı istinaf etmemesi nedeniyle erkek yararına usuli kazanılmış hak oluştuğu, bu nedenle erkeğe bu kusurların yüklenmesinin doğru olmadığı, ancak Mahkemece belirlenen ve gerçekleşen diğer kusurlu davranışlara göre evlilik birliğinin temelinden sarsılmasında erkeğin yine de tam kusurlu olduğunun anlaşılmasına göre usul ve kanuna uygun olup davalı-davacı erkek vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Davalı-davacı erkek vekilinin, kadının kabul edilen boşanma davasına yönelik temyiz dilekçesinin REDDİNE,
2.Davalı-davacı erkek vekilinin diğer hususlara yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine gelince;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
29.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.