"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk(Aile) Mahkemesi
Taraflar arasındaki aile konutu şerhinin terkini davasından dolayı bozma sonrası yapılan yargılama sonunda, Mahkemece davanın kabulü ile taşınmaz üzerindeki aile konutu şerhinin kaldırılmasına karar verilmiştir.
Kararın davalılardan ... tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece Mahkeme kararının onanmasına karar verilmiştir.
Davalı ... vekili tarafından Dairece verilen kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla; kesinlik, süre ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, karar düzeltme dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ...'nın cebri icra yoluyla satın almış olduğu taşınmazın, tapuda adına tescili talebinde bulunduğunu ancak taşınmaz üzerinde aile konutu şerhi bulunması sebebiyle adına tescilin sağlanamadığını belirterek aile konutu şerhinin terkinini talep etmiştir. Müvekkilinin ... İcra Müdürlüğü'nün 2013/664 Esas sayılı dosyasında satışına karar verilen ... ilçesi, 14 Mayıs Mah. ... Mevkii, 3438 ada 11 parselde kayıtlı taşınmazın bodrum kat 1 bağımsız bölüm numaralı daireyi İcra Müdürlüğü tarafından yapılan ihale ile satın aldığını, Mahkemece 2012/216 Esas 2013/74 Karar sayılı dosyasından taşınmazın devrini engellemek üzere 29.08.2012 tarihinde ihtiyati tedbir, dava sonunda da taşınmazın aile konutu olarak tahsisine ve taşınmaz üzerine aile konutu şerh konulmasına karar verildiğini, kararın kesinleştiğini, kararın etkisinin kayden malik eş tarafından taşınmazın üçüncü kişilere temlik ve satışına engel olmak olduğundan icra satış sürecinde Mahkememizce bu şerhin icra satışına engel olmadığına karar verildiğini ve icra satışının gerçekleştiğini, müvekkilinin icra ihalesine katılarak taşınmazı satın aldığını, ihalenin kesinleştiğini ve İcra Müdürlüğü tarafından taşınmazın ihale alıcısı davacı adına tescili için aile konutu şerhinin kaldırılmasına dair şerhi veren Mahkemeden yazı talep ettiğini, bunun üzerine müvekkili tarafından şerh kararı verilen dosyada asli müdahale talebinde bulunulduğunu ve asli müdahale talebinin reddine karar verildiğini belirterek ... ilçesi 14 Mayıs Mah. ... Mevkii, 3438 ada 11 parselde kayıtlı taşınmazın bodrum kat 1 bağımsız bölüm nolu taşınmaz için verilen 29.08.2012 tarihli ihtiyati tedbir kararının ve taşınmazın aile konutu olarak tahsisi ile tapu kaydına aile konutu şerhi konulmasına dair kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... ... vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafın davasını kabul etmediklerini davalılardan ...'ın boşanma davası sonrası müvekkiline tazminat ödememek ve müvekkilinden mal kaçırmak için kendisini muvazaalı olarak borçlandırdığını, davacı ...'nın davalı ...'ın arkadaşı olduğunu, gerçekte taşınmazı davalı ...'ın aldığını, bu davanın asıl sebebinin müvekkilini taşınmazdan atmak olduğunu, boşanma dava dosyasının henüz kesinleşmediğini, bu nedenle Aile Konutu Şerhinin kaldırılamayacağını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davalı ... vekili dava dilekçesinin usulüne uygun olarak tebliğine rağmen davaya cevap vermemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemece, davacının ... İcra Müdürlüğünün 2013/664 Esas sayılı takip dosyasında dava konusu ... ilçesi 14 Mayıs Mah. ... Mevkii, 3438 ada 11 parselde kayıtlı taşınmazın bodrum kat 1 bağımsız bölümü 02.09.2014 tarihinde 50.000,00-TL bedele satın aldığı, dolayısıyla davacının ihale alıcı olduğu, her ne kadar davalı ... ... tarafından dava konusu taşınmazın ihale alıcısı tarafından devralınmasın muvazaa olduğunu iddia etmiş ve bu iddia için tanık dinleteceğini beyan etmiş ise de verilen kesin süre içinde tanıklarını bildirmediği ve muvazaa iddiasını ispatlayamadığı, davacının ihale alıcısı sıfatıyla usulüne uygun dava açtığı, dava açmakta hukuki yararının bulunduğu gerekçesiyle davacının davasının kabulü ile ... ili ... ilçesi ... mevkii 3438/11 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki ihtiyati tedbir ile Aile Konutu Şerhinin kaldırılmasına karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1.Mahkeme kararına karşı süresi içinde davalılardan ... ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Dairenin 09.03.2016 tarihli ve 2015/2189 Esas 2016/4502 Karar sayılı kararıyla, Mahkemece sözlü yargılama ve hüküm için yeni bir duruşma günü tayin edilmeden, davalının yokluğunda hüküm verildiği gerekçesiyle kararın münhasıran bu nedenle bozulmasına, sair yönlerin incelenmesine şimdilik yer olmadığına karar verilmiştir.
B. İkinci Bozma Kararı
1.Bozmaya uyan Mahkemece, dava konusu taşınmaza aile konutu şerhi konulduğu, aile konutu şerhinin terkin edilebilmesi için bu kaydın kendilerine hak sağladığı kişilerin isteminin bulunmasının gerektiği, eldeki davada daha önce evli olan davalıların bu yönde herhangi bir taleplerinin olmadığı, davalı ...'dan alacaklı davacının aile konutu şerhinin terkinini isteme yetkisinin ve aktif husumet ehliyetinin bulunmadığı, bununla birlikte aile konutu şerhinin taşınmazın cebri icra yolu ile satışına engel olmayacağı da gözönüne alınarak davanın aktif husumet yokluğu sebebiyle reddine karar verilmiştir. Karara karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Dairenin 17.09.2019 tarihli ve 2019/3498 Esas, 2019/8821 Karar sayılı kararıyla davalı erkek ... adına tapuda kayıtlı taşınmaza 11.06.2013 tarihinde aile konutu şerhi konulduğunu, davacı ... ... tarafından ... İcra Müdürlüğünün 2013/664 esas sayılı takip dosyasında dava konusu ... İlçesi 14 Mayıs Mah. ... Mevkii, 3438 ada 11 parselde kayıtlı taşınmazın bodrum kat 1 bağımsız bölümü 02.09.2014 tarihinde 50.000,00 TL bedelle satın alındığı, dolayısıyla davacının ihale alıcısı olduğu, ancak taşınmaz üzerinde bulunan aile konutu şerhi sebebiyle davacı adına tapuda tescilin gerçekleştirilemediği, davacı ...'nın dava açmada hukuki yararının olduğu kabul edilerek işin esasının incelenmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmadığı gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiş, davalı ... ... vekilinin karar düzeltme talebinin reddine karar verilmiştir.
C. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla, davalılardan ... ve ...'nın ... Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesinin 26.02.2014
tarih 2012/263 Esas 2014/46 Karar sayılı kararı ile boşandıkları, boşanma kararının ise Yargıtay denetiminden geçerek 10.06.2015 tarihinde boşanma yönünden kesinleşmiş olduğu, evlilik birliğinin sona ermesi ile 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 194 üncü maddesinden kaynaklanan aile konutuna ilişkin korumanın da sona erdiği, dava konusu taşınmazın aile konutu olma niteliğini kaybettiği, dava konusu taşınmazı cebri icra yoluyla satın almış olan ihale alacaklısı olan davacının taşınmaz üzerinde bulunan aile konutu şerhi nedeniyle taşınmazın tapuda kendi adına tescilini sağlayamadığı bu sebeple davacının dava açmakta haklı bulunduğu, 4721 sayılı Kanun'un 194 üncü maddesinin aile konutuna sağladığı korumanın kendiliğinden sona erdiği gerekçesiyle davacının davasının kabulü ile artık aile konutu vasfı kalmayan davalılardan ...'nın kayıt maliki olduğu dava konusu ... ili ... ilçesi, 14 Mayıs Mah. ... Mevkii, 3438 ada 11 parsel 1 nolu bağımsız bölüm sayılı taşınmazın üzerine konulan ihtiyati tedbir ile aile konutu şerhinin kaldırılmasına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Dairenin 21.09.2022 tarihli ve 2022/6796 Esas ve 2022/7271 Karar sayılı kararıyla, Mahkeme kararının onanmasına karar verilmiştir.
V. KARAR DÜZELTME
A. Karar Düzeltme Yoluna Başvuran
Dairenin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı ... vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
B. Karar Düzeltme Sebepleri
Davalı ... vekili karar düzeltme dilekçesinde özetle; davacı taraf iş bu davada taraf olmadığı, davacının aile konutu şerhinin terkinini isteme yetkisinin ve aktif husumet ehliyetinin bulunmadığı, davanın aktif husumet yokluğu sebebiyle reddine karar verilmesi gerektiği, davalılardan eski eşi ...'ın mal kaçırmak için kendisini muvazaalı olarak borçlandırdığını, asıl sebebinin müvekkili taşınmazdan atmak olduğunu, aile konutu şerhinin bu nedenlerle kaldırılamayacağını belirterek kararın düzeltilmesini ve mahkeme kararının bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, Dairenin 21.09.2022 tarihli, 2022/6796 Esas, 2022/7271 Karar sayılı kararında düzeltilmesi gereken bir yanlışlık bulunup bulunmadığı, davalıların boşanma davaları kesinleşmesine rağmen 4721 sayılı Kanun'un 194 üncü maddesinden kaynaklanan aile konutuna ilişkin korumanın devam edip etmeyeceği noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 440 ıncı maddesi. 4721 sayılı Kanun'un 194 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1.Yargıtay kararının düzeltilmesi 1086 sayılı Kanun'un 440 ıncı maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Mahkemece verilen karar, Dairemizce yasal ve hukuki dayanakları gösterilmek suretiyle onanmış olup, karar düzeltme istemi 1086 sayılı Kanun'un 440 ıncı maddesindeki nedenlerden hiçbirisine dayanmamaktadır. Bu nedenle yerinde olmayan istemin reddi gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Karar düzeltme talebinin REDDİNE,
1086 sayılı Kanun 442 nci maddesinin son fıkrası ve 4421 sayılı Kanunun 2 nci ve 4 üncü maddesinin (b) bendinin (1) inci alt bendi delaletiyle takdiren 660,00 TL para ceza ile 375,10 TL karar düzeltme ret harcının düzeltme isteyenden tahsiline,
08.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.