"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/812 E., 2024/1044 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm kurulması
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 18. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/618 E., 2023/866 K.
Taraflar arasındaki nüfus kaydının düzeltilmesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalılar vekili ve davalı ... temsilcisi tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... temsilcisi tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle ; davacının ... isimli çocuğunu 17.03.1980 tarihinde doğurduğunu, ...'ın henüz 8 aylık iken vefat ettiğini, mezar yerini bilmediğini, Varto Nüfus Müdürlüğünün ölüm kaydı defter görüntüsünün bulunduğunu, ...'ın 8 aylıkken vefat etmesine rağmen kayıtlarda evli ve çocuklarının bulunduğunu öğrendiğini iddia ederek nüfus kaydının düzeltilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde; davacının ve eşinin Fransa'da yaşadıklarını sosyal yardım almak için ölen ... isimli çocuklarının ölüm kaydını bildirmediklerini, ... ve ... 'in ortak çocuğu olan ...'i yurt dışına götürmek için ölü olan ...'in kimlik bilgilerini kullandıklarını, ...'ın sonraki bütün işlemlerini ölü olan ... adına yaptığını savunarak kimlik tespitinin yapılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın nüfus kaydının düzeltilmesi davası olduğu, davacının talebinin gerçekte ölü olan oğlu ...'ın nüfus kaydının gerçeğe uygun hale getirilmesinden ibaret olduğu, davalı ...'in ölü olduğunun ve ölüm tarihinin 14.09.1980 olduğu, ... isimli kişinin fiilen ... kimliğini kullanmakta olduğu, ... kaydında bulunan evlilik vukuatının ve çocuklarına ait nüfus kayıtlarının da bu fiili kullanımdan kaynaklandığı, ... ile ilgili ölüm belgesi olmasına rağmen nüfus kaydında evli ve alt soyunun bulunduğu, evlilik işleminin yok hükmünde olup olmadığının ve bu hususta dava açılması konusunda gereğinin takdiri veya bu eylemlerin suç oluşturup oluşturmadığının da takdirinin savcılığa ait olduğu, ihbarda bulunulduğu, ihbarın akıbetinin belirsiz olduğu, bu olaydan etkilenecek kişilerden ...'in eşi ile evliliğinin son erdirilmesi ve çocuklarla soybağının koparılması için evvela ...'in ölü olduğu vakıasının kesinleşmesi gerektiği, bu sayede ölü olan kişinin evlenmesi mümkün olmadığından evliliğin ve soybağının düzeltilmesinin gündeme gelebileceği gerekçesi ile davanın kabulü ile ... 'in ölü olduğunun ve ölüm tarihinin 14.09.1980 olduğunun tespitine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili ve davalı ... temsilcisi istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davalı ... vekili vekili, İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalı ... temsilcisi, İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının talebinin gerçekte ölü olan oğlu ...'ın nüfus kaydının gerçeğe uygun hale getirilmesinden ibaret olduğu, yapılan araştırmalardan da davalı ...'in ölü olduğunun ve ölüm tarihinin 14.09.1980 olduğu, ... isimli kişinin fiilen ... kimliğini kullanmakta olduğu, dosya içerisine alınan 21.09.2023 adli tıp raporunda fiilen ... kimliğiyle yaşayan ...'ın ...'in çocuğu olduğunun tespit edildiği, taraflar arasında bu hususta bir ihtilafın da bulunmadığı anlaşılmakla, ilk derece mahkemesince ...'in ölüm tarihinin tespitine karar verilmesinde isabetsizlik bulunmadığı ancak, ...'in nüfusundaki hareketlerle ilgili tüm vukuatlı nüfus kayıtlarının ...'in nüfus kaydından ...'in nüfus kaydına taşınarak, nüfus kayıtlarının gerçeğe uygun hale getirilmesi gerekirken bu hususta karar verilmemesinin isabetsiz olduğu gerekçesi ile istinaf başvurusunun kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... temsilcisi temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... Temsilcisi vekili; Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, nüfus kaydının düzeltilmesi davası olup, uyuşmazlık, ölü olduğu tespit edilen kayıt üzerindeki evlenme ve çocuk kayıtlarının ve vukuatların, kaydı kullanan 3. kişinin hanesine ve vukuatlarına taşınıp taşınamayacağı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu'nun 35 inci, 36 ncı ve 40 ıncı maddeleri; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre ... temsilcisinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.Nüfus kayıtlarının düzeltilmesine ilişkin davalarda verilen kararlar ile nüfus kayıtları oluşturulduğundan verilen kararın açık, net ve hatasız olması gerekmektedir. Bölge Adliye Mahkemesince vukuatların taşınmasına ilişkin verilen karar infazda tereddüt oluşturacağı sebebi ile doğru görülmemiştir.
Ne var ki bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca kararın düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. ... temsilcisinin diğer temyiz itirazlarının reddine,
2.Temyiz olunan, Bölge Adliye Mahkemesi karının B-(1) bendinin üçüncü paragrafında yer alan "...... 'in nüfusundaki ilgili tüm vukuatlı nüfus kayıtlarının ... 'in nüfus kaydına taşınmasına" ibaresinin çıkartılarak yerine "...'in nüfusundaki ... tarafından gerçekleştirilen evlenme, doğum gibi vukuatlı nüfus kayıtlarının ...'in nüfus kaydına taşınmasına" ibaresinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
İstek hâlinde peşin alınan temyiz harcının ilgililere iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
20.11.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.