"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2553 E., 2021/2099 K.
DAVA TARİHİ : 16.06.2017
KARAR : İstinaf başvurusunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle kısmen kabul, kısmen ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Aksaray 1. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2021/90 E., 2021/426 K.
Taraflar arasındaki eşya ve ziynet alacağı davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalılar vekilinin istinaf talebinin kısmen kabulü ile hükmün kaldırılarak yeniden esas hakkında karar verilmek üzere İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Gönderme kararı sonrasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince tarafların istinaf başvurularının kısmen kabulü ile karar kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurmak suretiyle ziynet alacağı davasının kısmen kabulüne, çeyiz eşya davasının reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı kadın vekili dava ve cevaba cevap dilekçesinde; davacı kadın ile davalı ...'in Hollanda'da boşandıklarını, bu kararın Türkiye'de tanındığını, ziynet eşyalarının eski eşi Abdullatif ve ailesi tarafından kadının elinden zorla alındığını, iade edilmediğini, kadının müşterek haneden eşyalarını almadan evden ayrıldığını çeyiz senedinde belirlenen ve dilekçesinde cinsi ve miktarı belirtilen on üç kalem eşyanın aynen iadesine, olmadığı takdirde (8.650,00 TL'nin) bedellerinin davalılardan tahsil edilerek davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin haklarının saklı tutulmasına karar verilmesini talep etmiştir. Davacı vekili 20.10.2020 tarihli birinci ıslah dilekçesiyle cins ve miktarı taraflar arasındaki mehir sözleşmesinde belirtilen on üç kalem eşyanın aynen iadesine, aynen iade mümkün değilse bilirkişi raporunda eşyaların değeri olarak belirtilen 93.845,00 TL’nin yasal faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmesini talep etmiş, 12.04.2021 tarihli ikinci ıslah dilekçesiyle de bahsi geçen on üç eşyanın aynen iadesine, aynen iade mümkün olmadığı takdirde 199.680,48 TL’nin yasal faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmesini talep etmişir.
II. CEVAP
1.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; davacı kadın ile eşi olan diğer davalı ... arasında evlendikleri esnada çeyiz senedi düzenlendiğini, altınların Türkiye'de, diğer eşyaların ise Hollanda'da alındığını, tarafların evlendikten sonra Hollanda'da oturduğunu, eşyaların ve altınların davalı ...'ın zilyetliğinde hiçbir zaman olmadığını, tüm eşyaların kadının elinde kaldığını, bir kısmını da bozdurduğunu, çeyiz eşya senedinin davalı ... tarafından kefil olarak imzalandığını, asli sorumlunun diğer davalı ... olduğunu, mahkemece aksi yönde nitelendirme yapılacak olursa kadının evlilik birliği sürecinde diğer davalı olan eşini aldatması sebebiyle bağıştan rücu hakkını kullandığını beyan ederek davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; davacı ile evlendikleri sırada çeyiz senedi düzenlendiğini, tarafların evlilik birliği süresince Hollanda'da yaşadıklarını, davacı kadının evden ayrılmasının söz konusu olmadığını aksine davalı ... hakkında uzaklaştırma kararı aldığını, ziynetlerin bir kısmının kadın tarafından bozdurularak kumarda harcandığını kalan kısmını da kadının bozdurduğunu, ev eşyalarının tamamının da ortak evde kadının zilyetliğinde kaldığını, kadının evlilik birliği içerisinde erkeği aldatması nedeniyle bağıştan rücu hakkını kullandığını iddia ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
A. İlk Derece Mahkemesinin Birinci Kararı
İlk Derece Mahkemesinin 09.12.2020 tarihli ve 2017/491 Esas, 2020/490 Karar sayılı kararı ile davacı kadın tarafından sunulan çeyiz senedinde yer alan ziynet ve ev eşyalarının niteliğinin ve sayısının yazılı olduğu, bu eşyaların davacıya bağışlandığının senet üzerindeki davalılara ait imzalarla sabit olduğu, senedin sıhhatine ve imzalara ilişkin bir itirazın bulunmadığı yönünde yapılan değerlendirme ile senette yazılı olan eşyalar yönünden davanın kısmen kabulüne, fazlaya ilişkin taleplerin ise reddine karar verilmiştir.
B.Bölge Adliye Mahkemesinin Gönderme Kararı
1.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili tarafından fiili ödeme tarihindeki bedel üzerinden alacağa hükmedilmesi ve eşya senedi üzerinde yer alan 50.000,00 Euro alacağa dair olan hakkın saklı tutulmasına dair karar verilmesi gerektiği yönünden, davalılar vekili tarafından ise, kadının kabul edilen davasına yönelik olarak istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2.Bölge Adliye Mahkemesinin 09.02.2021 tarih ve 2021/170 E., 2021/178 K. sayılı kararı ile çeyiz senedinde kararlaştırılan ziynet eşyalarının ayar ve gramlarının belli olmadığı, buna karşılık olarak tüm ziynet eşyalarının bedeli olarak 12.000 Euro'nun kararlaştırıldığı, yargılama aşamasında davacı tarafından çeyiz senedine konu ziynet eşyalarının ayar ve gramının belirtildiği ancak bu beyanı destekleyici bir delilin dosyaya sunulmadığı, senette yer alan ziynetlere karşılık belirlenen bedelin hangi ayar ve kaç gram altına denk geldiği hususunda bilirkişi incelemesine başvurulması gerektiği, bu konuda sadece davacı beyanlarına dayalı olarak hüküm kurulmasının isabetsiz olduğu ve davalılar tarafından bağıştan rücu def'i ileri sürüldüğü halde bu talebin değerlendirilmemesinin hatalı olduğu gerekçesi ile kararın kaldırılmasına ve dosyanın belirtilen hususlarda inceleme yapılıp yeniden karar verilmek üzere İlk Derece Mahkemesi'ne gönderilmesine karar verilmiştir.
C.İlk Derece Mahkemesinin Son Kararı
İlk Derece Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kaldırma kararında açıklanan hususlar doğrultusunda bilirkişi incelemesi yaptırılmış, senet tarihi itibariyle ziynetlerin karşılığı olarak belirlenen 12.000,00 Euro'nun 199.680,48 TL'ye tekabül ettiği, dava dilekçesinde aynen iade talebi bulunmakta ise de ziynet eşyalarının ayar ve gramının belli olmaması karşısında aynen iadenin mümkün olamayacağı değerlendirilerek birinci ıslah tarihi ve birinci ıslahtaki talep tutarı göz önüne alınarak ve dosya kapsamından bağıştan rücuyu gerektirecek nitelikte bir vakıaya rastlanılmadığından bahisle tüm ziynet eşyaları yönünden davanın kabulüne, 89,455,00 TL bedelin yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, davacının fazlaya ilişkin haklarının saklı tutulmasına, ev eşyalarına ilişkin talep hakkında ise senette eşyaların yazılı olduğu, eşyaların karşı tarafta kaldığının sabit olduğu ve iade edildiğine ilişkin dosyada delil bulunmadığı yönünde yapılan değerlendirme ile bu talebe yönelik olarak da davanın kabulüne karar verilerek cins ve adedi hükümde belirtilen ev eşyalarının aynen iadesine, mümkün olmadığı takdirde değeri olan 4.820,00 TL'nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline ilişkin hüküm kurulmuştur.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı kadın vekili istinaf dilekçesiyle; 21.04.2021 tarihli ikinci ıslah dilekçesi dikkate alınmadan hüküm kurulmasının isabetsiz olduğunu belirterek bu ıslah dilekçesindeki talepleri doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmek üzere kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalılar vekili istinaf dilekçesiyle; ziynet ve ev eşyalarının tamamının davacı kadına teslim edildiğini, davanın kısmen reddedilen kısmı için davalılar lehine vekâlet ücretine hükmedilmediğini, davanın davalı ... yönünden ziynet ve ev eşyalarına hiç bir zaman zilyet olmaması nedeniyle husumetten reddine, davalı ... yönünden ise, davalının uzaklaştırma kararı ile kadın tarafından evden gönderildiğini, ziynet ve ev eşyalarının kadında kaldığını iddia ederek davanın reddine karar verilmek üzere kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının 24.12.2019 tarihli dilekçesinde belirttiği altınların toplam gramının bilirkişi raporunda belirtilen miktardan az olması nedeniyle davalı lehine usuli kazanılmış hak oluştuğu, bu nedenle davacının ikinci ıslah dilekçesi dikkate alınmaksızın ilk ıslah dilekçesindeki taleple bağlı kalınarak davanın kabulüne karar verilmesinde isabetsizlik bulunmamakla birlikte, mahkemece davacının fazlaya ilişkin talebinin saklı tutulmasının doğru olmadığı, yine İlk Derece Mahkemesince davacı tarafından aynen iade, olmadığı takdirde ziynet bedellerinin tahsiline ilişkin talebi olmasına rağmen mahkemece sadece bedele hükmedilmesinin isabetsiz olduğu ve davacı tarafından talep edilen altın zincir kalemine ilişkin bedelin bilirkişi raporunda hesaplanandan daha fazla talep edilmiş olması karşısında kısmen ret kararı verilmesi gerektiği, ev eşyalarının davacı kadının zilyetliğinde kaldığının kabulü gerekirken ev eşyalarına yönelik kabul kararı verilmesinin hatalı olduğu değerlendirilerek davacı kadın vekilinin ziynet eşyaları yönünden aynen iade kararı verilmemesi, ve davalılar vekili tarafından davanın kabulüne yönelik istinaf taleplerinin kısmen kabulüyle kararın kaldırılarak yeniden hüküm kurmak suretiyle kadının ziynet alacağına ilişkin talebinin kısmen kabulüne, kararda cins ve gramı belirtilen ziynet eşyalarının davacı kadına aynen iadesine, mümkün olmadığı takdirde bedeli olan 88.455,00 TL nin davacı kadına ödenmesine, kadının ev eşyalarına yönelik talebinin reddine, davacı kadın vekilinin ikinci ıslah dilekçesi doğrultusunda karar verilmemiş olmasına yönelik istinaf talebinin ise esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı kadın vekili temyiz dilekçesiyle; istinaf dilekçesindeki itirazlarını aynen tekrarla ziynet alacağına ilişkin taleplerinin ikinci ıslah dilekçesi doğrultusunda kabulüne karar verilmesi gerektiği, reddedilen ev eşyalarına yönelik hükmün hatalı olduğu gerekçesi ile kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalılar vekili temyiz dilekçesi ile istinaf dilekçesindeki itirazlarını tekrarla davanın davalı ... açısından usulden reddine, Abdullatif açısından ise esastan reddine karar verilmesi gerektiği, ilk derece mahkemesince verilen hükmün usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık davalı kadın talafından talep edilen ziynet ve çeyiz eşyalarının kadının uhdesinde kalıp kalmadığı, kadının davasının kısmen kabulünün yerinde olup olmadığı, yargılama aşamasında ikinci kez ıslahın mümkün olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 285 vd. maddeleri. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 1 inci, 2 nci ve 6 ncı maddeleri. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 176 ncı maddesinin ikinci fıkrası, 177 inci maddesi, 189 uncu, 190 ıncı ve 191 inci maddeleri, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 370 inci ve 371 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup taraflarca temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
24.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.