"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/760 E., 2024/842 K.
DAVA TÜRÜ : Soybağının Reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Bursa 3. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2022/781 E., 2023/1126 K.
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm; davalı ... tarafından vekâlet ücreti ve yargılama gideri yönünden temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
1.2797 sayılı Yargıtay Kanunu’nun 40 ıncı ve Yargıtay İç Yönetmeliği’nin 18 inci maddeleri uyarınca yapılan ön incelemede; Bölge Adliye Mahkemesi kararının davalı tarafından adli yardım talepli olarak temyiz edildiği, bu sebeple de temyiz dilekçesi verilirken gerekli harç ve giderlerin yatırılmadığı belirlenmiştir.
Adli yardım, temyiz yoluna başvuru sırasında talep edilmekle; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 336 ncı maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca, adli yardım talebini inceleme görevi Yargıtaya aittir.
Adli yardım, 6100 sayılı Kanun’un 334 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Anılan maddelere göre gerçek kişiler ile kamuya yararlı dernek ve vakıfların yararlanabileceği adli yardımın şartları, ödeme gücünden yoksun olma ve talebin açıkça dayanaktan yoksun olmamasıdır. Adli yardım talebinde bulunan gerçek kişi veya tüzel kişinin yargılama giderlerini karşılayabilecek durumda olmadığını gösteren mali durumuna ilişkin belgeleri de mahkemeye ibraz etmesi gerekir. Adli yardım talebinde bulunanın ödeme gücünden yoksun olup olmadığı, bu belgeler incelenerek belirlenecektir.
Bu açıklamalar ışığında adli yardım talebinde bulunan davalı ...'ın, kendisi ve ailesinin geçimini önemli ölçüde zor duruma düşürmeksizin gereken temyiz yoluna başvuru giderlerini kısmen veya tamamen ödeme gücünden yoksun olduğu anlaşıldığından, adli yardım talebinin kabulüne karar vermek gerekmiştir.
2.Temyiz itirazlarının incelenmesine gelince;
Çocuk tarafından açılan soybağının reddi davası, 4721 sayılı Kanun'un 286 ncı maddesinin ikinci fıkrası gereğince "ana ve kocaya" karşı açılır. 6100 sayılı Kanun'un 59 uncu maddesi gereğince bir hakkın birden fazla kimseye karşı birlikte ileri sürülmesi ve tamamı hakkında tek hüküm verilmesi gereken hâllerde, mecburi dava arkadaşlığı vardır. 6100 sayılı Kanun'un 326 ncı maddesi gereğince yargılama giderleri haksız olan taraftan alınır. Soybağına ilişkin davalar kamu düzeninden olup davalıların davayı kabul etmeleri halinde dâhi, Mahkemece re'sen gerekli araştırmalar yapılarak karar verilmesi gerekir. Bu itibarla davanın kabulüne karar verilmesi halinde, davalılar yasal olarak mecburi dava arkadaşı olduklarından yargılama giderlerinden müteselsilen ve müştereken sorumludurlar. Tüm bu açıklamalar dikkate alındığında somut olay değerlendirildiğinde, davalı ... tarafından da soybağının reddi davası açılması mümkün olduğu halde davalı ...'in bu davayı açmadığı anlaşılmaktadır. Her ne kadar Bölge Adliye Mahkemesince, davalı ...'in bu davanın açılmasına sebebiyet vermediği dolayısıyla yapılan yargılama giderlerinden ve vekalet ücretinden sorumlu tutulmasının mümkün olmadığı, İlk Derece Mahkemesi kararının bu nedenle doğru olmadığı değerlendirmesi yapılarak, davalı ... aleyhine yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilmemişse de, davalıların mecburi dava arkadaşı oldukları ve de davanın kabulüne de karar verildiğine göre yargılama gideri ve vekalet ücretinden müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmaları gerektiğinin kabulü zorunludur. Hal böyle iken yargılama giderleri ve vekalet ücreti yönünden yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
16.12.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.