"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun ( 4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca açılan davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davalı kadın vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun ( 6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) inci alt bendi gereğince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı kadın vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı erkek vekili dava dilekçesinde özetle; davanın kabulü ile 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesi gereğince tarafların boşanmalarına ve müşterek çocuğun velâyetinin babaya bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı kadın vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın reddi ile birlikte dava süresince müşterek çocuk için 1.000,00 TL ve davalı kadın için 2.000,00 TL tedbir nafakasına hükmedilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, taraflar arasında evlilik birliğini temelinden sarsacak bir sorunun olmadığı, davacının iddialarını ispatlayamadığı, tanık beyanlarının duyuma dayalı olduğu, kadının tanıklarının da tarafların örnek bir çift olduğu yönünde beyanda bulundukları, tarafların ayrı yaşıyor olmasının tek başına boşanma için yeterli olmadığı gerekçesiyle ispatlanamayan davanın reddine hükmedilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı kadın vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı kadın vekili; davacının kendisine ekonomik şiddet benzeri davranışlarının olduğunu, davacının kusurlu olduğunu, kendi kusurunun bulunmadığına ilişkin bir tespit yapılmadığını, davanın reddinin gerekçesinin davacı erkeğin kusurlu oluşu olduğunu, ileride dava açması durumunda huzurdaki davanın gerekçesinde yer alan hususların önem arz ettiğini belirterek, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesi istemiyle, kusur tespiti yönünden kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, İlk Derece Mahkemesi kararında davanın esasıyla ilgili tarafların gösterdiği hükme etki edecek tüm delillerin toplandığını, kanunun olaya uygulanmasında ve gerekçede hata edilmediğini, ihtilafın doğru olarak tanımlandığını, kararın usul ve yasaya uygun olduğunu, mahkemece davacının iddialarını ispatlayamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verildiğini, davalının karşı davasının bulunmaması nedeniyle hükmü istinaf etmekte hukuki yararının bulunmadığını belirterek, 6100 sayılı Kanun'un 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) inci alt bendi gereğince davalı kadının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı kadın kusur yönünden temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı kadın temyiz başvurusunda; istinaf mahkemesi kararını kabul etmediğini, yerel mahkeme kararının gerekçesinde davacının davasını ispatlayamadığını belirtmiş ise de, davacının ekonomik şiddet vb. davranışlarının değerlendirilerek davacının kusurlu olduğunun tespiti gerektiğini, ayrıca kendisinin kusurunun bulunmadığına ilişkin bir tespite de mahkeme kararının gerekçesinde yer verilmediğini, ileride dava açması durumunda huzurdaki davanın gerekçesinde yer alan hususların önem arzettiğini belirterek temyiz kanun yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık davacı erkek tarafından açılan boşanma davasına karşı dava açmayan davalı kadının, erkeğin açtığı boşanma davasının reddi halinde, hükmü istinaf etmekte hukuki yararının bulunup bulunmayacağı ve hukuki yararının varlığının kabulü halinde erkeğe davada yüklenebilecek bir kusurun bulunup bulunmadığının tartışılması ve tespiti noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Kanun’un 166 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 6100 sayılı Kanun'un 349 uncu maddesinin ikinci fıkrası ve 361 inci maddesinin ikinci fıkrası.
3. Değerlendirme
Her ne kadar Bölge Adliye Mahkemesince, erkek tarafından açılan boşanma davasının reddedildiği ve kadının karşı davasının bulunmadığı belirtilerek, davalı kadının istinaf incelemesi talep etmesinde hukuki yarar bulunmadığı gerekçesiyle esastan ret kararı verilmiş ise de; eldeki davada varsa erkek aleyhine tespit edilecek ve yüklenecek kusurların, taraflarca sonradan açılacak boşanma davalarına etki edeceği hususu gözetilmeksizin, kadının hukuki yararının bulunmadığı yönündeki değerlendirme hatalı görülmüştür. Hal böyle iken Bölge Adliye Mahkemesince kadının kusur belirlemesine yönelik istinafı nedeniyle erkeğin varsa kusurları yönünden dosyanın değerlendirilerek istinaf talebinin esası hakkında karar verilmesi gerekirken bu yön göz önünde tutulmadan hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve kanuna aykırı bulunmuş ve bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple,
Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA, bozma sebebine göre davalı kadının temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde yatırana iadesine,
Dosyanın ilgili Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
18.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.