"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 42. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/2400 E., 2022/1124 K.
DAVA TARİHİ : 14.09.2017
KARAR : Başvurunun kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm kurma
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 6. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2017/713 E., 2020/217 K.
Taraflar arasındaki boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı erkek vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına, dava tarihindeki haklılık durumuna göre davalı kadın lehine vekâlet ücretine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı erkek vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı erkek vekili dava dilekçesinde özetle; tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeni ile boşanmalarına, müvekkili lehine 20.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı kadın vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafın davasının reddi ile lehine tedbir ve yoksulluk nafakası ile maddî ve manevî tazminata hükmedilmesini, takıların tarafına iadesini talep ve beyan etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı erkeğin iddialarını ispat edemediği, aksine haklı neden olmaksızın evden ayrılan davacı erkeğin tam kusurlu olduğu gerekçesi ile boşanma davasının reddine, davalı kadın tarafından takıların iadesi istemi yönünden usulüne uygun açılmış bir dava bulunmadığından bu talep hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı erkek vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı erkek vekili istinaf dilekçesinde özetle; reddedilen boşanma davası yönünden istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dosya istinaf aşamasında iken tarafların Küçükçekmece 9. Aile Mahkemesinin 14.06.2022 tarihli ve 2022/373 Esas, 2022/364 Karar sayılı ilamı ile 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca boşanmalarına karar verildiği ve kararın 21.06.2022 tarihinde kesinleştiği, bu hali ile taraflar arasındaki evlilik birliğinin boşanma kararı ile sona erdiği, davanın konusuz kaldığı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 331 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca İlk Derece Mahkemesince davacı tarafın açtığı davanın reddine karar verilmesinin doğru olup davanın açıldığı tarihteki haklılık durumuna göre yargılama giderleri ve vekâlet ücretinden davacının sorumlu tutulması gerektiği belirtilerek, konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına, harç ve yargılama giderlerinin davada haksız çıkan taraf olan davacı erkek üzerinde bırakılmasına, İlk Derece Mahkemesinde kendisini vekille temsil eden davalı kadın yararına karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi (AAÜT) gereğince 9.200,00 TL vekâlet ücretine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı erkek vekilince temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı erkek vekili temyiz başvuru dilekçesinde özetle; taraflarınca açılan iş bu dosya istinaf aşamasında iken davalı ile anlaşmalı olarak boşandıklarını ve o dosyada sunulan protokolde birbirlerini karşılıklı olarak ibra ettiklerini, protokolün o dosyada kararın eki sayılarak kesinleştiğini, bu nedenle iş bu dosyada davalı kadın lehine vekâlet ücretine hükmedilmesinin kanuna aykırı olduğunu belirterek aleyhine hükmedilen vekâlet ücreti yönünden temyiz isteminde bulunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacı erkek tarafından açılan ve dava devam ederken evlilik birliğinin anlaşmalı boşanmayla sona ermesi nedeniyle konusuz kalan boşanma davasında davacı erkeğin dava tarihi itibariyle dava açmaktaki haklılık durumunun araştırılıp araştırılmayacağı, davalı kadın yararına vekâlet ücretine hükmedilmesi şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediği noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkrası. 6100 sayılı Kanun'un 331 inci maddesinin birinci fıkrası ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 370 inci ve 371 inci maddesi hükümleri.
3.Değerlendirme
Davacı erkek tarafından evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedenine dayalı olarak açılan boşanma davasının yapılan yargılaması sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiş, verilen bu karara karşı davacı erkek vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesince, dosya istinaf aşamasında iken tarafların başka bir mahkemede anlaşmalı olarak boşanmalarına karar verildiği ve kararın kesinleştiği, bu hali ile taraflar arasındaki evlilik birliğinin boşanma kararı ile sona erdiği, davanın konusuz kaldığı, davacı tarafın açtığı davanın reddine karar verilmesinin doğru olduğu, davanın açıldığı tarihteki haklılık durumuna göre yargılama giderleri ve vekâlet ücretinden de davacının sorumlu tutulması gerektiği belirtilerek davacının istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, konusuz kalan boşanma davası hakkında karar verilmesine yer olmadığına, 6100 sayılı Kanun'un 331 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca kendisini vekille temsil ettiren davalı kadın yararına 9.200,00 TL vekâlet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine hükmedilmiş, hüküm davacı erkek tarafından aleyhine hükmedilen vekâlet ücreti yönünden temyiz edilmiştir. Yapılan yargılama ve toplanan delillerden, tarafların yargılama devam ederken başka bir mahkemede anlaşmalı olarak boşandıkları, bu boşanma kararının kesinleştiği, tarafların anlaşmalı olarak boşanmış olmaları nedeniyle, daha önceden açılmış olan temyiz incelemesine konu eldeki boşanma davasında birbirlerine kusur izafe etmeleri mümkün olmadığı gibi, artık 6100 sayılı Kanun'un 331 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca haklılık araştırmasının da yapılamayacağı anlaşılmaktadır. Bu durumda, Bölge Adliye Mahkemesi tarafından erkeğin açtığı iş bu davada, boşanma davasının konusuz kaldığından bahisle bu konuda karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi doğru ise de kusur tartışması yapılarak davacı erkek aleyhine olacak şekilde davalı kadın yararına vekâlet ücretine hükmedilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının davalı kadın lehine hükmedilen vekâlet ücreti yönünden davacı erkek yararına BOZULMASINA,
Temyiz peşin harcının istek halinde yatırana geri verilmesine,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
17.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.