"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/758 E., 2023/987 K.
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Samsun 4. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/335 E., 2023/21 K.
Taraflar arasındaki nüfus kaydının düzeltilmesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı ... mirasçıları vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin annesi ...'in annesinin "..." olmasına rağmen nüfus kütüğüne ve alt üst soy bağına "..." olarak adı geçirildiğini, müvekkilinin anneannesi ile isim hatası sebebi ile bağının koptuğunu, müvekkilin annesinin 2008 yılında verilen kimlik örneği ile annesinin adının ... olarak görüldüğünü ancak kimliğinde yanlış görülmesi sebebi ile anne soy bağı ile bağının koptuğunu, bu durumun diğer mirasçıların mirasçılık belgesi alması ve müvekkillerinin mirasçılık belgesinde çıkmaması sebebi ile ortaya çıktığını, müvekkilinin anneannesinin adının ... olarak yazılması sebebi ile yapılan yanlışlığın düzeltilerek müvekkilinin anneannesinin adının ... olarak değiştirilmesi ile soybağının kurulması ve onların nüfus kayıtlarına geçerek nüfus kaydında düzeltim yapılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı, davaya cevap vermemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dosya kapsamına alınan nüfus kayıtlarında davacının anneannesinin adının "..." olarak yazılı olduğu, davacının annesi ile anneannesi olan kişi arasında bağlantı bulunmadığı, zabıta araştırması, dinlenen tanık beyanları, dosya arasında bulunan ve ... Muhtarı tarafından 01.02.2008 tarihinde düzenlenen kimlik suretine ilişkin belgede ...' in annesinin ... olarak belirtilmesi, eski nüfus kayıtlarında yersel yazımlarda bir çok hatanın yapılmış olması, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı ile davacının annesi ...' in annesinin "..." olduğu anlaşıldığı gerekçesi ile davanın kabulüne, ...' in annesinin ... olduğunun tespitine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı ... vekili, eksik inceleme ve araştırma yapılarak karar verildiğini, İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesi ile istinaf taleplerinin esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde ... mirasçıları vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
... mirasçıları vekili, açılan davanın müvekkillerinin yokluğunda görülemeyeceğini, taraf teşkili sağlanmadan karar verildiğini, Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, nüfus kaydının düzeltilmesi davası olup, uyuşmazlık, davanın kabulü koşullarının oluşup oluşmadığı, DNA testi yapılmadan karar verilip verilemeyeceği, taraf teşkilinin sağlanıp sağlanmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu'nun 35 inci, 36 ncı ve 40 ıncı maddeleri; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 27 nci, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi.
3. Değerlendirme
Kayıt düzeltilmesi, aile kütüğüne işlenmiş kaydın bir kısmının düzeltilmesi veya değiştirilmesidir. Nüfus kütüklerindeki doğru olmayan kayıtların düzeltilmesi için mahkemeden karar alınması zorunludur. İşte bu noktada, nüfus kütüğünde yer alan doğru olmayan kayıtlar, ilgilileri veya Cumhuriyet savcısı tarafından açılacak olan kayıt düzeltme davası ile gerçek durumuna uygun hale getirilebilir ki, bu dava uygulamada nüfus kaydının düzeltilmesi davası olarak adlandırılmakta olup zamanaşımı ve hak düşürücü süreye bağlı olmayan nüfus kaydının düzeltilmesine ilişkin davalarda, her türlü kanıta başvurulabilir. ... mirasçılarının hukuki durumları etkileneceği açık olup, ... mirasçılarının davaya dahil edilmesi gerekirken taraf teşkili sağlanmadan karar verilmesi doğru görülmemiş kararın bozulmasına karar verilmesi gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
01.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.