"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/252 E., 2024/394 K.
KARAR : Başvurunun kabulü ile yeniden hüküm kurma
İLK DERECE MAHKEMESİ : Mardin Aile Mahkemesi
SAYISI : 2023/455 E., 2023/930 K.
Taraflar arasındaki korunma kararının kaldırılması davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir. Kararın ... ve ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile hükmün kaldırılarak yeniden karar verilmek üzere İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Gönderme kararı sonrasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın ihbar eden kurum vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı ... ve ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı kurum mahkemeye sunduğu talep yazısı ile ... hakkında verilen korunma kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
II. CEVAP
Korunma kararının kaldırılması istenen ... velisine dava dilekçesi tebliğ edilmemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
A. İlk Derece Mahkemesinin Birinci Kararı
İlk Derece Mahkemesinin 01.03.2023 tarih ve 2023/127 Esas 2023/189 Karar sayılı kararı ile; tüm dosya kapsamı, sosyal inceleme raporu hep birlikte değerlendirildiğinde, çocuğun yüksek yararı gerekçesi ile talebin kabulü ile Mardin Asliye Hukuk Mahkemesinin 06.07.2009 tarih ve 2009/566 Esas ve 2009/541 karar sayılı kararı ile koruma altında bulunan çocuk ...'ın annesine teslimine karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesinin Gönderme Kararı
1.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde ... ve ... vekili istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
2. Bölge Adliye Mahkemesinin 08.06.2023 tarih ve 2023/631 Esas 2023/654 Karar sayılı kararı ile; davanın korunma kararı kaldırılması istenen çocuğun velisine/yasal temsilcisine husumet yöneltilerek duruşma açmak suretiyle tarafların gösterdiği deliller toplanıp gerçekleşecek sonucu uyarınca karar verilmesi gerektiği, bu husus gözetilmeden eksik hasım ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesinin doğru olmadığı gerekçesi ile veli vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile hükmün kaldırılarak yeniden karar verilmek üzere İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
C.İlk Derece Mahkemesinin Son Kararı
İlk Derece Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, Mardin Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2009/566 Esas -2009/541 Karar sayılı ilamı ile çocuk hakkında verilen koruma kararının çocuğun aile yanında sosyal ve e konomik destek hizmetinden yararlanması yönündeki koruma kararından daha geniş ve kapsayıcı olduğu çocuğun gelişimi ve menfaatine ve üstün yararına daha uygun olduğu, kurum tarafından talep edilen koruma şeklinin daha dar ve sadece ücrete ilişkin olduğu, çocuk hakkında denetimin yapılmadığı, sağlık ve eğitim desteğinin , gıda desteğinin yapılamadığı bu sebeple kurum talebinin çocuğun menfaatine ters düştüğü gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı ihbar eden kurum vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B.İstinaf Sebepleri
İhbar eden kurum vekili; davanın kabul edilmesi gerektiğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C.Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, Artuklu Sosyal Hizmet Merkezi Müdürlüğünün 10.02.2023 tarih 6395175 sayılı yazısı ile gönderilen sosyal inceleme raporunda; hakkında 2828 Sayılı Sosyal Hizmetler Kanun'un (2828 sayılı Kanun) 22 nci maddesi gereğince Mardin Asliye Hukuk Mahkemesinin 06.07.2009 tarih, 2009/566 Esas ve 2009/541 Karar nolu karar ile korunma kararı verilen küçük ...`ın bakım ve sorumluluğunun anne ...'ın üstlenmeye devam etmek istemesi ve küçüğün anne yanında herhangi bir risk durumu ile karşı karşıya olmadığı, çocuğun kuruluş bakımına alınması durumunda çocuğun olumsuz etkilenebileceği, aile ortamında yetişmesinin çocuğun psiko-sosyal gelişimini olumlu yönde etkileyeceği tespitinde bulunulduğu göz önüne alındığında çocuk hakkında verilen korunma kararının kaldırılmasının çocuğun üstün yararına olacağı, gerçekleşen bu durum karşısında ihbar eden kurumun korunma kararının kaldırılmasına yönelik davasının kabulüne karar verilmesi gerekirken reddine verilmesinin doğru olmadığı gerekçesi ile ihbar eden kurum vekilinin istinaf talebinin kabulüne, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden hüküm kurulmasına, davanın kabulü ile ... hakkında 2828 sayılı Kanun`un 22 nci maddesi gereğince verilen korunma altına alınması kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde ... ve ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
... ve ... vekili; delillerinin dikkate alınmadığını, bağımsız bir sosyal inceleme raporu aldırılmadığını, kurumun anneyi yanlış bilgilendirdiğini, kararın çocuğun menfaatine aykırı olduğunu, müvekkilinin babası ve tüm akrabalarının ... köyü katliamında öldürüldüğünü, kimsesiz kalan müvekkili ve diğer çocuklar hakkında koruma kararı alındığını, koruma kararı sonrasında ayni nakdi yardım ile bu çocukları yaşayan akrabalarının yanına bıraktıktan sonra; eğitim tedbir sağlık tedbir danışmanlık tedbiri gibi bir çok alanda bu çocuklara hizmet verdiğini ve bu çocukların takibini yaptığını, korunma kararının değiştirilmesini gerektirecek bir durum olmadığını belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, çocuk hakkında verilen korunma kararının kaldırılması şartlarının oluşup oluşmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 2828 sayılı Kanun`un 22 nci maddesi, 24 üncü maddesi
3.Değerlendirme
1.Davacı kurum tarafından çocuk hakkında daha önce verilen korunma kararının kaldırılmasına karar verilmesi talep edilmiş, İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiş, Bölge Adliye Mahkemesince, korunma kararı verilen küçük ...`ın bakım ve sorumluluğunun anne ...'ın üstlenmeye devam etmek istemesi ve küçüğün anne yanında herhangi bir risk durumu ile karşı karşıya olmadığı, çocuğun kuruluş bakımına alınması durumunda çocuğun olumsuz etkilenebileceği, aile ortamında yetişmesinin çocuğun psiko-sosyal gelişimini olumlu yönde etkileyeceği tespitinde bulunulduğu göz önüne alındığında çocuk hakkında verilen korunma kararının kaldırılmasının çocuğun üstün yararına olacağı gerekçesi ile çocuğun korunma altına alınması kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
2.Hakkındaki korunma kararı kaldırılması istenen ..., 2009 yılında Mardin Asliye Hukuk Mahkemesince 2828 sayılı Kanun`un 22 nci maddesi uyarınca korunma altına alınmıştır. Bu maddeye göre korunmaya ihtiyacı olan çocukların reşit oluncaya kadar bu Kanun hükümlerine göre Kurumca kurulan sosyal hizmet kuruluşlarında bakılıp yetiştirilmeleri ve bir meslek sahibi edilmeleri hususundaki gerekli tedbir kararı 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu`na (5395 sayılı Kanun) göre yetkili ve görevli mahkemece alınır.
3.Hakkındaki korunma kararı kaldırılması istenen ... hakkında alınan sosyal inceleme raporu üzerine Artuklu Sosyal Hizmet Merkezi Müdürlüğünce 03.02.2023 tarihli toplantıda çocuk hakkındaki korunma kararının kaldırılmasının ve ailenin sosyal ve ekonomik destek hizmetinden yararlandırılmaya devam etmesinin uygun olacağı kanaatine varılmıştır. 5395 sayılı Kanun`un 5 inci maddesinde koruyucu ve destekleyici tedbirler sayılmıştır. Buna göre bu tedbirler; danışmanlık tedbiri, eğitim tedbiri, bakım tedbiri, sağlık tedbiri ve barınma tedbiridir. 5395 sayılı Kanun`un 7 nci maddesinin birinci fıkrasına göre koruyucu ve destekleyici tedbir kararları çocuk hakimi tarafından alınabilir. Bölge Adliye Mahkemesine ... hakkında verilen korunma kararının tümüyle kaldırılması yerine 5395 sayılı Kanun`un 5 inci maddesinde sayılan diğer tedbirlere çevrilip çevrilemeyeceği hususunun düşünülmesi ve çocuğun üstün menfaati dikkate alınarak karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA, bozma sebebine göre sair temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
16.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.