"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1059 E., 2024/1109 K.
DAVA TÜRÜ : Ziynet Alacağı
İLK DERECE MAHKEMESİ : Bolu 2. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2021/283 E., 2023/176 K.
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm; davalı erkek vekili tarafından davanın kabulü ve reddedilen ziynet alacağı üzerinden nispi vekalet ücretine hükmedilmemesi yönünden temyiz edilmiş olup kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü;
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı erkek vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.İlk Derece Mahkemesince kadın tarafından açılan ziynet alacağı davasının yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulü ile (4) adet 20 'şer gram 22 ayar niteliğinde toplam 29.920,00 TL değerindeki bilezikten oluşan ziynet eşyalarının davalıdan alınarak davacıya aynen iadesine, aynen iadenin mümkün olmaması halinde toplam bedeli olan 29.920,00 TL'nin davalıdan tahsili ile davacı kadına ödenmesine karar verilmiştir. Kararın davacı kadın vekili tarafından reddedilen kısım yönünden, davalı erkek vekili tarafından ise davanın kabul edilen kısmı ve reddedilen kısım üzerinden lehine nispi vekalet ücretine hükmedilmemesi yönünden istinaf yoluna başvurulması üzerine istinaf incelemesi yapan Bölge Adliye Mahkemesince, "... davalının cevap dilekçesindeki kısmi kabul beyanı, dinlenen tanıklardan özellikle ortak çocukların beyanları ile diğer tanık beyanları hep birlikte değerlendirildiğinde davalının kadına ait tüm ziynet eşyasını alarak harcadığı, ancak kadının istediği saat yönünde tanıkların bir beyanı olmadığından bilirkişi raporuyla 500,00 TL olarak değeri belirlenen saat isteminin reddine karar vermek gerektiği, yine dava dilekçesi ile talep konusu edilmeyen 06.12.2022 günlü ıslah dilekçesine konu edilen ziynet eşyası hakkında ise karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiği, davacının dava dilekçesinde 4 adet 20 gr bilezik isteminde bulunduğu, ıslah dilekçesi ile 22 ayar 3 adet bilezik isteminde bulunmuş olmasına rağmen kararda 4 adet bileziğe hükmedilmesinin doğru olmadığı..." gerekçesi ile davacının ıslahı doğrultusunda; davacı kadının istinaf talebinin ziynet eşyası yönünden kısmen kabulüne, davalı erkeğin 3 adet bilezik dışında kalan diğer yönlere ilişkin istinaf istemlerinin esastan reddine, davacı kadının ziynet eşyası dışında kalan diğer yönlere ilişkin istinaf istemlerinin esastan reddine, davacının ziynet alacağı davasının kısmen kabulü ile; 3 adet 22 ayar 20'şer gram bilezik (22.440,00 TL), 7 adet 22 ayar Reşat altın (18.865,00 TL), 1 adet 22 ayar gremese altın (6.753,00 TL), 3 adet 22 ayar çeyrek altın (2.004,00 TL), 1 adet 14 ayar 3 gr yüzük (717,00 TL),1 adet 14 ayar 5 gr alyans yüzük (1.195,00 TL),1 adet 14 adet 3 gr küpe (717,00 TL) ve 1 adet 22 ayar 5'i bir yerde altının (13.464-TL) davacıya aynen iadesine, aynen iadenin mümkün olmaması durumunda, toplam ziynet alacağının 66.165,00 TL olarak kabulüyle bu tutarın 10.000,00 TL'sinin dava tarihinden (15.02.2021) kalan kısmın ise ıslah tarihinden (06.12.2022) itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, başlangıçta talep konusu edilmeyen 06.12.2022 günlü dilekçeye konu edilen ziynet eşyası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir. Karar davalı erkek tarafından davanın kabul edilen kısmı ve reddedilen kısım üzerinden nispi vekalet ücretine hükmedilmemesi yönünden temyiz edilmiştir.
Taraflardan her biri, yapmış olduğu usul işlemlerini kısmen veya tamamen ıslah edebilir. Aynı davada, taraflar ancak bir kez ıslah yoluna başvurabilir. (6100 sayılı Kanun md. 176/1-2). Islah, tahkikatın sona ermesine kadar yapılabilir. Islah, sözlü veya yazılı olarak yapılabilir. Karşı taraf duruşmada hazır değilse veya ıslah talebi duruşma dışında yapılıyorsa, bu yazılı talep veya tutanak örneği, haber vermek amacıyla karşı tarafa bildirilir (6100 sayılı Kanun md. 177/3) Davacı veya davalı dilekçelerinde belirttikleri vakıaları, dava konusunu veya talep sonucunu ıslah ile değiştirebilir. 6100 sayılı HMK.'nun 181 inci maddesine göre kısmen ıslah mümkündür. Kısmi ıslah dilekçesi ile, davacı dava açırken talep etmeyi unuttuğu veya sonradan talep etme ihtiyacı hissettiği taleplerini, dava dilekçesinde belirttiği miktarları arttırabileceği gibi dava dilekçesinde bulunmayan yeni bir talebi de ekleyebilir. Islahla yapılabilecek olan bu işlem yerine davacının ek davayı açmaya zorlanması usul ekonomisine aykırıdır. 6100 sayılı Kanun'un 26 ncı maddesi hükmüne göre, mahkeme tarafların iddia, savunma ve talepleri ile bağlıdır. Kural olarak mahkemenin talepten fazlasına veya başka bir şeye hükmetmesi olanak dışıdır. Dava konusunu, davacı belirler. Mahkeme de ancak davacı tarafından belirlenen konuda karar verebilir. Mahkemece, davacının talebinden fazlasına da karar verilemez. Öğreti ve uygulamada taleple bağlılık olarak adlandırılan bu kural sadece sonuç istem yönünden değil, sonuç istemi oluşturulan her bir alacak kalemi yönünden de uygulanır.
Yapılan incelemede; somut olayda davacı kadın vekili tarafından sunulan dava dilekçesi ile, 8 adet reşat altın , 1 gremese altın, 1 adet beşi bir yerde altın, 4 adet 20'şer gr.bilezik, bir çift altın köpe, 1 adet alyans, 1 adet saat, 8 adet çeyrek altın, takılan paralarla 5 adet reşat altının aynen iadesi mümkün değilse şimdilik 10.000,00 TL bedelin yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili talep edilmiş, kadın vekili tarafından sunulan 06.12.2022 tarihli ıslah dilekçesinde ise, 3 adet 22 ayar 20'şer gram bilezik, 14 ayar 2 m.zincir, 14 ayar bir çift küpe, 14 ayar bir adet alyans yüzük, 3 adet çeyrek altın, 2 adet yarım altın, 2 adet teklik altın, 1 gremese altın, 7 adet reşat altının aynen iadesine mümkün olmadığı taktirde toplam 72.657,00 TL bedelin yasal faizi ile davalıdan tahsili talep ve dava edilmiştir. Taleple bağlılık ilkesine göre hakim tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır, ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Kadın vekili dava dilekçesinde 1 adet beşi bir yerde altın talep etmişken ıslah dilekçesinde beşi bir yerde altın talebinde bulunmamasına rağmen Bölge Adliye Mahkemesince 1 adet 22 ayar 5'i bir yerde altın (13.464,00 TL) yönünden de kabul kararı verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu, sunduğu ıslah dilekçesi ile kadın vekilinin talep edeceği ziynetleri hasrettiğinin kabulünün gerekeceği, hâkimin, tarafların talep sonucu ile bağlı olup, ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremeyeceği, bu nedenle Bölge Adliye Mahkemesince talep aşılarak davacı kadının 1 adet 22 ayar 5'i bir yerde altın (13.464,00 TL) talebinin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde bu talebin de kabulü yönünde hüküm verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA, bozma sebebine göre kabul ve reddedilen kısım yönünden yeniden vekalet ücreti hususunda hüküm verilmesi gerektiğinden vekalet ücretine yönelik temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına,
2.Davalı erkek vekilin sair temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmanın kapsamı dışında kalan temyize konu diğer bölümlerinin 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde temyiz edene iadesine,
Dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,14.01.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.